Hòa bình trên bán đảo Triều Tiên phụ thuộc vào cách tiếp cận của Mỹ

“Phía Triều Tiên đã nêu rõ ràng về thiện chí phi hạt nhân hóa. Trong đó, Bình Nhưỡng khẳng định nước này không có lý do gì để giữ vũ khí hạt nhân nếu các mối đe dọa về quân sự đối với Triều Tiên được loại bỏ và an ninh được đảm bảo”, một thông báo từ văn phòng Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in cho hay.

Các cuộc đàm phán, gặp gỡ kéo dài trong hai ngày qua ở Bình Nhưỡng cũng đã cho ra một kết quả tích cực: Một thỏa thuận về việc tổ chức hội nghị thượng đỉnh vào cuối tháng Tư với sự có mặt của cả ông Kim và ông Moon, theo các nguồn tin.

Simone Chun, một nhà nghiên cứu tại Viện Chính sách Hàn Quốc, đồng thời là thành viên của Mạng lưới Hòa bình Hàn Quốc, cùng Tim Shorrock, một nhà báo điều tra tại Washington, đã thảo luận về những bước tiến gần đây trên bán đảo Triều Tiên.

“Cảm giác đầu tiên của tôi là rất vui”, Shorrock nói với tờ Sputnik. “Tôi vui bởi họ đạt được thỏa thuận, đồng thời tôi xin dành sự ngưỡng mộ đối với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in vì đã nỗ lực thúc đẩy chương trình nghị sự hòa bình trong suốt một năm qua và cả thời gian diễn ra Olympic, dù trong nhiều trường hợp gặp phải sự phản đối từ phía Mỹ”, nhà báo nói.

“Tôi nghĩ rằng ông Moon xứng đáng nhận được tầm ảnh hưởng lớn vì đã đưa hai miền Triều Tiên gặp mặt, nhưng tôi nghĩ rằng thỏa thuận mà chúng ta nghe được từ phía các nhà ngoại giao Hàn Quốc cũng giống như những gì trước đây phía Triều Tiên từng khẳng định. Trong nhiều năm qua, họ nói luôn sẵn sàng đàm phán với Mỹ nếu Washington từ bỏ chính sách đối đầu, thù địch – chính sách đó nghĩa là họ bị đe dọa bởi Mỹ bằng vũ khí hạt nhân và các lệnh trừng phạt kinh tế”, chuyên gia nói.

Dẫu vậy, nhà nghiên cứu Simone Chun cho hay thỏa thuận vẫn đáng được hoan nghênh, đó là một “bước đột phá ngoại giao cực kỳ lớn”.

“Nếu nhìn vào phản ứng của người Hàn Quốc, họ nói rằng hòa bình đang tới gần. Cũng có rất nhiều lời cảm ơn được gửi tới Tổng thống Moon Jae-in. Triều Tiên đang đặt mọi khả năng lên bàn đàm phán”, bà Simone Chun đánh giá.

Chuyên gia cho hay bà đã nhìn thấy trước tương lai này, và thỏa thuận trên được đánh giá là “hoàn hảo”, do đó cần phải dành cả lòng tin cho phía Triều Tiên.

“Đây là lần đầu tiên ông Kim Jong-un xuất hiện trước quốc tế với tư cách là một nhà lãnh đạo. Điều đó cho thấy chương trình vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng thực sự mang mục đích phòng thủ. Điều đó thật tuyệt vời và tôi hi vọng Mỹ sẽ xem xét điều đó thật nghiêm túc”, bà Chun nhận định.

Tuy nhiên, chuyên gia lưu ý, đến cuối cùng, mối quan hệ đầy trắc trở giữa Triều Tiên và Mỹ đều phụ thuộc vào hành động tiếp theo của phía Washington.

“Tôi nghĩ sẽ có thêm bước đột phá khác cực lớn ở đây, nhưng thực sự sẽ phụ thuộc rất nhiều vào việc Mỹ làm gì và Tổng thống Donald Trump sẽ chỉ định ai tham gia đàm phán với Bình Nhưỡng cũng như hành động nào sẽ được Mỹ đưa ra trong khi diễn ra các cuộc trao đổi hai bên”, ông Shorrock nói.

Tuy nhiên, vào thời điểm những căng thẳng giữa Hàn Quốc và Triều Tiên đang có dấu hiệu tích cực thì người phát ngôn của bộ Ngoại giao Mỹ lại vừa cho biết Washington sẽ áp đặt lệnh trừng phạt mới nhằm vào Bình Nhưỡng vì sử dụng vũ khí hóa học.

Lệnh trừng phạt mới của Mỹ bao gồm việc hủy các khoản viện trợ cho Triều Tiên, ngoại trừ viện trợ vì mục đích nhân đạo khẩn cấp. Ngoài ra, lệnh trừng phạt của Washington cũng buộc Bình Nhưỡng phải chấm dứt các thương vụ mua bán vũ khí và từ chối mọi sự hỗ trợ về tài chính hoặc tín dụng.

Khả năng về một cuộc đàm phán hiếm có trong lịch sử vừa xuất hiện thì Nhà Trắng đã “giội gáo nước lạnh” vào. Vẫn chưa rõ tuyên bố trên của chính quyền Donald Trump có ảnh hưởng thế nào tới tương lai các cuộc đàm phán giữa Bình Nhưỡng và Washington, nhưng chắc chắn nó sẽ khiến quan hệ hai bên chưa thể chứng kiến dấu hiệu tích cực trong thời gian tới. 

Xem thêm: Lý do Nga mở đường lui cho phiến quân ở Đông Ghouta