Trong 10 tháng năm nay, lượng xe máy sản xuất, lắp ráp trong nước đã vượt mức 3,37 triệu chiếc, tăng 20,2% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tính riêng trong tháng 10/2011, lượng xe máy sản xuất, lắp ráp trong nước đạt 398.800 chiếc, tăng 25,6% so với tháng 10/2010. Cộng dồn đến hết tháng 9, các nhà sản xuất xe máy đã cho xuất xưởng trên 2,97 triệu chiếc.
Trong khi đó, tại thời điểm 1/10/2011, chỉ số tồn kho của ngành công nghiệp xe máy tăng đến 49,5% so với cùng thời điểm năm trước.
Đua nhau xây dựng, thị trường xe máy sẽ bị "tắc" đầu ra
Thế nhưng, các nhà máy vẫn đua nhau xây mới và nâng công suất.
Năm 2010, liên doanh Honda vừa đầu tư thêm 70 triệu USD để mở rộng nhà máy, nâng tổng công suất của hai nhà máy tại Vĩnh Phúc từ 1,5 triệu chiếc lên 2 triệu chiếc/năm.
Vừa qua, Honda lại công bố xây dựng nhà máy thứ 3 tại khu công nghiệp Đồng Văn 2 (Hà Nam) với số vốn đầu tư hơn 120 triệu USD, đưa tổng công suất của cả ba nhà máy lên mức 2,5 triệu chiếc/năm.
Cùng đó, Yamaha cũng quyết định đầu tư thêm gần 30 triệu USD để mở rộng nhà máy, tăng năng lực sản xuất lên khoảng 1,5 triệu chiếc/năm.
Rồi hãng Piaggio Việt Nam cũng động thổ nhà máy mở rộng tại Vĩnh Phúc hồi tháng 4 năm nay, theo đó nâng công suất nhà máy lên mức 300.000 xe/năm.
Thậm chí, tập đoàn xe máy đến từ nước Ý còn công bố kế hoạch đưa trụ sở khu vực từ Singapore về Việt Nam, xây dựng Piaggio Việt Nam thành đại bản doanh của khu vực, trở thành một trong những trung tâm sản xuất và xuất khẩu.
Như vậy, tính sơ bộ, tổng sản lượng xe máy sản xuất trong nước đã lên mức gần 5 triệu chiếc/năm.
Cảnh tắc đường thường thấy ở đô thị Việt Nam khi lượng xe máy đã quá lớn
Trong khi quy mô sản xuất xe máy tăng mạnh và ở mức cao thì theo tính toán, nhu cầu thị trường đang ở mức thấp hơn khá nhiều. Ví dụ năm 2009 cả nước tiêu thụ khoảng 2,75 triệu chiếc, sang năm 2010 đạt mức gần 3 triệu chiếc và năm 2011 được dự báo sẽ đạt khoảng 3,3 triệu chiếc.
Bộ Công Thương từng tính toán vào năm 2020 số xe máy lưu hành trên cả nước sẽ đạt khoảng 33,5 triệu chiếc, dân số đạt khoảng 99,6 triệu người, đưa tỷ lệ sử dụng xe máy ở Việt Nam lên tới 2,97 người/xe.
Tại Thái Lan, tỷ lệ này hiện là 2,9 và đã đạt mức bão hòa. Hay như dự báo của GS. Kenichi Ohno, Viện Nghiên cứu chính sách Quốc gia Nhật Bản, khi lượng xe máy tại Việt Nam đạt tới con số 30 triệu chiếc, thị trường sẽ bão hòa. Thời điểm này dự tính sẽ rơi vào những năm 2017-2020.
Do đó, nguy cơ hàng triệu chiếc xe máy sẽ bị "tắc nghẽn" vì không có đầu ra đã rất hiện hữu.
"Nếu không có sự can thiệp mạnh tay, khả năng bão hòa cung - cầu xe máy ở nước ta có thể sẽ sớm hơn và hậu quả cũng khó lường hơn" - một chuyên gia nhận định.
Đức Kế
