Thời điểm này, lục địa già (chỉ châu Âu - PV) đang chìm trong giá lạnh, họ quyết định sẽ cùng nhau tham gia cuộc hành trình mà tất cả đều mong đợi từ lâu. Họ khám phá về cái chết và sự sụp đổ kỳ bí của rất nhiều hình tượng mà cho đến nay vẫn còn nằm trong bóng tối của sự bí mật. Cuộc thám hiểm này hứa hẹn mang đến những khám phá bí ẩn từ lịch sử đất, nước này. Trong đó, các nhà nghiên cứu còn tiến hành khảo sát về các lĩnh vực đương đại như tội phạm học, bí ẩn tôn giáo, nghệ thuật, thậm chí là cả những đồ vật thông thường nhưng mang tính biểu tượng.
Đất nước của sự hỗn hợp
Ngay khi vừa đặt chân đến đất nước Mexico, gần như cả đoàn khảo cứu nhận ra rằng, họ sẽ phải dốc toàn lực cũng như đào bới và lần mò khắp mọi nơi, nếu như muốn có kết quả như họ đã từng thảo luận với nhau. Bởi, dưới con mắt nghề nghiệp của họ thì khắp nơi trên đất Mexico, các biểu tượng chết chóc đập vào mắt họ. Bình thường, người ta chỉ biết đến Mexico như một đất nước có Thủ đô với số dân đông nhất thế giới, có tội phạm ma túy thành băng nhóm lớn, rồi những hình tượng tử vì đạo… Người dân Mexico có một ngày để tôn vinh cái chết El Dia de los Muertos (Ngày của cái chết). Vào ngày hôm đó, người dân sẽ chuẩn bị những món ăn truyền thống đặc biệt để nhớ về những người đã khuất, vào ngày này, những con phố gần nghĩa địa được trang hoàng lộng lẫy bởi hoa và kẹo hình đầu lâu và không thể thiếu các cuộc diễu hành mang đầy màu sắc ảm đạm, u ám.
Đoàn người nghiên cứu từ khắp nơi trên thế giới đứng giữa đất nước Mexico, mỗi người một tâm trạng khác nhau. Nhưng tựu trung lại, trong cái đầu của họ, bất cứ nơi nào, dù chỉ là thoáng qua, họ đều thấy xuất hiện trong đầu sự hiện diện của hộp sọ và những kỷ vật của sự đổ máu. Trong đó, hình tượng biểu trưng cho sự hy sinh của những chiến binh Aztec đã từng quên thân hay những hình ảnh về các anh hùng của cuộc cách mạng vĩ đại trong quá khứ luôn ngự trị trong đầu họ. Nơi đây, cái chết như là một sự hiện diện thiêng liêng tôn kính. Cho dù là ở bất kỳ hình thức nào, nó cũng hiện lên một cách ám ảnh, gần như là chạm vào được ở mỗi góc phố, con đường.
Tượng thần chết được trưng bay
Một trong những trải nghiệm thú vị nhất của đoàn khảo cứu khi đặt chân đến thành phố Mexico có lẽ là ấn tượng về ngôi đền nằm giữa trung tâm thành phố. Không như những ngôi đền hoành tráng như họ vẫn thường gặp, nó nằm khiêm tốn ở một con phố sáng sủa, những ngọn nến được đặt vòng quanh bên dưới chân bức tượng một vị thánh. Thế nhưng, lạ lùng là bức tượng vị thánh đó là hình thù mà chúng tôi chưa bao giờ được nhìn thấy, một chiếc sọ người khoác lên tấm váy màu trắng xanh, xung quanh là các loại hoa tươi, thuốc lá và cả những cốc nước mà chúng tôi đoán là Tequila, hay còn gọi là vị "thánh đầu lâu" La Santa Muerte.
"Hàm tôi như chùng xuống. Đúng vậy, tất nhiên đó chính là La Santa Muerte, vị thánh tượng trưng cho cái chết, được tôn sùng bởi một phần dân số nhất định của Mexico. Vào thời điểm đó, mọi người trong đoàn khảo cứu không biết rõ về các "quý cô xương người" và chúng tôi luôn nghĩ rằng đó là bí mật của dân bản địa. Nhưng sau khi vấp ngã tại 4 ngôi đền khác nhau dành riêng cho các "quý cô", chúng tôi mới biết rằng mình đã nhầm" - thành viên của đoàn khảo cứu nói.
