Nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho biết tại một cuộc họp báo ở Bắc Kinh hôm thứ Ba. Bình luận về những lời chỉ trích Trung Quốc được công bố trong báo cáo hàng năm của Bộ Quốc phòng Nhật Bản, bà Hoa nói rằng, Bắc Kinh chủ trương giải quyết tranh chấp lãnh thổ thông qua đối thoại.
“Trung Quốc tiếp tục tuân thủ con đường phát triển hòa bình,” - bà Hoa Xuân Oánh nhấn mạnh. - "Chúng tôi hy vọng Nhật Bản sẽ thay đổi quan điểm theo hướng tin cậy về chính trị và quân sự giữa hai nước, nhằm duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực".
Ngày 9/7, Nhật Bản ra Sách trắng Quốc phòng đầu tiên dưới thời Thủ tướng Shinzo Abe, cáo buộc Trung Quốc đang cố tình thay đổi hiện trạng khu vực bằng vũ lực, dựa trên những tuyên bố chủ quyền trái với luật pháp quốc tế.
Tàu hải giám Trung Quốc gần Senkaku hồi tháng 3-2012. Ảnh: Asahi Shimbun
Đây là báo cáo hàng năm đầu tiên về năng lực quốc phòng của Nhật Bản và tình hình an ninh khu vực kể từ khi tranh chấp lãnh thổ giữa Nhật với Trung Quốc trở nên căng thẳng hơn hồi năm ngoái, sau khi Tokyo mua 3 trong số 5 quần đảo thuộc chuỗi đảo Senkaku mà Bắc Kinh cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là Điếu Ngư.
“Trong các vụ việc mà lợi ích của Trung Quốc xung đột với các nước láng giềng, trong đó có Nhật Bản, nước này thường có các biện pháp được cho là cao tay, trong đó có việc cố dùng vũ lực để thay đổi hiện trạng” – Bộ Quốc phòng Nhật Bản tuyên bố trong Sách trắng Quốc phòng.
Theo Sách trắng vừa được Nhật Bản công bố, trong vòng 1 năm kể từ tháng 3 năm ngoái, máy bay chiến đấu của Nhật Bản đã hơn 300 lần được điều động để điều tra việc máy bay Trung Quốc xuất hiện gần không phận của nước này.
Từ tháng 9 năm ngoái đến tháng 3 năm nay, tàu Trung Quốc đã 41 lần tiến vào vùng biển xung quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư và bị lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản (JCG) xua đuổi.
“Các hoạt động của Trung Quốc bao gồm việc xâm nhập vào lãnh hải của Nhật Bản, xâm phạm không phận của Nhật Bản và thậm chí có cả những hành động nguy hiểm có thể dẫn tới một tình huống khẩn cấp” – Sách Trắng gồm 450 trang cho biết.
Đặc biệt, báo cáo nhắc tới vụ việc một tàu hải quân Trung Quốc đã chĩa radar tên lửa vào một tàu khu trục Nhật hồi tháng 1 năm ngoái. Trung Quốc đã bác bỏ cáo buộc này. “Những hành vi này là vô cùng đáng tiếc và Trung Quốc nên chấp nhận và làm theo những quy tắc quốc tế” – Sách trắng Quốc phòng của Nhật Bản viết.
Ông Masayoshi Tatsumi – Thư ký báo chí Bộ Quốc phòng Nhật Bản – cho biết bộ này đang tích cực tăng cường sự hợp tác giữa các lực lượng vũ trang và lực lượng bảo vệ bờ biển trong việc tuần tra các vùng biển của Nhật Bản.
Sách trắng Quốc phòng của Nhật Bản cũng nhấn mạnh vào sự cần thiết phải tăng cường liên minh với Mỹ trước những hành vi ngày càng quả quyết của Trung Quốc. Nhật Bản dự kiến sẽ công bố một kế hoạch quốc phòng mới vào tháng 12/2013 tới đây.
Các nhà bình luận nói rằng tranh chấp chủ quyền đối với Senkaku/Điếu Ngư có thể dẫn đến sự đối đầu quân sự giữa 2 cường quốc lớn nhất châu Á. Vì quần đảo này mang tính quan trọng chiến lược đối với cả 2 bên.
Theo ông Takehiko Yamamoto – giáo sư về chính trị quốc tế tại Đại học Waseda ở Tokyo, Nhật Bản cần phải làm việc với các nước ASEAN để đưa Trung Quốc tới bàn đàm phán, dù việc này có thể sẽ mất nhiều thời gian.
Phong Dao
