Trong những năm qua, Trung Quốc đã tiến hành xây đảo nhân tạo trái phép ở Biển Đông khiến các quốc gia láng giềng và Mỹ quan ngại. Liệu ông Obama sẽ đưa ra đối sách nào về vấn đề này hiện chưa rõ ràng.
Nhưng các chuyên gia quốc tế cho rằng, ông Tập sẽ không hạ giọng trong tuyên bố về Biển Đông. Điều này đặt câu hỏi về việc, liệu Mỹ sẽ cam kết ủng hộ các đồng minh châu Á hay né tránh để không làm trầm trọng thêm mối quan hệ Mỹ-Trung, vốn đang có chiều hướng cải thiện.
Tổng thống Mỹ Barack Obama (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cụng ly trong bữa tiệc tại Đại Lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh tháng 11/2014.
"Ông Obama đã không quyết liệt trong vấn đề Biển Đông", tiến sĩ Dean Cheng, chuyên gia về vấn đề chính trị và an ninh thuộc Tổ chức The Heritage nhận định. "Giới chức quân đội Mỹ muốn điều máy bay tàu chiến áp sát khu vực 12 hải lý quanh đảo nhân tạo mà TQ xây dựng trái phép. Nhưng Nhà Trắng không nhắc nhiều đến khả năng này".
Mâu thuẫn giữa Mỹ-Trung về Biển Đông
"Nếu bồi đắp các rạn san hô trở thành đảo nhân tạo, khu vực an toàn xung quanh chỉ rộng khoảng 500 mét", chuyên gia Greg Polling, giám đốc Sáng kiến Minh bạch hàng hải châu Á (AMTI) của CSIS cho biết. "Do vậy, không thể có quyền lợi hàng hải trong các trường hợp này. Khu vực 12 hải lý xung quanh đảo nhân tạo mà TQ xây dựng trái phép là không có giá trị về mặt pháp lý".
Theo ông Polling, Mỹ đã chủ động né tránh khỏi những căng thẳng liên quan đến đảo nhân tạo nhưng không chấp nhận hành động của Trung Quốc ở Biển Đông.
"Mỹ muốn đảm bảo tranh chấp chủ quyền giữa Trung Quốc và các nước láng giềng được giải quyết bằng biện pháp hòa bình", ông Polling nhận định. "Mỹ cũng muốn duy trì tuần tra ở Biển Đông để đảm bảo tự do hàng hải trước các tàu Trung Quốc".
