Hàng loạt chính trị gia "ngã ngựa"
Ngay sau phiên họp thường kỳ của Chính phủ Czech kết thúc, hơn 400 cảnh sát đặc nhiệm đã tiến hành lục soát, bắt giữ và tống giam nhiều chính khách cao cấp kể cả đã nghỉ hưu hay đang tại chức. Qua quá trình khám xét 31 ngân hàng uy tín, văn phòng công ty và nhà riêng của các nhân vật có liên quan, lực lượng này đã tịch thu sung công quỹ hàng chục kilogram vàng ròng và hơn 150 triệu koruna (tương đương 10 triệu USD) tiền mặt.
Thủ tướng Petr Necas trở thành Thủ tướng đầu tiên bị buộc từ chức trong lịch sử Cộng hòa Czech.
Một trong số những chính khách bị bắt giữ là bà Jana Nagyova - Bộ trưởng Phủ thủ tướng trong nội các của đương kim Thủ tướng Petr Necas. Bà Nagyova nổi tiếng là "hoa khôi của Chính phủ Czech" bởi vẻ đẹp hiếm có. Ngoài ra, người ta còn biết đến bà bởi những bê bối tình cảm với Thủ tướng P. Necas.
Thiên hạ đồn rằng, bà Nagyova được Thủ tướng P. Necas ưu ái đặc cách cho giữ chức vụ cao hơn các bộ trưởng và cũng là người thứ ba chen ngang khiến ông Necas ly dị vợ. Bên cạnh đó, các nhân vật cao cấp khác bị bắt giữ là đương kim Chánh văn phòng nội các Lubomir Poul, Trung tướng Milan Kovanda - Cục trưởng Cục Tình báo quân đội (người vừa được thăng quân hàm gần một tháng trước), đương kim Giám đốc Cục Dự trữ Quốc gia Ondrej Palenik.
Còn những người đã nghỉ hưu hoặc thuyên chuyển công tác là nguyên Bộ trưởng Nông nghiệp Ivan Fuksa, cựu Thứ trưởng Nông nghiệp Roman Bocek, Petr Tluchor - cựu Chủ tịch nhóm nghị sĩ thuộc đảng Dân chủ Công dân (ODS) đương quyền của Thủ tướng P. Necas tại Quốc hội Czech.
Theo nguồn tin thân cận với cơ quan tư pháp, những nhân vật "tinh hoa chính trị" này đều là thân cận với Thủ tướng Necas. Tất cả đều bị buộc tội lạm dụng quyền hạn đặc biệt nghiêm trọng và tham nhũng, 5 người trong số này đã chính thức bị truy tố. Bên cạnh đó, họ còn có quan hệ mật thiết với tỷ phú Roman Janousek - một trong những doanh nhân giàu nhất Cộng hòa Czech từng dính vào nhiều vụ việc làm ăn bất chính và gây tai nạn bỏ chạy.
Chính vì thế, họ đã lọt vào "tầm ngắm" của cơ quan công tố từ lâu nhằm khám phá những phi vụ làm ăn phi pháp và các cuộc vận động hành lang mờ ám. Trên hết, vị tỷ phú này còn là "chiến hữu" của cựu Thị trưởng Prague Pavel Bem, người từng giúp Janousek thắng nhiều gói thầu trong xây dựng cơ sở hạ tầng ở thủ đô, kể cả công trình tuyến đường tàu điện ngầm mới của Prague (công trình nổi tiếng về chậm tiến độ, thất thoát nguyên vật liệu và chi phí xây dựng lên đến hàng tỷ USD).
Giám đốc UOOZ Robert Slachta cho biết: "Hiện tại, Janousek không có mặt tại Czech mà đang ở Croatia, nhưng có thể sẽ bị tạm giữ để làm nhân chứng đối chất khi trở về nước".
Bà Jana Nagyova bị truy tố với hàng loạt tội danh.
