Không riêng Kon Tum mà ở nhiều địa phương trên cả nước đang xảy ra tình trạng hồ thủy lợi đến hạn nhưng chưa được kiểm định an toàn đập. Trước thực trạng này, nhiều ý kiến quan ngại, khi mưa lũ xảy ra sự cố sẽ trở tay không kịp.
Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, ông Lê Văn Dương - Phó Vụ trưởng vụ Quản lý công trình Thủy lợi và An toàn đập (tổng cục Thủy lợi – bộ NN&PTNT) cho rằng: “Cái khó là tùy vào kinh phí của từng địa phương mà việc kiểm định hồ có được thực hiện đúng thời hạn, tiến độ hay không”.
Ông Lê Văn Dương cho biết, bộ NN&PTNT chỉ quản lý về mặt Nhà nước và giao cho UBND các tỉnh vận hành, giám sát, quản lý trực tiếp các hồ thủy lợi. Vụ Quản lý công trình Thủy lợi và An toàn đập chủ trì xây dựng hướng dẫn, tổ chức kiểm tra, tổng kết việc thực hiện phân cấp quản lý khai thác và tổ chức quản lý hệ thống công trình thủy lợi. Ngoài ra, Vụ hỗ trợ về mặt tư vấn kỹ thuật, đưa ra giải pháp xử lý triệt để và an toàn bảo đảm bền vững công trình… Khi xảy ra sự cố, trách nhiệm thuộc về UBND tỉnh.
79/80 hồ thủy lợi ở Kon Tum chưa được kiểm định an toàn đập. (Ảnh minh họa).
Vị Phó Vụ trưởng vụ Quản lý công trình Thủy lợi và An toàn đập thẳng thắn nói: “Không thể làm gì khác được trong bối cảnh hiện nay. Hàng năm, bộ NN&PTNT có văn bản chỉ đạo, đôn đốc các tỉnh tổ chức kiểm định, giám sát việc kiểm định đúng quy trình.
Tuy nhiên, thực tế nhiều tỉnh không có kinh phí để làm việc đó. Bộ cũng không có tiền để “rót” cho các tỉnh. Hơn nữa, về vấn đề này còn nhiều vướng mắc ở luật Đầu tư công”.
Theo các chuyên gia, để vận hành hồ thủy lợi thuận lợi trong mùa mưa bão, trước mắt, phải tăng cường các trang thiết bị hỗ trợ quản lý vận hành như: Các thiết bị đo mưa trên lưu vực, tăng cường khả năng dự báo để hỗ trợ cho công tác vận hành. Rà soát phương án đảm bảo an toàn đập trong mùa mưa lũ và an toàn hạ du, qua đó xây dựng cơ chế phối hợp thông tin tuyên truyền để khi xảy ra tình huống lũ lớn phải xả lũ chủ động tránh ngập lụt vùng hạ du, đảm bảo an toàn tính mạng người dân.
Liên quan đến câu chuyện 79/80 hồ thủy lợi trên địa bàn tỉnh Kon Tum chậm kiểm định (5 - 7 năm kiểm định 1 lần) khiến nhiều chuyên gia lo ngại mối rủi ro tiềm ẩn, ông Lê Văn Dương cho hay: “Theo quy định, tất cả các đập này sau 5 - 7 năm phải kiểm định an toàn đập 1 lần (đối với đập dưới 10 triệu m3 nước), đó là quy định “cứng”. Tuy nhiên, hàng năm, UBND tỉnh phải chỉ đạo các ban quản lý đập kiểm tra, theo dõi sát sao diễn biến thực tế. Nếu phát hiện rò rỉ, thấm… phải kịp thời khắc phục".
Chính vì thế, theo ông Dương, trong quá trình giám sát thường niên, nếu phát hiện có sự cố lớn cần “khám tổng thể” cho hồ thủy lợi. Ban quản lý đập phải lập dự án, xin kinh phí sửa chữa. Bên cạnh đó, hàng năm, trước và sau mùa mưa lũ, ban quản lý đập phải đánh giá tình trạng sử dụng hồ thủy lợi để có phương án vận hành tốt nhất.
Hương Lan
