Nhạc sĩ Phú Quang đã có lần chia sẻ: "Tôi thương những người xung quanh tôi, nếu tôi chết - họ sẽ ra sao?". Ít ai biết rằng, năm 14 tuổi, người nghệ sĩ tài hoa ấy từng có ý định tìm đến cái chết vì không được du học. Gần 50 năm trôi qua kể từ ngày có suy nghĩ bồng bột ấy, tác giả của những tình khúc bất hủ đã nhận ra một điều: Cái chết chẳng đem lại điều gì. Sống tốt, sống mạnh mẽ mới là cách để khẳng định bản thân. Bất giác nhớ đến hàng loạt những vụ tự tử trong thời gian qua, dư luận đặt câu hỏi, cái chết liệu có phải là sự giải thoát? Vĩnh biệt cõi trần thế liệu có phải là sự lựa chọn duy nhất cho những "người khốn khổ"?
Những lá thư tuyệt mệnh đẫm nước mắt
Những ngày cuối tháng tư, dư luận liên tục đưa đến những thông tin gây "sốc". Một người mẹ bệnh tật tự tìm đến cái chết để gia đình bớt gánh nặng để lại "huyết tâm thư" nghẹn đắng nước mắt. Đau đớn hơn, bà mẹ xấu số nguyện dùng tiền phúng viếng của mình để trả nợ và nộp học phí cho con. Mới đây, hai cô gái đang tuổi xuân xanh rủ nhau uống thuốc diệt cỏ tự vẫn vì không có tiền nộp phạt vi phạm giao thông. Tiếp đó, một chàng trai vừa bước vào tuổi trưởng thành dùng dây cáp internet treo cổ tự tử vì mắc bệnh nan y không có tiền chữa trị... Còn rất, rất nhiều những vụ tương tự mà nguyên nhân chỉ bắt nguồn từ hai chữ quá khổ. Báo Nguoiduatin.vn xin điểm lại những vụ việc kể trên và phân tích nguyên nhân sâu xa phía sau để đem đến cái nhìn khách quan cho độc giả.
Chiều ngày 24/4, chị Nguyễn Thị Mỹ Nh. (ở ấp 5, xã An Xuyên, TP.Cà Mau) đã treo cổ tại nhà riêng, bỏ lại chồng và 3 đứa con đang tuổi đến trường. Cái chết thương tâm của người phụ nữ 48 tuổi khiến rất đông người dân xung quanh phải giật mình thảng thốt. Được biết, chị Nh. vốn đau yếu, con trai đã thi đậu cao đẳng và đang học tại Bà Rịa - Vũng Tàu, hoàn cảnh gia đình vô cùng khó khăn. Cũng vì cuộc sống quá túng quẫn và bế tắc, chị đã quyết định quyên sinh bằng cách treo cổ. Theo lời kể của anh Đinh Hoài B. (chồng chị Nh. - PV), chị nhà bị bệnh viêm dây thần kinh số 7, giật méo miệng, lại thêm bệnh suy thận, suy tim, mỗi ngày tiền thuốc hết 140.000 đồng. Cái nghèo, cái khổ đeo đuổi, chị Nh. nghĩ rằng chết đi sẽ tiết kiệm được phần nào khoản tiền thuốc thang, chồng con sẽ không phải chịu gánh nặng. Thậm chí chị còn nghĩ, tiền bà con đến phúng viếng có thể sẽ giúp được phần nào cho chồng con. Có lẽ xét ở một khía cạnh nào đó, chị Nh. đã nhắm mắt xuôi tay và tạm hài lòng với lựa chọn của mình...
Nỗi đau để lại trên gương mặt chồng và con trai chị Nh.
Nhưng người phụ nữ nghèo khổ ấy đâu biết rằng, cái chết của mình lại trở thành nỗi đau khôn nguôi của cả gia đình, làng xóm. Rất đông người dân khi đọc lá thư tuyệt mệnh của chị Nh. đã không thể cầm được nước mắt. "Trong hoàn cảnh gia đình quá khổ, em không sống nổi với anh và các con được. Vì em bệnh thần kinh rối đầu óc, vì nợ quá nhiều, cuộc sống khổ mãi, không lối thoát. Em không tâm trí mà sống nổi với anh cùng các con. Bệnh đau nhức cả thân thể của em, bệnh kéo dài tháng... Em nghĩ chết là hết, để cho anh gánh nặng, chứ đời em thương anh nhiều lắm, bỏ lại ba đứa con cho anh. Con mình khôn ngoan chưa làm em buồn, em biết mà em bỏ con em chết", bức thư có đoạn viết.
