Án Tây:
Cháy chung cư thảm khốc ở New York
Một máy sưởi điện trục trặc kích hoạt đám cháy khiến 17 người chết, trong đó có 9 trẻ em, ở chung cư Bronx ở New York, Mỹ, ngày 9/1. Đây là vụ hỏa hoạn chết người nhất trong 3 thập kỷ ở Tp.New York.
Quan chức phòng cháy chữa cháy New York Daniel Nigro cho biết, vụ cháy chung cư mới nhất “bắt đầu từ 1 máy sưởi điện bị trục trặc” trong 1 căn hộ trải dài từ tầng hai và tầng ba của tòa nhà 19 tầng. Cửa căn hộ mở khiến khói nhanh chóng lan ra khắp tòa nhà, ông Nigro nói. Hiện chưa rõ cửa bị hỏng hay bị vô hiệu hóa. Ông Nigro cho biết cửa căn hộ không bị cản trở nếu cửa an toàn đóng, theo AP.
Hiện trường vụ cháy.
Một số cư dân bị mắc kẹt trong những căn hộ của họ đã phá cửa sổ để có không khí và nhét khăn ướt dưới cửa ra vào. Một người đàn ông được nhân viên cứu hỏa giải cứu nói rằng do hệ thống báo cháy chung cư thường xuyên báo động giả nên ông không hành động khi có chuông báo.
Một số cư dân “không thể thoát ra ngoài vì lượng khói lớn”, ông Nigro nói. Lính cứu hỏa “tìm thấy nạn nhân ở mọi tầng và đang đưa họ ra ngoài trong tình trạng ngừng tim và ngừng hô hấp”, ông cho biết và nhấn mạnh đó là điều "chưa từng có tiền lệ".
Tòa chung cư có 120 căn trong khu phức hợp Twin Parks North West được xây dựng năm 1973 trong dự án xây dựng nhà ở hiện đại, giá cả phải chăng tại Bronx.
AP cho hay, mức độ nghiêm trọng của đám cháy ngày 9/1 được giới chức Mỹ ví như vụ cháy năm 1990 tại câu lạc bộ Happy Land khiến 87 người thiệt mạng.
Glenn Corbett, Giáo sư khoa học về hỏa hoạn tại Đại học John Jay ở Tp.New York, cho biết cửa đóng kín là yếu tố quan trọng để ngăn lửa và khói lan ra, đặc biệt là trong các tòa nhà không có hệ thống phun nước tự động.
“Chỉ vì 1 cánh cửa hỏng mà dẫn đến bao nhiêu cái chết", Corbett nói. “Cánh cửa đó đóng vai trò quan trọng trong việc cho phép đám cháy lan rộng, khói và nhiệt lan ra theo phương thẳng đứng trong tòa nhà”.
Số người chết ban đầu ước tính là 19 người. Tuy nhiên, Thị trưởng New York Eric Adams hôm 10/1 cho biết con số này ít hơn 2 người so với báo cáo ban đầu. Hàng chục người khác bị thương, trong đó có nhiều người trong tình trạng nguy kịch.
Đám cháy ngày 9/1 được giới chức Mỹ so sánh với vụ cháy Happy Land khiến 87 người thiệt mạng năm 1990. Ảnh: AFP
Luật Ta:
Phải khởi tố vụ án để điều tra
Theo quy định tại Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 của nước CHXHCN Việt Nam, khi xác định có dấu hiệu tội phạm do cá nhân, pháp nhân thực hiện thì cơ quan có thẩm quyền phải ra quyết định khởi tố vụ án hình sự theo quy định tại Điều 143. Vụ cháy nói trên khiến nhiều người thương vong, do vậy cơ quan chức năng phải khởi tố vụ án để điều tra, làm rõ nguyên nhân gây cháy. Nếu chỉ là tai nạn thì xem xét trách nhiệm bồi thường thiệt hại; nếu nguyên nhân do cá nhân, pháp nhân bất cẩn, không tuân thủ các quy định về phòng cháy, chữa cháy thì phải truy trách nhiệm của cá nhân, pháp nhân đó.
Quyết định khởi tố vụ án là cơ sở pháp lí để thực hiện việc điều tra. Các hoạt động điều tra và việc áp dụng biện pháp ngăn chặn, biện pháp cưỡng chế chỉ được tiến hành sau khi có quyết định khởi tố vụ án. Tuy nhiên, trong trường hợp cần thiết phải làm sáng tỏ những tài liệu đầu tiên, xác định hoàn cảnh, địa điểm xảy ra tội phạm, thu thập những vật chứng và những tình tiết có giá trị cho việc phát hiện tội phạm thì tiến hành khám nghiệm hiện trường; khám nghiệm tử thi; trưng cầu giám định; yêu cầu định giá tài sản; trường hợp khẩn cấp hoặc phạm tội quả tang thì giữ người hoặc bắt người trước khi khởi tố vụ án.
Việc khởi tố vụ án góp phần bảo đảm cho việc phát hiện nhanh chóng mọi hành vi phạm tội. Bởi vì chỉ có thông qua những hoạt động kiểm tra, xác minh kịp thời các nguồn tin về tội phạm mới có điều kiện làm rõ sự việc xảy ra có dấu hiệu của tội phạm hay không. Nếu hoạt động tố tụng trong giai đoạn khởi tố vụ án không được tiến hành khẩn trương, đầy đù sẽ có thể không phạt hiện ra dấu hiệu tội phạm, dẫn đến việc ra quyết định không khởi tố vụ án, bỏ lọt tội phạm.
Trong trường hợp kết quả điều tra cho thấy vụ cháy không phải là tai nạn mà do cá nhân, pháp nhân nào đó không tuân thủ các quy định về phòng cháy, chữa cháy thì cá nhân, pháp nhân đó có thể bị xem xét, truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy được quy định tại Điều 313 BLHS năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy được hiểu là hành vi không thực hiện, thực hiện không đúng hoặc không đầy đủ các quy định của pháp luật về phòng cháy và chữa cháy.
Việc điều tra sẽ xác định rõ các vấn đề như nguyên nhân cháy có phải do máy sưởi điện bị trục trặc? Có hay không việc có người cố ý làm hỏng cánh cửa an toàn hoặc biết rõ cửa hỏng nhưng không sửa chữa hoặc báo cho cơ quan chức năng có thẩm quyền để sửa chữa, thay thế…Chuông báo cháy của tòa chung cư không hoạt động hoặc có hoạt động nhưng thường xuyên báo cháy giả khiến mọi người mất cảnh giác…
Về hình phạt, nếu làm chết 01 người hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên; gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng…, người vi phạm sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 02 năm đến 05 năm.
Nếu làm chết 03 người trở lên; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên; gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên, mức phạt tù sẽ từ 07 năm đến 12 năm.
Ngoài hình phạt chính, người thực hiện hành vi phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Ánh Dương (thực hiện)
