Khi người Bỉ là “hàng hot”
Tính đến tháng 8/2013, đã có tổng cộng 100 quốc gia từng đóng góp ít nhất một cầu thủ chơi bóng tại Premier League. Trong đó có những chiếc nôi tài năng đã quá nổi tiếng như Brazil, Argentina, Hà Lan hay Pháp, cũng có những địa chỉ còn khá vô danh như Benin, Honduras hay Oman.
Nhưng nếu phải chọn ra một đất nước gây được nhiều ấn tượng nhất ở giải Ngoại hạng Anh trong vài năm trở lại đây, thì đó chắc hẳn phải là Bỉ. Bất chấp quy mô dân số có phần hạn chế (vẻn vẹn 11 triệu người), Bỉ vẫn liên tiếp sản sinh ra những tài năng bóng đá chất lượng cao mà Marouane Fellaini hay Eden Hazard chỉ là hai trong số những điển hình tiêu biểu nhất.
Thủ thành Mignolet đã góp công rất lớn vào thành tích 3 trận giữ sạch lưới của Liverpool kể từ đầu mùa, Kompany vẫn là trụ cột tại hàng thủ Man City, Dembele là gương mặt then chốt trên hàng tiền vệ Spurs trong khi Benteke đã được nhiều “đại gia” ở Premier League để ý.
Một con số nữa có thể khiến bạn giật mình: nếu tính theo giá trị chuyển nhượng của từng cầu thủ thì hiện tại Bỉ đang là ĐTQG đắt giá thứ 3 thế giới, chỉ sau Brazil và BĐN.
Một câu hỏi khó
Vậy vì sao Bỉ - một nền bóng đá không đạt được nhiều thành tích trong những năm đầu tiên của thế kỷ 21 – lại “bỗng dưng” trở thành một lò xuất khẩu cầu thủ đầy hứa hẹn (danh sách những sao mai người Bỉ còn có Thibaut Courtois, hiện đang được Chelsea cho Atletico Madrid mượn, và Adrian Januzai của M.U)?
Nếu đặt câu hỏi này cho Fellaini, chỉ sợ là chính anh cũng không biết đáp án chính xác. “Tôi cũng không rõ tại sao (Bỉ lại có nhiều cầu thủ giỏi) nữa. Có lẽ một phần là nhờ may mắn, phần khác vì chúng tôi đã thi đấu bên nhau trong rất nhiều năm.
Tôi, Kompany, Vertonghen, Mirallas, Vermaelen và Dembele đều đã dự Olympic Bắc Kinh 2008, một số người như Dembele và Mirallas thậm chí còn lớn lên cùng nhau” – Fellaini trả lời phỏng vấn tạp chí Esquire. Tất nhiên điều đó cũng đóng một vai trò nhất định, nhưng chắc chắn không phải là lý do chính.
Các bài học từ quá khứ không phải lúc nào cũng chính xác, nhưng ít nhất nó có thể cho chúng ta những giá trị tham khảo. TBN và Pháp có lẽ là hai ĐTQG hùng mạnh nhất trong lịch sử bóng đá hiện đại.
La Seleccion đã đoạt 3 danh hiệu lớn (Euro, World Cup và lại Euro) liên tiếp và không có dấu hiệu gì cho thấy họ sẽ dừng lại, trong khi Les Bleus cũng từng thống trị thế giới với 2 chức VĐ thế giới và châu Âu chỉ trong vòng 2 năm (1998-2000). Để đạt được đến những thành công đó, hai đất nước láng giềng này đã đi theo 2 con đường khác nhau.
TBN chú trọng vào cách thức chơi bóng, khi những Xavi, Iniesta…. được học cách kiểm soát thật tốt trái bóng từ khi còn rất nhỏ, còn sự lột xác của Pháp đến từ một định dạng mới về văn hóa, chính trị của đất nước.
Trong danh sách những nhà VĐTG người Pháp có sự hiện diện của rất nhiều cầu thủ gốc Phi như Zidane (người gốc Algeria), Vieira (Senegal) hay Desailly (Ghana), và ĐT Pháp năm đó cũng đại diện cho hình ảnh một nước Pháp mới, nơi những người gốc nước ngoài hòa nhập vào xã hội bản địa một cách sâu sắc hơn bao giờ hết.
Và người Bỉ đã sử dụng cả 2 công thức thành công của TBN và Pháp: một mặt họ tiến hành cải cách phương thức chơi bóng ở tất cả các cấp độ sau thất bại ở VCK Euro 2000, mặt khác xã hội Bỉ cũng liên tiếp đón nhận những tài năng gốc Phi.
Công thức thành công “2 trong 1”
Michel Sablon, giám đốc kỹ thuật của LĐBĐ Bỉ, cho biết: “Kể từ năm 2001, chúng tôi đã thiết lập một chương trình đào tạo thống nhất cho tất cả các CLB bóng đá, trong đó liệt kê chi tiết những giải pháp để giúp phát triển tài năng của các cầu thủ một cách tối đa. 95% các CLB đã tuân theo các chỉ dẫn đó và tất cả các ĐT trẻ ở mọi cấp độ đều được vận hành theo sơ đồ 4-3-3”.
Tất nhiên, nếu không “có bột” thì các HLV bóng đá Bỉ dù tài năng đến đâu cũng khó “gột nên hồ”, và đây chính là lúc chính sách nhập cư cởi mở của người Bỉ phát huy tác dụng.
So với nhiều quốc gia châu Âu khác thì cơ chế nhập quốc tịch của Bỉ tương đối cởi mở: một đứa trẻ sẽ đương nhiên có quốc tịch Bỉ nếu như cha mẹ nó đã sống ở đây trên 5 năm trong vòng 10 năm gần nhất (trường hợp của Fellaini, có cha mẹ là người Morocco hoặc Lukaku, có cha là người CHDC Congo).
Nếu không, một người trưởng thành (trên 18 tuổi) cũng chỉ cần sinh sống ở Bỉ trong vòng ít nhất 3 năm để được cấp quyền công dân (trường hợp của Benteke, tiền đạo sinh ra ở Kinshasa và di cư đến Bỉ từ năm 1993).
Những người như Fellaini, Lukaku, Benteke hay Dembele (có cha là người Mali) không những đã giúp bóng đá Bỉ có thêm nhiều sự lựa chọn mà còn giúp làm dịu mối quan hệ giữa các cầu thủ xuất thân từ vùng Flemish (nói tiếng Hà Lan) và Walloon (nói tiếng Pháp).
Trước đây mâu thuẫn giữa các nhóm tuyển thủ này từng trở nên căng thẳng đến mức, trong một cuộc họp báo thì Vertonghen trả lời phỏng vấn báo chí bằng tiếng Hà Lan còn Axel Witsel (hiện đang chơi cho Zenit St.Petersburg) nói tiếng Pháp.
Tất nhiên là một bầu không khí “bằng mặt mà không bằng lòng” như thế khó có thể giúp ích cho thành tích trên sân cỏ của ĐTQG, nhưng bây giờ thì trung vệ Vermaelen khẳng định rằng sự chia rẽ đó đã biến mất. Và các ngôi sao thì vẫn không ngừng được sản sinh.
Theo Sao bóng đá
