Hỏa hoạn liên quan đến thợ ‘hàn xì’: Phạt nhẹ nên nhờn!

Liên quan đến vụ cháy tại đường Trần Thái Tông, phường Dịch Vọng Hậu (quận Cầu Giấy, TP. Hà Nội) khiến 13 người tử nạn, cơ quan công an đã khởi tố vụ án để điều tra. Cơ quan điều tra nghi ngờ rằng nguyên nhân gây cháy có thể do nhóm thợ hàn xì biển quảng cáo tại tầng 2 quán karaoke số 68 bất cẩn trong lúc làm việc.

Câu chuyện đặt ra là việc hàn xì tại những nơi có nguy cơ cháy nổ cao nhưng cả người thuê hàn lẫn người trực tiếp hàn đều “bỏ qua” công đoạn đảm bảo an toàn phòng chống cháy nổ. Phải chăng họ quá coi thường tính mạng mình, tính mạng của người khác?

Mất mạng do hàn xì

Không phải khi xảy ra vụ cháy tại phố Trần Thái Tông khiến 13 người tử nạn chúng ta mới giật mình về sự hủy diệt khủng khiếp của “bà hỏa”. Trước đó, đã có nhiều vụ cháy thương tâm liên quan đến việc hàn xì. Cách đây hơn chục năm, do bất cẩn trong khi hàn xì, ngọn lửa lớn đã bùng phát tại 1 vũ trường ở TP. Hồ Chí Minh. Vụ cháy đã khiến 60 người chết, 70 người bị thương, thiệt hại vật chất lên đến nhiều tỷ đồng.

5 năm trước, tại An Lão (Hải Phòng) cũng xảy ra vụ cháy xưởng may khiến 13 người tử vong, 25 người bị thương. Cũng khoảng thời gian này, tại công trình xây dựng cao ốc 33 tầng khu phố Cửa Bắc (Hà Nội) bỗng phát hỏa dữ dội. Lực lượng phòng cháy chữa cháy Hà Nội đã phải rất nỗ lực mới dập tắt được đám cháy. Vụ cháy này khiến 27 người bị thương. Nguyên nhân vụ cháy được xác định là do trong quá trình công nhân hàn xì, tia lửa bắn ra bắt vào tấm cách nhiệt, ống nhựa, dây điện gây cháy.

Cũng vì thợ hàn bất cẩn đã mời “bà hỏa” ghé thăm 1 vũ trường tại Đà Nẵng. Sau 3 giờ tích cực chữa cháy, đám cháy mới được dập tắt hoàn toàn. Năm 2013, hỏa hoạn xảy ra tại bar Zone 9, phường Bạch Đằng, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội khiến 6 người vong mạng. Nguyên nhân được xác định là do nhóm công nhân hàn xì để tia lửa hàn bắn vào tấm xốp cách âm gây cháy.

Điểm lại những vụ cháy trên cho thấy hỏa hoạn do bất cẩn xảy ra ngày một nhiều và mức độ thiệt hại về vật chất và tính mạng con người vô cùng nghiêm trọng. Nhiều người cho rằng nếu những người thợ hàn và chủ thuê lao động có kiến thức về phòng chống cháy nổ thì chắc chắn sẽ hạn chế được rất nhiều vụ việc đáng tiếc.

Tuy nhiên, kể cả các công trình xây dựng lớn, quy mô hay các công trình nhỏ đều xảy ra cháy, nổ liên quan đến hàn xì, điều đó cho thấy việc có nhiều công nhân không tuân thủ các quy định về an toàn lao động, không thực hiện đúng quy trình làm việc dẫn đến các vụ cháy nổ  kể trên.

Giỡn mặt với tử thần

Theo khảo sát của PV tại Hà Nội, không khó để tìm thấy 1 xưởng sản xuất khung nhôm sắt để đặt hàng và thuê thợ về sửa chữa tại nhà. Với một thị trường lao động tự do phong phú như Hà Nội, Hải Phòng. TP.Hồ Chí Minh... thì việc quản lý là không hề đơn giản. Không chỉ thợ hàn mà đa số các chủ lao động cũng chỉ “lơ mơ” về công tác phòng chống cháy nổ. Với những môi trường lao động tự do như tại nhà dân, bar Zone 9 hay karaoke 68 ít bị các cơ quan chức năng giám sát, họ lại càng chủ quan hơn.

