Trong khi đó, đứa trẻ lớn lên cần bàn tay người mẹ, sự ân cần bảo ban từ cha, thì nay, việc ru con lắm khi cũng nhờ tới đầu đĩa, tivi, máy tính… thì lấy đâu ra hơi ấm để những người trẻ lớn lên, cảm được sự gần gụi giữa con người với con người, trước tiên là cha mẹ.
Thêm vào đó, chỉ mới lên 3, lên 5 tuổi thôi đã được cưng chìu, trao cho chiếc điện thoại Iphone, hay Ipad để “vùi đầu” vào thế giới ảo với những trò chơi đấm đánh túi bụi cùng việc lướt web suốt ngày. “Mùi” người không được “ngửi” và cũng không được “chạm” bằng mắt, bằng tai sống động nên khi tiếp xúc với con người thật, nhất là những người khổ thì người trẻ sẽ khó cảm được, nếu không muốn nói chai ì cảm xúc.
Hơn nữa, trong thế giới hỗn mang, thiếu thốn niềm tin do có quá nhiều giả dối xung quanh nên người ta cứ thế đề phòng nhau, canh me từng chút một thì lấy đâu ra những xúc cảm chân thành để mà nuôi lớn lòng từ bi? Qua một ngả tư, đứa trẻ ở trường được dạy bài học chia sẻ, định móc tiền lẻ bỏ vào chiếc nón ngửa ra của người ăn xin thì người mẹ giật lại, “họ giả bệnh, giả nghèo để lừa mình đó con”. Đứa trẻ ngát ngơ, nhìn người ăn xin, nhìn mẹ, nhớ bài học ở trường rồi buồn thiu, thất vọng. Giá mà người mẹ khuyến khích con việc làm đúng bài đã học, vì chưa biết họ lừa hay không, nhưng ngay khi sẻ chia thì trong tâm hồn ngây thơ của trẻ, hạt giống từ bi đã trổ lên, nhú mầm yêu thương rồi.
Đôi khi, cũng cần bỏ ra một ít để làm mềm tâm hồn mình, để không vô cảm. Chính vì không ai nghĩ như thế nên dần dần, mọi hình ảnh khổ đau hiện ra trước mắt cũng trở nên bình thường trong dòng nghĩ mênh mang, trong ám ảnh “họ lừa mình”.
Giá mà, người trẻ nào cũng được học Phật. Ước thế thôi, chứ nếu điều ước đó thành sự thật thì cũng đồng nghĩa với việc thế giới này hòa bình, cõi Ta-bà hóa thành Tịnh độ rồi. Vì nếu được học Phật, thấm lời Đức Thế Tôn dạy thì người trẻ sẽ biết nhân-quả mà không vô tư, dẹp vô tâm qua một bên để sống là biết sẻ chia, biết nghĩ đến những hạt giống liên tục được gieo cấy trong vườn tâm của mình thông qua cách mình nghĩ, điều mình nói và việc mình làm.
Đó chính là ba nghiệp (ý-khẩu-thân). Không có chi là vô nghĩa trên cuộc đời này cả. Thiền sư thấy “không khổ đau lấy chi làm chất liệu” để nhắc môn đệ mình rằng, nghịch duyên cũng giống như “lửa” để “thử vàng”, để rèn mình.
Những khó khổ, dấn thân vào chỗ thiếu thốn, để chịu thiếu thốn một chút biết đâu sẽ dạy mình trân quý giá trị lao động-sáng tạo, để mình không chài ì cảm xúc trước cảnh mưu sinh khó khăn của đồng loại, hay hình ảnh nghèo đói, khát nước, thiếu ăn của bạn bè đồng trang lứa của mình ở nơi khác, vùng khác, nước khác, châu lục khác. Đồng thời, cũng là hiểu rằng, việc không làm mà hưởng thì cũng giống như người có đống tiền, ăn hoài cũng hết; phước hữu lậu có đó, mất đó. Chính vì thế mà phương Tây, các tỉ phú không bao giờ để con mình thừa kế tài sản kếch sù, tất cả đều để cho từ thiện. Con cái lớn lên, hãy đứng vững trên đôi chân mình, sống bằng đôi tay, khối óc của mình chứ đừng ỷ lại hay dựa dẫm vào người khác, kể cả đó là người thân.
Thêm nữa, hiểu Phật pháp, học Phật thì người trẻ sẽ học được rằng, ai giả kệ họ, mình cứ thật tâm mà sống, cứ thương, không phân biệt thì tình thương sẽ trở nên nhẹ hều, không phải cân đo, đong đếm. Tình thương mà bị chen ngang bởi hoài nghi thì sẽ trở nên ấu trĩ, sẽ thành ích kỷ, sẽ biến người ta thành người tính toán thiệt hơn. Khi đó không phải là thương nữa, mà là đau mình và dễ hại người. Giới trẻ bây giờ vì bản thân nhiều quá, nên hễ ai động tới mình dễ sinh ra đối kháng, loại trừ. Không chịu được đau nên phản ứng mạnh lại, song, lại quên mất nhân quả-nghiệp báo, mình gây phương hại cho người thì mình sẽ khổ đau, sẽ chịu trách nhiệm (lãnh quả) không lành.
Do vậy, chọn một con đường bình an, chính là chọn sống theo lời Phật dạy, sống thật kỹ càng, từ ý-ngữ-thân, luôn nghĩ thiện, làm lành, nói điều tốt đẹp. Nguyện thế thì đường ác sẽ xa ra!
Lưu Đình Long
