Liệu có “đem con bỏ chợ”?
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa có văn bản giải trình về các ý kiến tham vấn cho dự thảo thông tư quy định về cho vay hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết 02 của Chính phủ. Theo đó, sẽ hỗ trợ 30.000 tỷ đồng cho vay mua nhà với lãi suất 6%/năm trong vòng ba năm (từ nay đến hết ngày 15/4/2016). Sau thời gian này, NHNN sẽ công bố mức lãi suất ưu đãi mới để phù hợp hơn với tình hình thực tế. Về đối tượng được xem xét cho vay, theo khẳng định của NHNN, chỉ có người thu nhập thấp, cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang thuê mua nhà ở xã hội và nhà ở thương mại có diện tích nhỏ hơn 70m2, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2, mới nằm trong diện được vay ưu tiên.
Đối tượng mua nhà ở xã hội chưa nằm trong lần xem xét này. Cũng như lần khẳng định trước đó, lần này NHNN cũng hứa sẽ bổ sung hình thức mua nhà ở xã hội vào thông tư quy định về cho vay hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết số 02 của Chính phủ khi các quy định của pháp luật cho phép.
Về quy định sau ba năm sẽ có điều chỉnh mức lãi suất cho vay khiến nhiều người e ngại. Một số người lo rằng, Nhà nước đưa ra chính sách như vậy không khác gì "đem con bỏ chợ". Hết ngày 15/4/2016 mức lãi suất mới liệu có cao hơn mức lãi suất thương mại hay không? Nếu vậy, người có thu nhập thấp làm sao có tiền để trả lãi suất.
Nói về vấn đề này, chủ tịch hiệp hội Bất động sản, TP.HCM, ông Lê Hoàng Châu cho rằng: Nhà nước nên quy định rõ mức lãi suất sau thời gian ba năm để người dân yên tâm vay mua nhà và tính toán nguồn tiền để trả nợ. Sau thời gian này, nếu lãi suất mới thấp hơn mức 6% thì người vay sẽ được hưởng mức lãi suất thấp hơn. Còn nếu lãi suất cao hơn 6%/năm, người vay sẽ tiếp tục được hỗ trợ mức lãi suất cũ. Về thời gian, hiệp hội này cũng đề xuất NHNN nên có quy định về thời hạn hỗ trợ cho vay dài hạn hơn. Hiệp hội đề nghị, thời hạn cho người tiêu dùng vay cần nâng lên 20 năm, như vậy mới phù hợp với khả năng tài chính của người tiêu dùng và số tiền trả lãi hàng tháng cho ngân hàng ở mức hợp lý.
Trước băn khoăn này vụ trưởng Vụ Tín dụng (Ngân hàng Nhà nước), ông Nguyễn Viết Mạnh đã cho hay: Nếu quy định cụ thể mức lãi suất là bao nhiêu sau ba năm nữa thì rất khó, vì còn tùy thuộc vào tình hình kinh tế của đất nước. Tuy nhiên người dân có thể yên tâm vì sau thời điểm 15/4/2016, khách hàng vẫn tiếp tục được hưởng chính sách hỗ trợ lãi suất của NHNN với mức ưu đãi thấp hơn lãi suất trên thị trường. Vì thế ông Mạnh cho rằng, khách hàng vay càng sớm thì càng được hưởng chính sách ưu đãi sớm.
Đánh giá về gói lãi suất ưu đãi hỗ trợ cho những người thu nhập thấp, phó giám đốc công ty Đĩa ốc Đất Lành, ông Nguyễn Văn Đức cho biết, chính sách này quy định sẽ hỗ trợ thuê mua nhà ở xã hội và nhà ở thương mại có diện tích nhỏ hơn 70m2, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2. Như vậy về lý thuyết, doanh nghiệp có thể "chẻ" nhỏ căn hộ xuống dưới 70m2 và hạ giá bán xuống 15 triệu đồng/m2. Tuy nhiên thời gian điều chỉnh từ nhà to thành nhà 70m2 không thể diễn ra trong ngày một ngày hai. Vì thế chính sách này ghi nhận ngày đăng ký nộp hồ sơ của các dự án điều chỉnh diện tích để xét cho chủ đầu tư và khách hàng mua dự án này được tham gia chương trình ưu đãi. Bên cạnh đó chính sách cần thực thi nhanh chóng, hiệu quả và công bằng.
Để bất động sản tiếp tục "rơi tự do"?
Gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng với mức lãi suất 6%/năm được NHNN cho rằng là một nỗ lực lớn của Chính phủ và NHNN. Thế nhưng với nhiều người dân cho rằng, việc được vay để mua nhà vẫn chưa phải là một tín hiệu đáng mừng. Bởi với một căn hộ có diện tích 70 m2, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2 thì vẫn còn xa vời vợi với thu nhập của nhiều người. Một phép tính đơn giản, hàng tháng với một cặp vợ chồng công chức thu nhập được 12 triệu đồng, phải nuôi một đứa con thì chỉ có thể trả tiền lãi, còn tiền gốc thì "đến mùa quýt sang năm" mới thanh toán được.
Một số chuyên gia tài chính thì lại lo ngại rằng, các doanh nghiệp đang chờ chính sách giải cứu của Nhà nước nên dù thị trường có bất động thì họ vẫn kiên quyết không giảm giá bán. Đặc biệt mới đây, tiến sĩ Alan Phan cho rằng, giá nhà vẫn có thể giảm thêm từ 30-50%. Ông cho rằng, nếu Chính phủ in tiền để giải cứu bất động sản thì hệ quả đầu tiên là lạm phát và toàn dân phải chịu. Vì thế ông đề xuất "hãy để cho bất động sản rơi tự do". Điều này sẽ làm giá nhà giảm thêm nữa, gần với thu nhập của người dân hơn. Tầng lớp trung lưu có thể đủ điều kiện mua nhà. Đánh giá về dự thảo này, ông cho rằng số tiền lớn 30.000 tỷ đồng chỉ giúp "vết thương" bất động sản "cầm máu" chứ không thể chữa lành.
Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển không đồng tình với những nhận định của TS. Alan Phan. Ông cho rằng, bất động sản sẽ giảm với những căn hộ ở xa trung tâm, căn hộ cao cấp mà người mua chưa có nhu cầu thực sự. Còn những dự án ở vị trí thuận lợi thì không thể giảm hơn. Ông Hiển cho rằng những phân tích cần dựa trên những giải pháp tổng thể mà không thể nhìn dưới con mắt phiến diện. Những nhìn nhận như vậy sẽ khiến doanh nghiệp không bán được, còn người tiêu dùng thì tiếp tục chờ. Và, thị trường bất động sản tiếp tục đóng băng.
Thành Huế