Hưởng 3 tình tiết giảm nhẹ, bị cáo vẫn lĩnh án nặng
Trong quá trình hành nghề “thầy cãi”, luật sư Vũ Quang Bá, công ty Luật Khải Hưng, đoàn Luật sư TP.Hà Nội vẫn ám ảnh về phiên xét xử bị cáo Nguyễn Văn Hải (SN 1962, thôn Ngô Xá, xã Vĩnh Xá, huyện Kim Động, tỉnh Hưng Yên) - người không biết chữ, nhận thức xã hội hạn chế, bị đối tượng xấu lợi dụng phải đứng sau vành móng ngựa.
Vị luật sư trẻ tuổi kể, đầu tháng 4/2017, anh nhận được điện thoại đề nghị tham gia bào chữa cho bị cáo Hải trong vụ án trộm 22kg cá quả. Vào cuối tháng 3, bị cáo Hải đã bị TAND huyện Kim Động (tỉnh Hưng Yên) tuyên phạt 6 tháng tù về tội Trộm cắp tài sản.
Sau khi trao đổi với người nhà bị cáo Hải, nhận thấy vụ án chưa được giải quyết khách quan, hình phạt đưa ra với bị cáo quá nặng nên luật sư Vũ Quang Bá đã nhận lời mời tham gia bào chữa.
Luật sư Bá chia sẻ: "Sau khi gặp gỡ gia đình bị cáo Hải, điều đáng mừng hiện bị cáo đang được tại ngoại. Với trách nhiệm nghề nghiệp, tôi đã hướng dẫn bị cáo làm đơn kháng cáo. Khi tòa án cấp phúc thẩm thụ lý, tôi đã tiến hành đăng ký thủ tục luật sư, đồng thời thực hiện việc sao chụp toàn bộ hồ sơ vụ án”.
Qua tài liệu, hồ sơ vụ án, luật sư Bá càng có niềm tin rằng hình phạt bị cáo Hải bị tuyên là quá nặng, việc toà cấp sơ thẩm áp dụng hình phạt tù có thời hạn chưa đảm bảo quy định pháp luật.
Cụ thể, cáo trạng tòa cấp sơ thẩm nêu, ngày 27/12/2016, bị cáo Hải và bị cáo trong cùng vụ án là Đào Văn Huân (SN 1988, trú tại thôn Ngô Xá, xã Vĩnh Xá, huyện Kim Động, tỉnh Hưng Yên) đứng xem gia đình anh Cao Hữu Ph. (SN 1958, ở cùng thôn với Huân) tát ao bắt cá.
Thấy vậy, Huân bảo với Hải xuống bắt trộm cá để đem bán lấy tiền tiêu rồi 2 người chia đôi. Hải đồng ý. Huân và Hải đi bộ ra chỗ đặt vó đánh cá của gia đình anh Ph..
Quan sát thấy không có người, Huân bảo Hải lội xuống mương để đưa vó cá quả lên, còn Huân ở trên hỗ trợ kéo lên bờ cùng với Hải. Khi cả 2 đang kéo vó cá theo bờ ruộng khoảng 100m thì Huân bảo Hải đứng đợi để Huân đi lấy xe máy chở đi bán.
Trước khi đi, Huân không quên hứa với Hải: "Cháu đi bán cá, bác cứ về nhà, tí cháu mang tiền về cho bác". Sau đó, Huân chở cá đi bán cho bà Nguyễn Thị Th. (SN 1963, xã Nghĩa Dân, huyện Kim Động, tỉnh Hưng Yên). Huân nói dối là cá của nhà tát ao nên mang đi bán. Bà Th. đồng ý mua 22kg cá quả và trả Huân 1.620.000 đồng.
Sau khi bán cá xong, Huân đến nhà đưa cho Hải 100.000 đồng. Số tiền này, Hải đã tiêu xài cá nhân hết.
Tại bản kết luận định giá tài sản số 60 ngày 29/12/2016 của hội đồng Định giá tài sản huyện Kim Động xác định, tổng số 22kg cá quả nêu trên có giá trị là 2.250.000 đồng.
Mặc dù tại bản án toà án cấp sơ thẩm nhận định, bị cáo Hải được hưởng tới 3 tình tiết giảm nhẹ theo quy định tại Điều 46, Bộ luật Hình sự. Bản thân bị cáo có nhân thân tốt, chưa có tiền án, tiền sự. Quá trình điều tra cho thấy gia đình bị cáo Hải kinh tế rất khó khăn, bị cáo là người không biết chữ, việc nhận thức pháp luật cũng như xã hội rất hạn chế, dễ bị các đối tượng xấu lợi dụng, lừa gạt.
