Bộ Y tế liệu có chủ quan với khuyến cáo “tiếp tục tiêm”?
Những trẻ sơ sinh tử vong sau khi tiêm vacxin viêm gan B chưa dừng lại, dù chưa điều tra rõ nguyên nhân bộ Y tế vẫn khuyến cáo các bệnh viện tiếp tục tiêm chủng loại vacxin này. GS.TS Nguyễn Trần Hiển, chủ nhiệm Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia cho biết, sốc phản vệ chưa rõ nguyên nhân chỉ là kết luận ban đầu về nguyên nhân gây ra 3 ca tai biến nặng sau tiêm vacxin viêm gan B tại tỉnh Quảng Trị. Mọi kết luận cuối cùng cần phải chờ khoảng 1 tháng nữa.
Và trong thời điểm "nước sôi lửa bỏng" này, bộ Y tế mới soạn thảo dự thảo thông tư Quản lý sử dụng vacxin, sinh phẩm y tế trong dự phòng và điều trị. Quy định về chi tiết những nhiệm vụ, trách nhiệm, theo dõi người tiêm phòng trong thời gian 30 phút và các biện pháp cụ thể khi có sự cố trong tiêm chủng như đình chỉ buổi tiêm chủng, niêm phong lô vacxin, quy trình báo cáo lên các cấp có trách nhiệm điều tra sự cố… Điều này khiến dư luận đặt ra câu hỏi, phải chăng trước đây bộ Y tế đã quá chủ quan trong chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia? Và chỉ khi sự cố liên tiếp xảy ra, Bộ mới hoàn thành cơ sở pháp lý của chương trình tiêm chủng mở rộng?
“Rủi ro” tiêm chủng đang là mối lo lắng của nhiều bậc cha mẹ
Luật sư Nguyễn Hoàng Tiến, trưởng văn phòng Luật sư Đức Thịnh (đoàn Luật sư TP.Hà Nội) cho rằng: "Mặc dù theo Điều 30 luật Phòng chống các bệnh truyền nhiễm cũng quy định rõ trong trường hợp xảy ra sự cố trong tiêm chủng thì người gặp sự cố sẽ được bồi thường. Vậy nhưng, rất nhiều trường hợp tử vong trong chương trình tiêm chủng vẫn bị coi là sự cố ngoài ý muốn. Có chăng chỉ là sự hỗ trợ của bệnh viện mà lẽ ra trách nhiệm bồi thường phải thuộc về bộ Y tế, cơ quan chịu trách nhiệm về chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia".
Trả lời PV Người Đưa Tin, ĐBQH.BS Nguyễn Minh Hồng cho rằng: "Việc dừng tiêm vacxin viêm gan B bộ Y tế không thể quyết định được vì đây là chương trình hợp tác của Việt Nam với tổ chức Y tế thế giới. Trong trường hợp điều tra rõ nguyên nhân, quyết định dừng chương trình tiêm chủng viêm gan B phải chờ Chính phủ ban hành Nghị định. Thực tế, trước đây vacxin viêm gan B vẫn được sử dụng nhiều, nhưng thời gian gần đây mới xảy ra tai biến nhiều. Ở đây có cả nguyên nhân chủ quan và khách quan. Do đó, bộ Y tế soạn thảo Thông tư Quản lý sử dụng vacxin, sinh phẩm y tế trong dự phòng và điều trị cũng là hợp lý để hoàn thiện các quy định pháp lý và làm cơ sở giải quyết khi có sự cố xảy ra".
“Bộ khuyến cáo nhưng Bộ không thể chịu trách nhiệm thay bệnh viện”
| Dừng tiêm vacxin viêm gan B là hợp lý Bác sỹ Nguyễn Duy Ánh, giám đốc bệnh viện Phụ sản Hà Nội khẳng định: "Nếu trong trường hợp có sự cố, người nhà bệnh nhân bức xúc đập phá bệnh viện thì không ai khác, bệnh viện là nơi gánh chịu trách nhiệm chứ không phải là bộ Y tế. Vì vậy, quyết định dừng tiêm của chúng tôi là hợp lý. Chúng tôi chỉ thực hiện khuyến cáo tiếp tục tiêm vacxin B khi mọi chuyện rõ ràng, điều tra được nguyên nhân dẫn đến bệnh nhân sốc phản vệ dẫn đến tử vong là do đâu". |
Mặc dù bộ Y tế mới chỉ khuyến cáo ngừng tiêm trên toàn quốc đối với hai lô vacxin chích cho ba em bé gặp tai biến sau tiêm ở Quảng Trị, song tại Hà Nội, một số bệnh viện như Phụ sản Trung ương, Phụ sản Hà Nội, Bưu điện, 19-8 đã quyết định tạm dừng hoàn toàn đối với vacxin viêm gan B. Quyết định này, của các bệnh viện nhằm mục đích đảm bảo an toàn cho người tiêm chủng và bảo vệ cán bộ y bác sỹ của mình. Cho dù bộ Y tế vẫn nhấn mạnh: Các địa phương và cơ sở y tế tự ý ngừng tiêm vacxin viêm gan B không thuộc 2 lô bị tạm ngừng là làm trái với chỉ đạo của Bộ.
Nhìn nhận thực tế này, bác sỹ Nguyễn Duy Ánh, giám đốc bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho biết: "Tuy rằng Bộ có quyết định vẫn tiếp tục tiêm vaccin viêm gan B nhưng bệnh viện chúng tôi đã ngừng tiêm. Vì lô vacxin của chúng tôi hiện tại trùng với số lô của bệnh viện Bình Thuận nên chúng tôi quyết định dừng cho đến khi có kết luận điều tra cuối cùng". Đứng về góc độ chịu trách nhiệm khi xảy ra sự cố, ông Ánh khẳng định: "Bộ vẫn khuyến cáo vậy, nhưng Bộ không thể chịu trách nhiệm thay bệnh viện khi có sự cố xảy ra. Ngay trong hội thảo tại Đà Lạt, nhiều bác sỹ, các bệnh viện trong đó có bệnh viện Phụ sản Trung ương cũng quyết định ngừng tiêm vacxin viêm gan B. Chúng tôi phải đảm bảo an toàn tính mạng của các cháu sơ sinh cũng là đảm bảo an toàn cho cán bộ nhân viên của mình".
Hiện nay, cũng có những nghi ngờ được đặt ra về chất lượng vacxin của nhà sản xuất không đảm bảo, do chính nước sản xuất cũng không sử dụng vacxin này trong chương trình tiêm chủng mở rộng của họ. Đánh giá về thực tế này, ĐBQH.BS Nguyễn Minh Hồng tỏ ra khách quan: "Bộ Y tế cũng đã biết thuốc của một số nước chưa thực sự tốt lắm. Bộ có trang thiết bị để kiểm tra được vấn đề này nên tôi cho rằng quyết định của bộ Y tế cũng hoàn toàn có lý. Còn các bệnh viện vì sự an toàn của trẻ sơ sinh, của cán bộ y tế nên thực hiện chính sách "phòng bệnh hơn chữa bệnh" cũng có lý riêng của họ. Hơn nữa, bản thân các phụ sản cũng đang hoang mang nên chuyện tạm dừng tiêm vacxin viêm gan B chờ kết luận cuối cùng là quyết định được dư luận ủng hộ".
Minh Khánh