Thủ tướng cũng bị buộc từ chức
Ngay sau vụ tấn công và bắt giữ quy mô lớn kết thúc, Tổng thống Milos Zeman đã triệu tập cuộc họp khẩn cấp với Bộ trưởng Nội vụ Jan Kubice, Tổng chưởng lý Pavel Blazek và Cảnh sát trưởng Quốc gia Martin Cervícek. Sau đó, một thông báo từ Văn phòng Tổng thống được công bố rằng: "Các vụ bắt giữ đều dựa trên các bằng chứng đáng tin cậy".
Riêng trường hợp của nữ bộ trưởng xinh đẹp Nagyova, Tòa án thành phố Ostrava, thủ phủ vùng Moravia, đã ra quyết định truy tố với nhiều tội danh như tham nhũng và lạm quyền, vung tiền mua thông tin nhằm hạ thấp uy tín đối thủ chính trị, cũng như xâm phạm đời tư của người khác. Với tội danh lạm dụng chức vụ, Bộ trưởng Nagyova có thể sẽ phải đối mặt với mức án tối đa là 10 năm tù và 5 năm tù giam cho tội danh theo dõi phi pháp.
Trong khi đó, nhân sự kiện bắt giữ hàng loạt các chính khách cao cấp chưa từng có trong lịch sử Cộng hòa Czech này, Chủ tịch đảng Dân chủ Xã hội đối lập, ông Bohuslav Sobotka đã lên tiếng đòi giải tán Quốc hội và tổ chức bầu cử trước thời hạn. Trước tình hình rối ren hiện tại, Tổng thống Zeman đã xuất hiện trên Đài truyền hình Quốc gia, chính thức kêu gọi Chính phủ của Thủ tướng Necas nên từ chức một cách tự nguyện để giữ uy tín cho thể diện chính trị của đất nước trước con mắt bạn bè quốc tế.
Về phía Thủ tướng Necas, trong buổi nói chuyện cùng phóng viên Kênh truyền hình T24, ông tâm sự: "Tôi luôn tin tưởng vào các đồng nghiệp dưới quyền mình. Chắc chắn họ chưa làm điều gì khuất tất. Ngay bản thân tôi cũng vậy nên không có lý do gì để nội các phải từ chức".
Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau sự xuất hiện trên, Thủ tướng Necas đã loan báo quyết định từ nhiệm chức vụ người lãnh đạo nội các, đồng thời từ bỏ vị trí thủ lĩnh ODS tại buổi họp báo ở Thủ đô Warsaw trong chuyến công du ngắn ngày của ông tại Ba Lan.
Thủ tướng Necas cho biết: "Ban lãnh đạo ODS sẽ chỉ định một chính trị gia khác đứng ra thành lập Chính phủ mới cho đến kỳ bầu cử kế tiếp vào năm tới".
Giới bình luận nắm rõ tình hình vụ bê bối cho rằng, hiện tại, các chính đảáng khác trong liên minh cầm quyền không còn hậu thuẫn cho ODS nữa để tránh bị "vạ lây" sau vụ việc đầy tai tiếng này. Một vấn đề khác được đặt ra là việc thành lập Chính phủ mới cũng gặp rất nhiều khó khăn, bởi liên minh cầm quyền đã mất 2 ghế là những nghị sĩ thuộc ODS vừa bị truy tố, nên không có đủ lượng dân biểu chiếm đa số tối thiểu cần thiết (hơn 50%) tại Quốc hội. Điều kiện căn bản để hình thành Chính phủ theo quy định của Hiến pháp Cộng hòa Czech.
Theo giới phân tích, đây là lần đầu tiên trong lịch sử sau hơn hai thập niên tách ra khỏi Tiệp Khắc cũ, một vị Thủ tướng Czech đã bị mất chức vì liên quan đến vấn nạn tham nhũng, gây sóng gió cho chính trường nước này.
An Mai (Theo Centrum.cz)
