Canada tưởng niệm Nữ hoàng Elizabeth II bằng kỳ nghỉ lễ liên bang

Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã tuyên bố ngày 19/9, ngày quốc tang của Nữ hoàng Elizabeth II ở Anh, sẽ là ngày lễ liên bang ở Canada để tưởng nhớ vị Quốc vương tại vị lâu nhất trong lịch sử đất nước thuộc Khối thịnh vượng chung.

“Vào ngày 19/9, người dân trên khắp đất nước Canada sẽ bày tỏ sự kính trọng đối với vị quân chủ trị vì lâu nhất của Canada, Nữ hoàng Elizabeth II”, ông Trudeau cho biết trong một tuyên bố hôm 13/9. “Đối với hầu hết người dân Canada, bà là Quốc vương duy nhất mà chúng ta từng biết và nhiều người trong chúng ta cảm thấy quý mến và đánh giá cao sự tận tụy của bà đối với Canada”.

Theo đó, ngày 19/9 sẽ là ngày nghỉ cho tất cả các nhân viên chính phủ liên bang, nhưng gần 90% người lao động ở Canada làm việc tại các đơn vị thuộc quyền quản lý cấp tỉnh và vùng lãnh thổ không nhất thiết được nghỉ vào ngày này.

Thủ tướng Trudeau cho biết, ông đang làm việc với chính quyền các tỉnh để công nhận ngày này là một kỳ nghỉ lễ quốc gia.

Quebec - tỉnh nói tiếng Pháp từ lâu đã hoài nghi chế độ quân chủ - đã loại trừ ý tưởng nghỉ lễ này. Thủ hiến François Legault cho biết, sẽ có một “ngày tưởng niệm” vào ngày quốc tang của Nữ hoàng Elizabeth, nhưng người lao động trong tỉnh không được nghỉ làm.

Ontario – tỉnh đông dân nhất Canada – tuyên bố sẽ tổ chức tưởng niệm Nữ hoàng vào ngày 19/9, nhưng những đơn vị thuộc quản lý cấp tỉnh như trường học sẽ vẫn mở cửa. Thủ hiến Doug Ford, một đảng viên Đảng Bảo thủ Canada, cho biết trong một tuyên bố: Quyết định này cho phép “học sinh đến trường tìm hiểu về những đóng góp của Nữ hoàng cho người dân Ontario, Canada và toàn bộ Khối thịnh vượng chung”.

Trong khi đó, Thủ hiến các tỉnh New Brunswick, Newfoundland và Labrador đã tuyên bố tuyên bố ngày 19/9 là một kỳ nghỉ lễ.

Canada đã công bố thời gian để tang 10 ngày sau khi Nữ hoàng Elizabeth II tạ thế tại Lâu đài Balmoral ở Scotland hôm 8/9. Thủ tướng Trudeau dự kiến sẽ tới Anh tham dự lễ tang của Nữ hoàng, người mà ông cho biết là một trong những người ông yêu mến.

Canada vẫn thuộc Đế chế Anh cho đến năm 1982. Nước này vẫn là một thành viên của Khối thịnh vượng chung, công nhận Quốc vương Anh là Nguyên thủ Quốc gia.

Tuyên bố của ông Trudeau đã bị Liên đoàn Kinh doanh Độc lập Canada (CFIB) phản đối. Giám đốc điều hành CFIB Dan Kelly cho biết trên Twitter: “Do ngày lễ này chỉ được thông báo trước 6 ngày và sẽ tiêu tốn hàng tỷ USD của nền kinh tế, CFIB đang kêu gọi chính quyền các tỉnh không tuyên bố thứ Hai tới (ngày 19/9) là ngày nghỉ lễ (có lương) theo luật định”.

Bộ trưởng Lao động Canada, Seamus O'Regan, cho biết các nhà sử dụng lao động khu vực tư nhân được hoan nghênh cho người lao động nghỉ một ngày vào ngày 19/9 nhưng họ không bắt buộc phải làm như vậy.

Sinh thời, Nữ hoàng Elizabeth đã đến thăm Canada 22 lần với tư cách Quốc vương. “Là Nữ hoàng Canada trong gần 6 thập kỷ, niềm tự hào của tôi về đất nước này vẫn không phai mờ”, bà nói với một đám đông ở thành phố Halifax, miền Đông Canada, vào năm 2010 trong chuyến công du cuối cùng của mình đến quốc gia Bắc Mỹ này. “Cảm ơn một lần nữa vì sự chào đón của các bạn. Thật là tốt khi được trở về nhà”, Nữ hoàng nói.

Trong khi bản thân Nữ hoàng luôn nhận được sự yêu mến trong suốt 7 thập kỷ trị vì của mình, thì sự ủng hộ của Canada đối với chế độ quân chủ đã giảm đi đáng kể trong những năm gần đây. Hơn một nửa người dân đất nước này cho biết họ muốn thấy thể chế này bị bãi bỏ trong những năm tới.

Minh Đức (Theo Reuters, The Guardian)