Trao đổi xung quanh nguyên nhân chất lượng thuốc Đông y trôi nổi trên thị trường kém chất lượng, ông Phạm Vũ Khánh - vụ trưởng Vụ Y dược cổ truyền cho rằng, thuốc Đông y rất khó kiểm định vì "để trên bàn là thuốc nhưng dưới đất có thể là rác". Nếu không thường xuyên được kiểm tra, phơi phóng, sấy khô thì chỉ vài ngày có thể ẩm mốc, làm "nhạt" hàm lượng hoạt chất, biến thuốc loại 1 xuống thành loại 3, 4.
Luật sư Đỗ Nguyễn Hiệp
Theo bác sĩ Đông y Nguyễn Hoàng, việc thuốc bị nấm mốc, mối mọt là do không đủ độ khô. Nếu được sao sấy ở nhiệt độ thích hợp và bảo quản kín thì chúng sẽ không bao giờ bị nấm mốc. Ngoài ra, một số máy móc rút ngắn thời gian cho bác sĩ như: Máy sắc thuốc với nhiệt độ cao, máy nghiền thuốc cũng đang phá hủy hàm lượng hoạt chất của thuốc dẫn đến việc hàm lượng không đúng như mô tả. Khi hàm lượng hoạt chất thấp thì người bệnh uống thuốc không đủ liều lượng dẫn đến việc không khỏi bệnh.
Những kỹ năng phân biệt thuốc, bảo quản, chế biến thuốc đúng cách, không lương y nào lại không thuộc. Để phát hiện thuốc tẩm hóa chất, trộn cát, xi măng, bác sĩ Hoàng cho rằng, đây là thủ thuật đơn giản không có gì khó. Bằng giác quan chúng ta có thể kiểm định được. Điều khó khăn nhất theo vị bác sĩ này chính là việc kiểm soát thuốc Đông y trôi nổi trên thị trường đang được bán trao tay cho người bệnh.
Xung quanh vấn đề này, bác sĩ Nguyễn Việt Nga (trưởng phòng khám Đông y Việt Nga, Hà Nội) cho rằng: "Các cơ quan quản lý cần sớm có thông tin công khai danh sách, nêu rõ những cơ sở nào vi phạm để tránh tình trạng vơ đũa cả nắm, ảnh hưởng đến danh dự, uy tín của các cơ sở khám chữa bệnh khác". Theo bác sĩ Nguyễn Việt Nga, các cơ quan chức năng cần phải có biện pháp xử lý thích đáng, kịp thời đối với các cơ sở vi phạm. Việc xử phạt đối với các cơ sở khám chữa bệnh bán thuốc Đông y giả, kém chất lượng cần phải mạnh tay, nghiêm khắc hơn nữa, cụ thể là phạt hành chính thật nặng, tịch thu giấy phép hành nghề, tiêu hủy hết số thuốc không đảm bảo chất lượng.
Có như vậy, việc xử phạt mới đủ sức cảnh cáo những người lợi dụng việc khám chữa bệnh và niềm tin của người dân để bán thuốc Đông y kém chất lượng, chứa chất độc hại vì mục đích lợi nhuận, gây bất lợi cho người bệnh".
Trao đổi với chúng tôi, luật sư Đỗ Nguyễn Hiệp (đoàn Luật sư Hà Nội) bày tỏ nỗi bức xúc: Các cơ quan chức năng phải có biện pháp xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm. Trước mắt, cần công bố danh sách những cá nhân, cơ sở, bệnh viện để xảy ra tình trạng trên, sau đó có chế tài xử lý theo luật. Vị luật sư này cho rằng, người dân đến bệnh viện khám chữa bệnh đều phải trả tiền.
Cơ sở y tế vì vậy phải đảm bảo chất lượng khám chữa bệnh. Hành vi trên có thể quy vào tội bán hàng giả, hàng nhái. Thậm chí xử lý vào tội cố ý làm trái gây hậu quả nghiêm trọng nếu chứng minh được những tác hại đối với sức khỏe người dân. Thậm chí nên tăng khung hình phạt để răn đe những trường hợp làm dối, làm giả một cách trắng trợn như Bộ Y tế vừa phát hiện.
Như Hải - Dương Dung
