Tóm tắt phần xét xử buổi sáng 8/8:
>> Xét xử nguyên 14 nguyên cán bộ trong vụ sai phạm đất đai ở Đồng Tâm
Phần xét xử buổi chiều 8/8:
>> Xét xử 14 cựu cán bộ Đồng Tâm: Các bị cáo thừa nhận cấp sổ đỏ sai quy định
14h - 15h: HĐXX tuyên án.
HĐXX nhận thấy, trừ bị cáo Đông, các bị cáo khác đã thành khẩn khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội.
Căn cứ vào toàn diện hồ sơ vụ án cũng như quá trình xét xử công khai tại tòa, HĐXX của TAND huyện Mỹ Đức có đủ cơ sở để kết luận: Từ năm 2002 - 2013, do buông lỏng công tác quản lý Nhà nước về lĩnh vực đất đai tại địa bàn xã Đồng Tâm, các bị cáo Nguyễn Văn Bột, Nguyễn Văn Sơn và Lê Đình Thuần đều nguyên Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm; Nguyễn Xuân Trường - nguyên cán bộ địa chính xã cùng Nguyễn Tiến Triển - nguyên bí thư Đảng ủy xã và một số cán bộ nguyên là chủ chốt của xã vì động cơ vụ lợi đã thực hiện việc cấp giao đất trái thẩm quyền, hợp thức đất lấn chiếm cho một số hộ dân trái quy định.
Cụ thể, bị cáo Nguyễn Văn Sơn đã cấp giao đất trái thẩm quyền cho 4 hộ với tổng diện tích hơn 1.090m2 và thu tổng số tiền vụ lợi là 28,5 triệu đồng (trong đó, để ngoài ngân sách xã 15 triệu đồng).
Ngoài ra, bị cáo Sơn cũng cấp giao đất cho 11 hộ không đúng đối tượng với tổng diện tích 1.285m2. Giao đất sai đối tượng cho 29 hộ dân với tổng diện tích 2.638m2 và thu số tiền vụ lợi hơn 1,5 tỷ đồng (trong đó, để ngoài ngân sách xã 50 triệu đồng).
Đối với bị cáo Lê Đình Thuần, năm 2008 đã trực tiếp ký biên bản hội nghị thống nhất cấp quyền sử dụng đất giãn dân được hợp thức vào ngày 10/12/2002. Trên bản đồ đất thổ cư năm 2003 đứng tên Lê Đình Toản (em họ bị cáo Thuần) và đến năm 2009 đứng tên vợ là Nguyễn Thị Thúy với diện tích 100m2.
Ngoài ra, bị cáo này còn bị cáo buộc đã lập hồ sơ ký xác nhận hợp thức cho 12 hộ dân đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Theo đó, mặc dù đất có nguồn gốc là đất nông nghiệp thuê thầu, đất lấn chiếm, đất giao trái thẩm quyền, sai đối tượng vào khoảng năm 2002 - 2003 nhưng bị cáo Thuần vẫn ký xác nhận hồ sơ có nguồn gốc đất sử dụng hợp pháp trước ngày 15/10/1993 với tổng diện tích 1.844m2. Sau đó, đề nghị UBND huyện ra quyết định cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trái quy định.
Đối với bị cáo Nguyễn Xuân Trường đã cùng bị cáo Bột và Sơn cấp, bán đất và giao đất trái thẩm quyền cho 9 hộ với tổng diện tích hơn 1.652m2 rồi thu số tiền vụ lợi 21 triệu đồng.
Ngoài ra, bị cáo Trường còn bị cáo buộc đã cấp giao đất cho 11 hộ không đúng đối tượng với tổng diện tích 1.285m2; giao đất sai đối tượng cho 29 hộ dân với tổng diện tích 2.638m2 thu số tiền vụ lợi hơn 1,5 tỷ đồng; hợp thức đất lấn chiếm cho 2 hộ dân với tổng diện tích 552m2.