Đau đớn hơn, dù về bên kia thế giới, người phụ nữ có cái tên khá đẹp ấy vẫn không quên để lại những dòng thư xin các cấp chính quyền cấp cho gia đình... sổ hộ nghèo. "Em chết rồi còn lại chồng em, anh giúp cho gia đình em được sổ nghèo cho con vay tiền đóng học phí còn măn năm... Xin các cấp chính quyền ấp 5 thấu hiểu cho hoàn cảnh không lối thoát của chúng tôi hiện nay mà cấp sổ hộ nghèo cho chồng con tôi để sống những ngày tháng còn lại trên đời".
Cái chết khiến lòng người nhức nhối
Số phận rơi vào "bước đường cùng" à tình cảnh không phải người ngoài cuộc nào cũng hiểu.
Cách đây ít lâu, dư luận hẳn chưa quên câu chuyện của chị Lê Thị Ngọc N. cũng xảy ra tại TP.Cà Mau (tỉnh Cà Mau). Có với nhau đến 6 mặt con nhưng ngôi nhà của cặp vợ chồng trẻ thiếu vắng tiếng cười, thay vào đó là sự cáu gắt, cãi vã mỗi khi nhà thiếu gạo, hết tiền. Rồi một ngày, sau trận cãi nhau kịch liệt, chồng chị bỏ về nhà mẹ ruột; buồn bã, chị sang quán gần nhà gọi một ly cà phê. Tưởng rằng cà phê sẽ giúp chị tỉnh táo, ai ngờ không lâu sau chủ quán phát hiện chị vật vã chết trên ghế đá. Cậu con trai 5 tuổi đi theo mẹ không biết ly cà phê có độc nên đã uống nhưng may mắn được cứu sống.
Theo lời kể của người nhà nạn nhân, trước khi chết, N. đã từng nói muốn tìm đến cái chết vì nghèo khổ quá. Dù gia đình đã khuyên bảo nhưng người phụ nữ ấy vẫn khăng khăng: "Thà chết đi, các con được đưa vào cô nhi viện còn hơn chứ sống mà nhìn con bữa đói bữa no chịu không đặng!". Một người hàng xóm kể lại: "Sáng hôm N. tự tử, tôi có cho nó một bịch cá khô nhưng chắc vì mặc cảm nên nó không nói cho tôi biết nhà hết gạo". Lá thư tuyệt mệnh chị N. để lại chỉ gồm đúng một dòng: "Chú Diện (trung tá Trần Văn Diện, trưởng Công an phường 1, TP.Cà Mau - PV)! Cháu chết rồi chú hãy giúp đưa các con của cháu vào cô nhi viện. Cháu đội ơn chú suốt đời!". Những người chứng kiến đã không thể cầm được nước mắt, xót thương cho số phận ngắn ngủi của người phụ nữ trẻ nhưng cũng thầm trách suy nghĩ nông nổi của cô.
Cũng theo ghi nhận của PV, không chỉ những người phụ nữ vốn được coi là "sâu sắc như cơi đựng trầu" mà nhiều đấng mày râu cũng chọn đến cái chết để... mong giải thoát. Câu chuyện của ông Phan Thanh D. (SN 1937, ngụ xã Mỹ Lộc, huyện Phù Mỹ, Bình Định) khiến bao người dằn vặt, xót xa. Trước đó, ông D. mắc chứng tai biến mạch máu não nhưng do nhà nghèo nên không có tiền chữa trị. Dần dần ông sinh ra buồn chán, đến một ngày, ông quyết định bỏ nhà đi lang thang để đỡ phiền gia đình. Bị vợ con ngăn cản, ông treo cổ tự tử, chấm dứt quãng đời khổ cực.
Đau đớn hơn là cảnh đầu bạc phải khóc đầu xanh của vợ chồng ông bà Trần Ngọc Quang (60 tuổi), Lương Thị Dưỡng (70 tuổi, cùng ngụ xã Hòa Thành, huyện Đông Hòa - Phú Yên). Hơn một năm trước, vợ chồng người con trai của ông Quang là anh Trần Văn Tr. (SN 1972), chị Nguyễn Thị Thu H. (SN 1979) cùng đứa con mới 5 tuổi ôm nhau trầm mình dưới sông. Nguyên nhân cũng chỉ bắt nguồn từ quá nghèo khổ. Vợ chồng người con trai ra đi để lại cho cha mẹ già người con út bệnh tật. "Vợ chồng tôi đều bệnh hoạn, nghèo khó, đành gửi cháu đến mái ấm Anh Đào ở Khánh Hòa. Mình làm ông làm bà mà không nuôi được cháu, thật đau lòng", ông Quang bùi ngùi.
Anh Đức
