Ngày 11/5, TAND tỉnh Hòa Bình đang xét xử vụ án gian lận thi cử từng gây rúng động tỉnh này trong kỳ thi THPT Quốc gia năm 2017 và 2018.
Các bị cáo tại tòa.
Các bị cáo bị đưa ra xét xử về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ gồm: Nguyễn Quang Vinh (nguyên Trưởng phòng Khảo thí sở GD&ĐT tỉnh Hòa Bình); Đỗ Mạnh Tuấn (nguyên Phó Hiệu trưởng Trường PTDT nội trú THCS và THPT huyện Lạc Thủy); Diệp Thị Hồng Liên (nguyên Phó trưởng phòng Khảo thí); Nguyễn Khắc Tuấn (chuyên viên phòng Khảo thí); Khương Ngọc Chất (nguyên Trưởng phòng An ninh chính trị nội bộ Công an tỉnh Hòa Bình); cùng các bị can nguyên là Trưởng phòng giáo dục huyện, giáo viên, Hiệu trưởng một số trường học trên địa bàn.
Riêng bị cáo Đỗ Mạnh Tuấn còn bị truy tố về tội Nhận hối lộ, bị cáo Hồ Chúc (giáo viên trường THPT Thanh Hà) bị truy tố tội Đưa hối lộ.
Phần thủ tục nhanh chóng khép lại, 9h30, HĐXX tuyên bố kết thúc phần thủ tục, chuyển sang phần xét hỏi. Trước khi bước vào phần này, đại diện VKS công bố bản cáo trạng. Từ đây, hành vi phạm tội của nguyên Trưởng phòng Khảo thí sở GD&ĐT tỉnh Hòa Bình cùng đồng phạm dần lộ sáng.
Theo quy định tại Điều 26 Quy chế thi và phụ lục kèm theo Công văn 991, thì việc chấm thi trắc nghiệm do Tổ xử lý bài thi trắc nghiệm thực hiện. Các phiếu trả lời trắc nghiệm được chấm bằng máy trên phần mềm chuyên dụng của bộ GD&ĐT; các thành viên tham gia xử lý phiếu trả lời trắc nghiệm không được mang theo bút chì, tẩy và phòng chấm thi và không được sửa chữa, thêm bớt vào phiếu trả lời trắc nghiệm của thí sinh với bất kỳ lý do gì.
Sau khi quét, dữ liệu file ảnh bài làm của thí sinh, kết quả chấm thi được lưu vào 02 đĩa CD giống nhau (01 đĩa giao cho Chủ tịch Hội đồng thi lưu giữ, 01 đĩa gửi chuyển phát nhanh về bộ GD&ĐT).
Bị cáo Nguyễn Quang Vinh tại phiên xét xử.
Đầu tháng 5/2018, tại phòng làm việc của mình, Nguyễn Quang Vinh đã bàn bạc, chỉ đạo Đỗ Mạnh Tuấn can thiệp nâng điểm bài thi trắc nghiệm cho một số thí sinh tham gia kỳ thi THPT Quốc gia năm 2018 tỉnh Hòa Bình, Mạnh Tuấn đồng ý.
Vinh và Mạnh Tuấn thống nhất sửa nâng điểm trực tiếp trên bài thì của thí sinh trước khi quét file ảnh gửi về bộ GD&ĐT.
Theo đó, Vinh có trách nhiệm chuẩn bị chìa khóa phòng cất giữ bài thi, chấm bài thi trắc nghiệm, bố trí niêm phong cửa phòng chấm thi dễ bóc, khó bị phát hiện; Mạnh Tuấn trực tiếp can thiệp nâng điểm bài thi cho thí sinh.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho Mạnh Tuấn thực hiện tội phạm, Vinh đã lựa chọn, đề xuất Mạnh Tuấn là thành viên tổ chấm bài thi trắc nghiệm;…
Sau khi bộ GD&ĐT công bố đáp án các môn thi trắc nghiệm trên mạng, Mạnh Tuấn đã chuẩn bị bút chì, tẩy, dao rọc giấy, đáp án các môn thi trắc nghiệm do Bộ công bố; danh sách thông tin các thí sinh cần nâng điểm. Danh sách này do Vinh cung cấp cho Mạnh Tuấn.
Vào tối các ngày từ 30/6 đến 03/7/2018, Mạnh Tuấn cùng Khắc Tuấn bóc niêm phong cửa phòng, sử dụng chìa khóa do Vinh cung cấp để vào trong thực hiện can thiệp nâng điểm bài thi cho thí sinh.
Lúc này, các bị cáo lấy bài thi của thí sinh cần nâng điểm, đối chiếu với đáp án của bộ GD&ĐT, tẩy đáp án sai, tô lại đáp án đúng; sau đó cất lại bài thi vào túi thi, dập ghim hoặc phết hồ dán niêm phong túi bài thi để tránh bị phát hiện.
Mặc dù đã can thiệp nâng điểm, nhưng quá trình chấm thi, Mạnh Tuấn phát hiện một số bài thi của thí sinh chưa đạt số điểm nâng chưa đạt yêu cầu thì đối tượng tiếp tục can thiệp; sau đó dùng máy tính quét lại bài thi, ghi đè lên file ảnh đã quét, đổi ngày giờ trên máy tính và gửi kết quả về bộ GD&ĐT.
Theo kết quả giám định trưng cầu của viện Khoa học hình sự bộ Công an về các bài thi trắc nghiệm của thí sinh kết luận: Có 145 bài thi của 58 thí sinh bị can thiệp tẩy xóa, chỉnh sửa đáp án; các đáp án trên bài thi trắc nghiệm không phải do cùng 1 người tô ra.
Căn cứ kết quả giám định, bộ GD&ĐT đã chấm thẩm định số bài thi này, kết quả xác định 145 bài thi trắc nghiệm của 58 thí sinh (có danh sách kèm theo) được can thiệp nâng điểm, số điểm nâng từ 0,2 điểm đến 9,25 điểm/môn thi.
