Liên quan đến việc xuất ngoại chữa bệnh của ông Bắc Hà đúng thời điểm tòa đưa vụ án ra xét xử, nhiều chuyên gia nhận định trong vụ việc này cũng có thể ông Hà bị bệnh thật cần phải ra nước ngoài chữa bệnh, nhưng cũng có thể ông này tìm cách không muốn xuất hiện ở phiên tòa này.
VKS đề nghị làm rõ việc ông Hà không đến tòa theo giấy triệu tập.
Tuy nhiên, việc ông này xuất ngoại chữa bệnh, phải căn cứ vào các quy định pháp luật hiện hành. Và phải rà soát làm rõ việc ông này xuất ngoại có đúng quy trình, quy định của pháp luật hay không?
Nhiều chuyên gia pháp lý cho rằng, ông Bắc Hà ra nước ngoài chữa bệnh nhưng đến “sát nút” mới thông báo tới HĐXX có được cho là hành vi cố tình “trốn tránh” quyền lợi và nghĩa vụ của công dân đối với việc giúp cơ quan chức năng làm rõ hành vi phạm tội của một số bị cáo trong vụ án.
Nhìn nhận vấn đề này dưới góc độ pháp lý, luật sư Hoàng Thị Thuyên (đoàn Luật sư TP.Hà Nội) cho rằng, tại khoản 11, Điều 466, BLTTHS về xử lý người có hành vi cản trở hoạt động tố tụng của cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng quy định như sau: Người bị buộc tội, người tham gia tố tụng khác có một trong các hành vi sau đây thì tùy mức độ vi phạm có thể bị cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng quyết định áp giải, dẫn giải, phạt cảnh cáo, phạt tiền, tạm giữ hành chính, buộc khắc phục hậu quả hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của luật: Đã được triệu tập mà vắng mặt không vì lý do bất khả kháng hoặc không do trở ngại khách quan và việc vắng mặt của họ gây trở ngại cho hoạt động tố tụng.
Ở đây, cơ quan chức năng cần phải xác định rõ, lý do ông Bắc Hà vắng mặt có được xem là trường hợp “bất khả kháng” hay không để có biện pháp xử lý.
Trong trường hợp đại diện VKS, luật sư, HĐXX muốn làm rõ thêm những vấn đề có liên quan đến ông Bắc Hà và ngân hàng VNCB, nhưng không có người để hỏi thì liệu rằng sự thật khách quan có được làm rõ đến tận cùng?.
Luật sư Thuyên cho rằng, điều này phụ thuộc vào tư cách tham gia tố tụng của ông Hà. Nếu ông Hà tham gia với tư cách người làm chứng nhưng vắng mặt, nếu trước đó đã có lời khai ở Cơ quan điều tra thì chủ tọa phiên tòa công bố những lời khai đó. Nếu ông Hà làm chứng về những vấn đề quan trọng của vụ án vắng mặt thì tùy trường hợp, Hội đồng xét xử quyết định hoãn phiên tòa hoặc vẫn tiến hành xét xử.
Luật sư Thuyên.
Trường hợp ông Hà được Tòa án triệu tập nhưng cố ý vắng mặt mà không vì lý do bất khả kháng hoặc không do trở ngại khách quan và việc vắng mặt của họ gây trở ngại cho việc xét xử thì HĐXX có thể quyết định dẫn giải theo quy định của Bộ luật này.
Như vậy, nếu đại diện VKS, luật sư, HĐXX muốn làm rõ thêm... mà việc vắng mặt của ông gây trở ngại cho việc xét xử thì HĐXX có thể ra quyết định dẫn giải theo quy định tại khoản 2 Điều 127 BLTTHS 2015 về áp giải, dẫn giải.
Nếu ông Bắc Hà tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan thì BLTTHS không quy định việc dẫn giải. Tuy nhiên, theo quy định tại khoản 11, Điều 466, BLTTHS, cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng quyết định áp giải, dẫn giải, phạt cảnh cáo, phạt tiền, tạm giữ hành chính, buộc khắc phục hậu quả hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của luật nếu người bị triệu tập vắng mặt không vì lý do bất khả kháng.
Ông Bắc Hà nên có mặt tại phiên tòa
Nhiều luật sư tham gia bào chữa trong vụ án cũng có chung nhận định, ông Bắc Hà là một nhân chứng cũng như người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, trong quá trình xét hỏi các bị cáo HĐXX, luật sư có thể hỏi ông Hà để làm sáng tỏ rất nhiều cần thiết trong vụ án. Vì vậy, việc ông Hà nên có mặt tại tòa.