Đối với bị cáo Nguyễn Tiến Triển, đã đồng ý với chủ trương của UBND xã về việc chia đất cho 10 cán bộ UBND xã trái quy định với tổng diện tích 1.208m2. Ngoài ra, bị cáo Triển còn bị quy kết đã đồng ý chủ trương và kế hoạch của UBND xã trong việc tổ chức cho các hộ dân đấu thầu đất theo Quyết định 883 ngày 31/12/2003 của UBND huyện Mỹ Đức dẫn đến 29 hộ trúng thầu sai đối tượng và thu số tiền vụ lợi cho xã hơn 1,5 tỷ đồng.
Đối với các bị cáo nguyên cán bộ văn phòng Đăng ký đất đai và phòng TM&MT huyện Mỹ Đức, đã không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao, thiếu trách nhiệm trong việc thẩm định, thẩm tra nguồn gốc đất dẫn đến việc ký nhận không có cơ sở.
Cụ thể, bị cáo Đinh Văn Dũng - nguyên Giám đốc văn phòng Đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức gây thiệt hại số tiền gần 660 triệu đồng; Trần Trung Tấn - cán bộ văn phòng Đăng ký đất đai huyện gây thiệt hại hơn 1 tỷ đồng; Bạch Văn Đông - nguyên Phó Giám đốc văn phòng Đăng ký đất đai huyện gây thiệt hại hơn 584 triệu đồng và Phạm Hữu Sách - nguyên Trưởng phòng TN&MT huyện Mỹ Đức gây thiệt hại hơn 1,2 tỷ đồng.
Các bị cáo đứng nghe HĐXX tuyên án. (Ảnh Thành Long)
Trên cơ sở đó, HĐXX có đủ cơ sở kết luận các bị cáo phạm tội đúng như cáo trạng đã quy kết. Các bị cáo không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự. Về các tình tiết giảm nhẹ, các bị cáo có nhân thân tốt, thành khẩn khai báo.
Từ các căn cứ trên, HĐXX của TAND huyện Mỹ Đức quyết định tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Sơn (nguyên Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm) 30 tháng tù; Lê Đình Thuần (nguyên Chủ tịch UBND xã) 42 tháng tù; Nguyễn Xuân Trường (nguyên cán bộ địa chính xã) 6 năm 6 tháng tù.
Bị cáo Nguyễn Tiến Triển (nguyên Bí thư Đảng ủy xã) lĩnh 30 tháng tù; Nguyễn Văn Bột (nguyên Chủ tịch UBND xã) lĩnh 18 tháng tù, cho hưởng án treo.
Bị cáo Nguyễn Văn Đức (nguyên Chủ tịch UBND xã), Bùi Văn Hồng (nguyên Xã đội trưởng) và Bùi Văn Dũng (nguyên Trưởng ban Tài chính xã), mỗi bị cáo lĩnh 30 tháng tù.
Bị cáo Nguyễn Văn Minh (nguyên Trưởng Công an xã) và Nguyễn Văn Khang (nguyên Kế toán ngân sách xã), mỗi bị cáo lĩnh 24 tháng tù.
4 cựu cán bộ huyện Mỹ Đức bị tuyên phạt về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo đó, bị cáo Phạm Hữu Sách (nguyên Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện) lĩnh 24 tháng tù, cho hưởng án treo.
Bị cáo Đinh Văn Dũng (nguyên Giám đốc văn phòng Đăng ký đất đai huyện) lĩnh 36 tháng tù; Bạch Văn Đông (nguyên Phó Giám đốc văn phòng Đăng ký đất đai huyện) nhận 30 tháng tù; Trần Trung Tấn (nguyên cán bộ văn phòng Đăng ký đất đai huyện lĩnh 24 tháng tù, cho hưởng án treo.
12h25: HĐXX tuyên bố kết thúc phần tranh luận, chuyển sang phần nghị án.