Quá trình điều tra, có quan điều tra đã thực hiện việc kiểm tra sức khỏe, tiểu sử bệnh của bị cáo Hải vì nếu đánh giá trên thực tế bị cáo gần như là người bị hạn chế năng lực hành vi. Tuy nhiên, sau đó toà cấp sơ thẩm vẫn tuyên phạt bị cáo 6 tháng tù về tội Trộm cắp tài sản khi cho rằng: “Hành vi phạm tội của bị cáo thể hiện táo tợn giữa ban ngày, rất liều lĩnh và coi thường pháp luật”.
Luật sư Vũ Quang Bá.
Niềm vui vỡ òa trong phiên xử phúc thẩm
Thực hiện quyền bào chữa của mình, ngay sau khi tiếp cận hồ sơ vụ án, xét thấy bị cáo có đủ điều kiện được áp dụng án treo theo quy định tại Điều 60, Bộ luật Hình sự cũng như hướng dẫn tại Nghị quyết 01/2013/NQ-HĐTP ngày 6/11/2013, luật sư Vũ Quang Bá đã về trực tiếp địa phương nơi bị cáo Hải sinh sống tiến hành việc khảo sát và thu thập tài liệu, chứng cứ đảm bảo việc đề nghị cho bị áo hưởng án treo.
Vị luật sư kể lại: “Qua quá trình làm việc, tôi nhận thấy bị cáo được bà con tại địa phương quý mến và cảm thông, chia sẻ khi hằng ngày trong cuộc sống bị cáo luôn là người giúp đỡ mọi người, hoà đồng, thân thiện. Gia cảnh bị cáo rất khó khăn, hai vợ chồng sinh sống trong ngôi nhà cấp bốn đã cũ, giữa trưa nắng ngồi trong nhiều tia nắng chiếu xuyên qua mái nhà xuống nền nhà.
Trong quá trình điều tra, cơ quan điều tra cũng đã tiến hành xác minh và có biên bản xác định tình hình kinh tế của bị cáo Hải, xác nhận ngoài căn nhà cấp bốn mái ngói trên thửa đất không còn tài sản nào khác”.
Điều đáng lưu ý, tại thời điểm luật sư Bá thu thập tài liệu, bà con địa phương đã cùng ký đơn kiến nghị gửi toà án cấp phúc thẩm xin cho bị cáo Hải được hưởng án treo, cải tạo tại địa phương và cam kết cùng giúp đỡ bị cáo cải tạo, chấp hành hình phạt tại địa phương và trở thành công dân có ích.
Gia đình bị hại cũng đã chia sẻ, cảm thông và tự nguyện viết đơn xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo. Đồng thời kiến nghị toà án cấp phúc thẩm xem xét cho bị cáo được tự cải tạo tại địa phương. Đây chính là động lực để luật sư Vũ Quang Bá thêm tin tưởng vào niềm tin công lý.
Chiều 31/5/2017, TAND tỉnh Hưng Yên đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm. Tại phiên toà, các tài liệu, chứng cứ nêu trên đã được luật sư Vũ Quang Bá nộp cho HĐXX. Nhiều nội dung vụ án cũng như hoàn cảnh bị cáo đã được luật sư làm rõ qua phần xét hỏi.
Tại phần tranh luận, kiểm sát viên khi phát biểu quan điểm của viện kiểm sát về việc giải quyết vụ án đã có cùng quan điểm với luật sư Vũ Quang Bá và nhất trí việc đề nghị HĐXX cho bị cáo được hưởng án treo.
Trên cơ sở tài liệu, hồ sơ vụ án, cũng như qua kết quả tranh tụng tại phiên tòa, HĐXX đã chấp thuận chấp thuận đề nghị của luật sư Vũ Quang Bá khi quyết định sửa một phần bản án sơ thẩm, cho bị cáo Hải được hưởng án treo. Kết thúc phiên xử là những giọt nước mắt vui mừng của bị cáo Hải với các thành viên trong gia đình. Trên cả là cái ôm biết ơn thật chặt của bị cáo với luật sư.
“Việc cho bị cáo được hưởng án treo không chỉ thể hiện phán quyết công tâm của HĐXX mà còn đảm bảo thực hiện đúng và đầy đủ nhất nguyên tắc “trừng trị kết hợp với khoan hồng” và “nguyên tắc nhân đạo xã hội chủ nghĩa” trong pháp luật hình sự của Nhà nước ta, nhưng vẫn đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật”, luật sư Vũ Quang Bá chia sẻ.
* Vì lý do tế nhị, tên của bị cáo đã được thay đổi.
Việt Hương
