Tại phiên thảo luận về Dự thảo Luật Tố tụng hành chính sửa đổi ngày 27/10 của Quốc Hội, đại biểu Chu Sơn Hà (Hà Nội) kể: “Có một vụ án mà đồng chí nằm trong Hội đồng xét xử đã quyết định là “quan thua dân”, đến khi đề bạt đồng chí này gặp rất nhiều khó khăn, cuối cùng phải chuyển công tác đến một đơn vị hành chính khác” (trích Tiền phong).
Sợ án hành chính?
Câu chuyện “sợ án hành chính” vì ngại đụng chạm không phải là câu chuyện mới. Điều này dễ khiến nhiều người dân thiếu niềm tin vào pháp luật , thậm chí còn xuất hiện quan niệm “con kiến mà kiện củ khoai”.
Một phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án hành chính (Ảnh: VKS Đà Nẵng)
Người dân đi kiện, đi tìm kiếm công lý, tìm kiếm sự thật khách quan mà đến thẩm phán cũng sợ nếu phải xử cho dân thắng thì bảo sao khiếu kiện không kéo dài hết năm này sang năm khác.
Điều đặc biệt, phần lớn án hành chính lại rơi vào các vụ kiện liên quan đến quyết định về bồi thường đất, dự án…là những quyền lợi “sát sườn” của người dân. Do đó, nếu không có hướng giải quyết thấu đáo thì tình trạng người dân “ôm” đơn đi kiện khắp nơi sẽ còn tiếp diễn.
Đối với Tòa án, do áp lực của tính chất án hành chính nên một số cán bộ tòa được giao thụ lý vụ án chưa làm hết trách nhiệm, thậm chí tìm cách không thụ lý vụ án hoặc đẩy vụ việc sang một hướng khác để tránh phải đưa ra xét xử.
Nhiều người cho rằng án hành chính là loại án phức tạp. Thế nhưng, thực tế cho thấy các vụ án hành chính không quá phức tạp thậm chí nhiều vụ còn khá đơn giản. Song vì lý do này, lý do khác liên quan đến đối tượng bị khởi kiện mà quá trình thụ lý gặp nhiều vướng mắc, lúng túng, việc xét xử đôi khi thiếu khách quan.
Xây dựng cơ chế bảo hộ để thẩm phán vô tư xét xử
Thẩm phán “cầm cân nảy mực” trong vụ án hành chí