Trước khi nghị án, tòa cho các bị cáo nói lời sau cùng. Hầu hết các bị cáo đều nhận thức được hành vi sai phạm của bản thân và xin HĐXX cho hưởng mức án khoan hồng để sớm được trở về cống hiến cho gia đình, xã hội.
11h44: HĐXX tạm nghỉ.
11h25: Đại diện VKS tranh luận với quan điểm của luật sư bào chữa cho bị cáo Triển.
Vị đại diện VKS cho rằng: "Việc luật sư nói truy cứu TNHS đối với bị cáo Triển là khiên cưỡng, có chăng chỉ bị xử phạt hành chính nhưng về sau lại đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo Triển là có mâu thuẫn với nhau.
Trong giai đoạn điều tra, CQĐT đã tiến hành lấy lời khai, bản thân bị cáo cũng đã có những bản tường trình thừa nhận hành vi phạm tội. Việc VKS truy tố bị cáo tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật không khiên cưỡng".
Luật sư bào chữa của bị cáo Triển tiếp lời: "VKS truy tố bị cáo Triển thực hiện hành vi nhiều lần là chưa chính xác. Do vậy luật sư vẫn giữ nguyên quan điểm bào chữa của mình, đề nghị HĐXX truy tố bị cáo Triển theo khoản 1, Điều 140 thì hợp lý hơn".
9h30: Luật sư của bị cáo Nguyễn Tiến Triển (nguyên là Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm) đưa ra quan điểm bào chữa.
Luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Tiến Triển. (Ảnh Thành Long)
Luật sư cho rằng, bị cáo Nguyễn Tiến Triển vi phạm pháp luật là do bị cáo Trường lợi dụng sự thiếu hiểu biết, hiền lành, nể nang của Triển để lôi kéo, đồng ý với chủ trương của UBND xã về việc chia đất cho 10 cán bộ UBND xã trái quy định cũng như đồng ý với chủ trường và kế hoạch của UBND xã trong việc tổ chức cho các hộ dân đấu thầu đất theo Quyết định 883 ngày 31/12/2003 của UBND huyện Mỹ Đức dẫn đến 27 hộ trúng đấu thầu (sai đối tượng).
Luật sư cho rằng sai phạm của bị cáo Triển chưa đến mức bị xử lý hình sự, có chăng chỉ bị xử phạt hành chính. Bản thân bị cáo đã bị khai trừ ra khỏi Đảng cũng đã được xem là hình thức xử lý thích đáng đối với những sai phạm của bị cáo.
Luật sư cho rằng mức án mà VKS đề nghị với Nguyễn Tiến Triển từ 36–42 tháng tù còn khá nghiêm khắc. Vị luật sư đã trình bày các tình tiết giảm nhẹ TNHS như bị cáo Triển có nhân thân tốt, thành khẩn khai báo, từ nguyện trả lại đất cho UBND huyện nên đề nghị HĐXX cân nhắc hình phạt nhẹ hơn cho thân chủ của mình.
9h: Vị đại diện VKS đưa ra bản luận tội đối với các bị cáo.
Đại diện VKS đưa ra bản luận tội. (Ảnh Thành Long)
Theo đại diện VKS, từ năm 2002 đến 2013, do buông lỏng công tác quản lý Nhà nước về lĩnh vực đất đai tại địa bàn xã Đồng Tâm, các bị cáo Nguyễn Văn Bột, Nguyễn Văn Sơn, Lê Đinh Thuần đều là nguyên Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm; Nguyễn Xuân Trường – nguyên cán bộ địa chính xã cùng Nguyễn Tiến Triển – nguyên Bí thư Đảng ủy xã và một số cán bộ nguyên là chủ chốt của xã vì động cơ vụ lợi đã thực hiện việc cấp, giao đất trái thẩm quyền, hợp thức đất lấn chiếm cho một số hộ dân.
