Sự cố này làm gia tăng căng thẳng giữa hai bên và làm nổi bật thêm tranh chấp lãnh thổ giữa họ.
Tổng thống Benigno Aquino III yêu cầu điều tra vụ nổ súng hôm 9/5 vừa qua tại vùng đặc quyền kinh tế chồng lấn của Đài Loan và Philippines, cho thấy rằng các nhân viên bảo vệ bờ biển Philippines vẫn chưa nguy hiểm đến nỗi phải bắn vào tàu ngư dân, Giám đốc Cục điều tra Nonnatus Rojas cho biết.
Các quan chức Đài Loan nói rằng họ rất hài lòng với cuộc điều tra này và sẽ hủy bỏ các biện pháp trừng phạt đã áp đặt lên Manila.
Giám đốc Cục điều tra Nonnatus Rojas (phải) trong buổi họp báo tại Manila ngày 7/8. Ảnh: AP
Các nhân viên bảo vệ bờ biển nói rằng họ hành động để tự vệ khi tàu Đài Loan cố tình đâm vào tàu họ khi các nhân viên này muốn dừng tàu và đưa ra cáo buộc đánh bắt cá trái phép trong vùng biển của Philippines đối với ngư dân Đài Loan.
Ông Rojas cho biết đoạn video được lực lượng bảo vệ bờ biển sử dụng như bằng chứng không cho thấy bất kỳ nỗ lực rõ ràng nào là đâm tàu tuần tra. “Có thể những tàu đánh cá chỉ đơn thuần tránh các tàu tuần tra mà không phải đâm vào nó”.
Những người có thể bị đề nghị khép vào tội giết người bao gồm sỹ quan chỉ huy tàu tuần tra bảo vệ bờ biển và bảy nhân viên khác trong đội của ông.
Giám đốc Cục điều tra tiết lộ thêm các cáo buộc riêng biệt gồm: cáo buộc cản trở thi hành pháp luật chống lại sỹ quan chỉ huy, các nhân viên của ông và hai nhân viên khác bị cáo buộc giả mạo bằng chứng, bao gồm việc xóa các đoạn quan trọng trong video đã được quay và nộp báo cáo giả về số lượng đạn đã bắn.
Phó Đô đốc của lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines, Rodolfo Isorena, cho biết họ tôn trọng kết quả của cuộc điều tra. “Chúng tôi không thể làm gì hơn nếu đó là phát hiện của họ”. “Tôi đã thông báo ngay từ đầu rằng người lính của chúng ta sẽ phải đối mặt với bất kỳ hậu quả nào do hành động của họ gây ra”.
Phản ứng lại vụ việc giết người này, chính phủ Đài Loan đã yêu cầu lời xin lỗi chính thức, bồi thường cho ngư dân và các hình phạt khác cho đội bảo vệ bờ biển thực hiện nhiệm vụ hôm đó. Chính quyền Đài Bắc cũng tạm dừng việc thuê lao động Philippines và hủy các chuyến du lịch tới nước này.
Tại Đài Bắc, các quan chức Đài Loan bày tỏ sự hài lòng với kết quả của cuộc điều tra và cho biết họ sẽ hủy bỏ các biện pháp trừng phạt đối với Manila. “Chúng tôi rất mừng khi sự việc này được giải quyết một cách hòa bình”, Thứ trưởng Ngoại giao Đài Loan Joshep Shih cho biết. “Chúng tôi sẽ rút lại các lệnh trừng phạt của chúng tôi và mong muốn hợp tác hữu nghị với Philippines”.
Ông Rojas cũng nói thêm rằng, yêu sách chủ quyền của Đài Loan nằm trong khu vực bờ biển của Philippines và sự việc xảy ra trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này, “nơi Philippines thực thi quyền tài phán và thi hành luật đánh bắt cá”, bởi vậy lực lượng bảo vệ bờ biển tuần tra là hoàn toàn hợp pháp.
Theo pháp luật Philippines, ông Rojas cho biết cáo buộc chống lại những người lính này sẽ được nộp cho Cơ quan truy tố quốc gia, sau đó cơ quan này sẽ chỉ định một đội điều tra sơ bộ. “Đó là đội gồm những công tố viên sẽ đưa ra các cáo buộc tại tòa án…sau đó xác định nguyên nhân gây ra sự việc”.
Nam An (theo PhilStar)
