Hình tượng quái thú Thao Thiết từ lâu đã trở thành đề tài cho phim ảnh, truyện tranh khai thác. Trong năm 2017, nó đã được hiện thực hóa qua bộ phim Tử chiến Trường Thành (tựa tiếng Anh The Great Wall) của đạo diễn Trương Nghệ Mưu, bộ phim có sự xuất hiện của các ngôi sao Trung - Mỹ nổi tiếng như Matt Damon, Cảnh Điềm, Pedro Pascal, Willem Dafoe và Lưu Đức Hoa…
Nội dung của bộ phim nói về cuộc chiến của một lực lượng quân tinh nhuệ đã ở trên Vạn Lý Trường Thành của Trung Quốc để chống lại đội quân quái vật tên là Thao Thiết, vốn đã từng đe dọa bờ cõi Trung Hoa từ 60 năm trước (và cứ theo chu kỳ 60 năm chúng lại xuất hiện một lần).
Sự trở lại của quái thú đã gây ra một trận chiến đấm máu.
Mặc dù tác phẩm này không đạt được thành công phòng vé như mong đợi nhưng quả thật, khi được tái hiện trên màn ảnh, Thao Thiết đã khiến khán giả nào cũng rùng mình vì mọi đặc điểm đáng sợ quen thuộc đều được chăm chút rất kỹ lưỡng.
Clip: Quái thú Thao Thiết trở lại.
Thao Thiết là một thần thú có khả năng cắn nuốt rất kinh khủng, sống từ thời hồng hoang, có đôi mắt to, miệng rộng, dáng vẻ kỳ lạ, bản tính hung hãn, tham ăn. Một số ý kiến cho rằng Thao Thiết thân dê, mắt dưới nách, răng hổ vuốt người, có đầu to cùng miệng lớn. Thao Thiết có tuổi thọ đến 10 vạn năm. Sự tham ăn của Thao Thiết có khi được miêu tả rằng sau khi cắn nuốt tất cả vạn vật, Thao Thiết tự nuốt chính mình rồi hóa thành hư vô, vì thế nó đại diện cho sự tham lam vô độ.
Theo thần thoại Trung Hoa như sách Sơn hải kinh và Tả truyện thì Thao Thiết là một trong Tứ Đại hung thú gồm Thao Thiết, Hỗn Độn, Đào Ngột và Cùng Kỳ. Nó được mô tả như một loài mãnh thú hung ác, có sức mạnh to lớn, rất tham ăn, thấy gì ăn nấy, là biểu tượng cho sự tham lam dục vọng.
Sách Thần dị kinh kể về loài này rất đáng sợ: “Tây nam phương hữu nhân yên, thân đa mao, đầu thượng đái thỉ, tham như ngận ác, tích tài nhi bất dụng, thiện đoạt nhân cốc vật” (tam dịch ở phía tây nam có giống người thân mình nhiều lông, trên đầu đội con lợn, tham lam độc ác, tích lũy của cải mà không dùng, giỏi cướp thóc lúa của người).
Sách Sơn hải kinh cũng có miêu tả về loài thú này như sau: “Câu Ngô chi sơn kì thượng đa ngọc, kì hạ đa đồng, hữu thú yên, kì trạng như dương thân nhân diện, kì mục tại dịch hạ, hổ xỉ nhân trảo, kì âm như anh nhi, danh viết Bào hào, thị thực nhân.” (tam dịch ở núi Câu Ngô, trên núi có nhiều ngọc, dưới núi có nhiều đồng, có loài thú ở đó, hình dạng của nó là mình dê mặt người, mắt ở dưới nách, răng như hổ, móng tay chân như người, tiếng của nó như tiếng trẻ con, tên là Bào hào, là giống ăn thịt người).
Thao Thiết trên một vại đồng thời cuối nhà Thương.
Sách Tiên tri trong Lã Thị Xuân Thu viết "Chu đỉnh trứ thao thiết, hữu thủ vô thân, thực nhân vị yết, hại cấp kỳ thân, dĩ ngôn báo canh dã" tức "trong đỉnh đồng nhà Chu có khắc con thao thiết, có đầu mà không có thân, ăn thịt người nhưng chưa nuốt chửng đã chết rồi, nghe đời trước nói lại như vậy". Đây là miêu tả đầu tiên gắn liền con Thao Thiết với các họa tiết nhà Thương, Chu.
Quốc Tiệp (t/h)