Thờ cúng"thánh chết"- “Vị thánh đầu lâu”
Điểm bắt đầu của hiện tượng Santa Muerte khởi nguồn từ một cuộc tranh luận, gần đây nó mới bắt đầu nóng lên. Vào năm 2001, một phụ nữ tên Enriqueta Romero đã khởi xướng công khai việc thờ cúng thần Santa Muerte tại quận Tepito, một trong những nơi "ác liệt" nhất của Mexico City. Chính ngôi đền này là nơi Romero hiến thân mình cho thần thánh và điều đó nhận được sự tận tâm từ hàng trăm tín đồ ở khắp nơi, những người đã từ lâu tổ chức các nghi lễ thờ phụng thần của cái chết. Một trong những liên kết về nguồn gốc của Santa Muerte với truyền thống Công giáo "Memento Mori" là niềm tin mãnh liệt đối với thần Mictecacihuatl, nữ hoàng của thế giới âm ty. Điều đó, phần nào giải thích cho hình tượng của thánh Muerte là nữ giới tại Mexico, còn ở Argentina và Guatemala là nam giới.
Đền thờ thánh Muerte ở Mexico là có thực, ngoài ra, nó còn được nhân rộng ra khắp thế giới, ngay như ở TP. California (Mỹ) và một số vùng kín đáo khác tại nước Mỹ, dân cư nơi này cũng sùng bái vị thánh này. Đơn cư, tại New York (Mỹ), Arely Vazquez có một bàn thờ khá hoành tráng ngay trong căn hộ của mình. Cứ tháng 8 hàng năm, người ta lại tổ chức một lễ tưởng niệm nho nhỏ với nhạc truyền thống mariachi của Mexico, luôn là gia vị đi kèm cho bữa tiệc tưởng niệm vị thần chết chóc.
Cho dù hình tượng Santa Muerte trong suy nghĩ của đa phần các cư dân tại các nước Mỹ La tinh mang màu sắc đen tối, u ám, mang đến sự đen đủi, chết chóc nhưng các tín đồ thờ phụng thánh Muerte luôn tuyên bố, không có bất cứ ma thuật chết chóc hay quỷ Satan nào liên quan đến vị thánh của họ. Bởi, rất nhiều tín hữu của họ còn là những con chiên Công giáo ngoan đạo. Chính vì thế, không thể nào, họ lại bán linh hồn cho quỷ dữ. Trong thực tế La Santa Muerte thường được hình dung như một vị thánh dân gian, hình tượng thánh Muerte không khác các vị thánh mà dân nghèo và các tầng lớp cùng khổ khác tôn thờ như thánh Nino Fidencio chuyên chữa bệnh, hay vị thánh ria mép chuyên bảo trợ cho đội ngũ buôn ma túy Jesus Malverde. Hầu hết, tín đồ của vị thánh này đều xuất thân từ tầng lớp thấp của xã hội. Họ không có cơ hội để tiến thân, công việc định danh của họ là làm quần quật cả ngày ở ngoài đường, với đồng lương rẻ mạt được trả bởi các ông chủ tư bản giàu sụ. Vì lẽ đó, trong đời sống tinh thần, họ cần có một chỗ dựa về mặt tinh thần, sự nghèo khổ, cô độc, khốn cùng như sợi dây liên kết vô hình đưa họ gần lại với nhau hơn thông qua đức tin vào thánh thần.
Lễ Muerte diễn ra cũng khá giống với lễ Công giáo truyền thống, tất cả phải thề không được thực hành nghi thức phù thủy cũng như có những hành vi tội lỗi. Mỗi người, khi bước đến bên bệ thờ sẽ rung chuông 3 lần trước mặt các tượng thần gầy gò. Đôi khi, hàng trăm người cùng quỳ và bò trên đầu gối hành hương.
Người dân ở đây tự làm những sản phẩm như xà phòng phép thuật, nước hoa, nến và hình nộm. Du khách nước ngoài luôn được chào mời rằng, những đồ này sẽ đem lại may mắn cho họ và đảm bảo sự giàu có.
| Biểu tượng may mắn cho giới cùng khổ ?! Chỉ trong vòng 10 năm, tại Mexico và một số nước thuộc Mỹ La tinh, La Santa Muerte đã trở thành vị thần của sự khốn cùng. Giới tội phạm xăm hình thánh lên tay với tôn chỉ "thần chết" sẽ che chở cho chúng khỏi cái chết, còn người nghèo lại tạo ra những hình nộm để thờ phụng. Với người lao động nghèo và đội quân bị lạm dụng tình dục, thánh Muerte trở thành người bảo vệ kỳ diệu của những con chiên bị chối bỏ bởi giáo hội Công giáo. Tất cả những người bị ruồng bỏ đều được Santa Muerte che chở, vị thánh này trở thành một biểu tượng may mắn cho khắp những người đau khổ và nghèo đói. |
Bảo Long (Tổng hợp từ BBC, The Time)
