Ngày 18/8, cổng thông tin điện tử bộ Công an đăng tải, Cục An ninh mạng và phòng, chống phạm tội sử dụng công nghệ cao cảnh báo hoạt động của các sàn giao dịch quyền chọn nhị phân (Binary Option - BO) trên không gian mạng có dấu hiệu tổ chức kinh doanh theo phương thức đa cấp trái phép, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản người tham gia.
Theo cơ quan chức năng, giao dịch quyền chọn nhị phân (Binary Option - BO) là hình thức đầu tư tài chính, là giao dịch mà người mua sẽ đưa ra dự đoán xu hướng tăng hoặc giảm của các loại tài sản như hàng hóa, tiền tệ, cổ phiếu, chỉ số... tại thời điểm dự đoán. Nếu dự đoán đúng, nhà đầu tư sẽ có lợi nhuận theo tỉ lệ sàn đưa ra; nếu dự đoán sai, nhà đầu tư sẽ mất toàn bộ số tiền cho giao dịch đó.
Thời gian gần đây, nhiều tổ chức, cá nhân tại Việt Nam đã thiết lập hàng trăm sàn giao dịch quyền chọn nhị phân và giới thiệu là sản phẩm của công nghệ tài chính nước ngoài, gắn mác ứng dụng công nghệ Blockchain trong cuộc cách mạng 4.0. Họ sử dụng các công cụ truyền thông để quảng bá cho các sản phẩm của mình làm cho nhà đầu tư lầm tưởng các sàn này đã được cấp phép tại Việt Nam.
Tuy nhiên, theo quy định của Pháp lệnh ngoại hối năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2013) và Thông tư số 21/2004/TT-NHNN hướng dẫn về phạm vi hoạt động ngoại hối, điều kiện, trình tự, thủ tục chấp thuận hoạt động ngoại hối của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (sửa đổi, bổ sung tại Thông tư số 28/2016/TT-NHNN ngày 05/10/2016) thì chỉ có tổ chức tín dụng được phép thực hiện kinh doanh ngoại hối; do vậy các sàn giao dịch quyền chọn nhị phân đang hoạt động tại Việt Nam không thuộc đối tượng được xem xét, cấp phép.
Để nhận diện những sàn giao dịch BO, Cục An ninh mạng và phòng, chống phạm tội sử dụng công nghệ cao cho biết dấu hiệu đầu tiên dễ nhận biết đó là thông qua các mô hình hoạt động. Phần lớn các sàn BO này được các đối tượng giới thiệu là sàn của nước ngoài, được cấp phép tại nước ngoài nhưng thực chất đây là sàn do các tổ chức, cá nhân người Việt Nam thiết lập và điều hành, sử dụng mô hình kinh doanh đa cấp để thu hút và phát triển số lượng nhà đầu tư tham gia. Ví dụ như mô hình hoạt động của các sàn: Wefinex, Raidenbo, Bitono, Pocinex, Deniex, Remitex, Ares BO, Binanex, Fxtradingmarket, GardenBO, Hitoption...
Bên cạnh đó, các đối tượng cam kết lợi nhuận với các nhà đầu tư, chia hoa hồng cao khi lôi kéo được nhà đầu tư mới. Khi huy động được lượng tiền đủ lớn, các đối tượng chủ sàn sẽ can thiệp vào giá, điều chỉnh thắng thua nhằm mục đích chiếm đoạt tiền của nhà đầu tư, hoặc đánh sập hệ thống để chiếm đoạt toàn bộ số tiền của nhà đầu tư.
Một dấu hiệu nhận biết khác đó là các chủ sàn thường xuyên tạo hiệu ứng truyền thông trên mạng xã hội, để thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư.
Nổi lên trong thời gian vừa qua, trên không gian mạng xuất hiện một số đối tượng tự xưng, ví dụ như: “Chuyên gia đọc lệnh, hotgirl tỉa nến, thợ đục sàn…”, các đối tượng này tự nhận là chuyên gia, người dẫn đường, người tiên phong, người truyền cảm hứng... trong lĩnh vực tài chính 4.0. Bản chất đây là các đối tượng môi giới, thường xuyên lôi kéo, dụ dỗ các nhà đầu tư tham gia hoạt động của các sàn BO.
Các đối tượng này thường đánh bóng hình ảnh của mình trên mạng xã hội, là những người có thu nhập cao thông qua đầu tư tại các sàn Wefinex và các sàn BO khác trong hệ sinh thái của Wefinex như: Pocinex, Deniex, Remitex, AresBO, Bitono...
Người tham gia vào các sàn giao dịch quyền chọn nhị phân như nêu trên có nguy cơ bị mất tiền, tài sản. Ngoài ra, các sàn giao dịch quyền chọn nhị phân sử dụng các đồng tiền ảo BTC, ETH, USDT để giao dịch, do vậy người tham gia sẽ không được pháp luật bảo vệ khi có tranh chấp xảy ra.
Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao khuyến cáo người dân cần cảnh giác không để bị các đối tượng lôi kéo, dụ dỗ tham gia đầu tư vào các sàn giao dịch quyền chọn nhị phân tránh bị lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Các tổ chức, cá nhân không quảng cáo, môi giới, tiếp tay cho các đối tượng thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
Các tổ chức, cá nhân lợi dụng các hoạt động của sàn giao dịch quyền chọn nhị phân để tổ chức lôi kéo, dụ dỗ người tham gia đầu tư, các cá nhân cổ súy, tiếp tay cho các đối tượng thiết lập, điều hành trong việc quảng bá, hoạt động thanh toán có thể bị xử lý hình sự theo Điều 217a Bộ luật Hình sự năm 2015 tội “Vi phạm quy định về hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp” hoặc Điều 290 Bộ luật Hình sự quy định về tội “sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản”.
Thuận Đồng