Trong vụ án này, bị cáo Nguyễn Xuân Sơn đã cấp, giao đất trái thẩm quyền cho 4 hộ với tổng diện tích 1/090,2m2 thu vụ lợi 28,5 triệu đồng (trong đó 15 triệu để ngoài ngân sách xã).
Đối với bị cáo Lê Đình Thuần, năm 2008 đã trực tiếp ký biên bản hội nghị thống nhất cấp quyền sử dụng đất giãn dân được hợp thức ngày 10/12/2002, trên bản đồ đất thổ cư năm 2003 đứng tên em họ Thuần, bản đồ đất thổ cư năm 2009 đứng tên vợ thuần với diện tích 100m2.
Ngoài ra, Thuần đã lập hồ sơ ký xác nhận hợp thức cho 12 hộ dân đề nghị cấp GCNQSDĐ, mặc dù đất có nguồn gốc là đất nông nghiệp thuê thầu, đất lấn chiếm, đất giao trái thẩm quyền, sai đối tượng vào thời gian năm 2002–2003 nhưng vẫn ký xác nhận hồ sơ có nguồn gốc đất sử dụng hợp pháp trước ngày 15/10/1993 với tổng diện tích là 1.844m2 để đề nghị UBND huyện ra quyết định cấp GCNQSDĐ trái quy định.
Các bị cáo tại phiên xét xử ngày 9/8. (Ảnh Thành Long)
Hành vi phạm tội của các bị cáo là nghiêm trọng đến rất nghiêm trọng nên cần thiết phải có những hình phạt nghiêm khắc tương xứng với mức độ, hành vi phạm tội của các bị cáo. Tuy nhiên, xét thấy một số bị cáo đã thành khẩn khai báo cũng như trả lại đất cho UBND huyện, các bị cáo có nhân thân tốt cũng như có nhiều giấy khen, bằng khen nên được xem xét là các tình tiết giảm nhẹ một phần TNHS cho các bị cáo.
Từ những phân tích trên, VKS đề nghị mức án đối với các bị cáo như sau:
Bị cáo Nguyễn Xuân Trường bị đề nghị mức án từ 7- 8 năm tù; Lê Đinh Thuần từ 48–60 tháng; bị cáo Nguyễn Văn Sơn 30-36 tháng.
3 bị cáo Nguyễn Văn Đức, Bùi Văn Hồng, Bùi Văn Dũng cùng mức án từ 24–30 tháng tù.
Bị cáo Nguyễn Tiến Triển từ 36–42 tháng.
Bị cáo Nguyễn Văn Minh và Nguyễn Văn Khang cùng bị mức án đề nghị từ 18–24 tháng.
Nguyễn Văn Bột từ 18–24 tháng (cho hưởng án treo); Phạm Hữu Sách từ 30–36 tháng; Đinh Văn Dũng từ 36-42 tháng; Bạch Văn Đông từ 36- 42 tháng; Trần Trung Tấn từ 24-30 tháng (nhưng cho hưởng án treo).
8h48: Ngay khi vừa mở phiên tòa, luật sư bào chữa cho bị cáo Bạch Văn Đông đề nghị HĐXX triệu tập Hội đồng định giá tài sản nếu không phải công bố tài liệu lên quan đến quá trình thành lập hội đồng định giá và quá trình tiến hành định giá.
Luật sư bào chữa cho bị cáo Bạch Văn Đông. (Ảnh Thành Long)
Trước đề nghị này của luật sư, HĐXX đã hội ý và sẽ quay trở lại phòng xử sau ít phút.
HĐXX xét thấy các nội dung đã được xét hỏi và làm rõ tại phần xét hỏi, do đó HĐXX không công bố tài liệu theo yêu cầu của luật sư.
Kết thúc phần xét hỏi, HĐXX chuyển sang phần tranh luận. Vị đại diện VKS đưa ra bản luận tội đối với các bị cáo.
(Ảnh Thành Long).
Nguyễn Thúy - Thiên Long