Anh Triệu Tiến Đạt (35 tuổi, trú tại Hà Nam) chủ một xưởng khung kính tại khu vực thị trấn Cầu Diễn (Nam Từ Liêm) chia sẻ, các anh nhận làm đủ việc từ hàn các loại khung nhôm sắt cho đến các công trình xây dựng quy mô. Đối với việc sửa chữa các loại biển quảng cáo hoặc các loại khung nhôm sắt khác, sẽ được công nhân của xưởng thực hiện ngay tại “hiện trường”.

Tính cả chủ và thợ thì xưởng của anh Đạt có 5 người, tuy nhiên không có người nào được đào tạo bài bản chính quy về công tác phòng chống cháy nổ. Đa số đều được “truyền nghề” theo kiểu “cầm tay chỉ việc”. Việc hàn xì còn nguy hiểm ở chỗ nó liên quan trực đến điện, nguồn nguy hiểm cao độ nếu bất cẩn.

“Mình là chủ xưởng, cũng phải chỉ bảo anh em thợ phải chú ý công đoạn hàn khung sắt. Phải công nhận rằng, nếu thợ cơ khí được đào tạo bài bản trong trường lớp thì tay nghề và các kỹ năng xử lý tình huống của họ sẽ tốt hơn, nhất là họ sẽ đảm bảo thực hiện đúng quy trình, an toàn lao động trước, trong và sau khi tiến hành hàn xì. Qua vụ cháy vừa rồi ở karaoke 68, mình cũng quán triệt anh em phải cẩn thận hơn khi tiến hành hàn xì ở những nơi có nguy cơ cháy nổ”, anh Đạt chia sẻ.

Còn theo anh Nguyễn Tiến Hùng (SN 1984, trú tại Sông Lô, Vĩnh Phúc), chủ 1 cơ sở khung nhôm sắt ở khu vực Thanh Trì (Hà Nội), cháy nổ khi hàn chủ yếu là do sự bất cẩn của công nhân khi thực hiện không nắm được kỹ thuật, không đảm bảo các yếu tố an toàn. Đối với việc hàn khung nhôm sắt, cháy nổ xảy ra tại xưởng là khá hiếm, bởi ở xưởng thường rộng, không có các vật liệu dễ cháy. Với các công trình xây dựng, nhà dân dễ xảy ra sự cố hơn. Điều quan trọng nhất vẫn là ý thức của người làm việc.

“Hiện nay, phần lớn thợ hàn xì xuất thân từ những cơ sở nhỏ và vừa nên việc tuyên truyền, phổ biến nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy rất hạn chế. Đa phần những người làm nghề hàn đều biết được nguy cơ của việc cháy nổ khi làm việc và họ cũng đặt yêu cầu an toàn lên hàng đầu. Tuy nhiên, vẫn có người chủ quan hoặc do áp lực công việc từ chủ xưởng nên bỏ qua một số yêu cầu về an toàn khi làm việc. Đối với những trường hợp này, khi để xảy ra hậu quả thì họ phải chịu trách nhiệm”, anh Hùng chia sẻ quan điểm.

Thợ hàn xì bất cẩn, người thuê lao động cũng thiếu giám sát, chủ quan, đó chính là những nguyên nhân trực tiếp dẫn đến hỏa hoạn. Trong quá trình thu thập tài liệu để thực hiện bài viết này, PV báo Người Đưa Tin nhận thấy công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức về PCCC, an toàn lao động đang bị xem nhẹ hoặc nếu có thì cũng chỉ làm theo kiểu “mất bò mới lo làm chuồng”.

Cứ sau mỗi một vụ hỏa hoạn, người ta mới “cuống cuồng” kiểm tra xem cơ sở sản xuất của mình đã trang bị đầy đủ các trang thiết bị PCCC hay chưa. Tuy cũng có một vài đơn vị bị nhắc nhở, xử phạt vì chưa tuân thủ các quy định về phòng chống cháy nổ nhưng xem ra vì chế tài xử lý chưa “rắn” nên chưa đủ sức răn đe. Ví dụ như trong vụ cháy ở quán karaoke 68, nếu các thợ hàn xì được xác định là có liên quan thì họ cũng chỉ phải chịu trách nhiệm về hành vi vi phạm các quy định về phòng cháy chữa cháy với khung hình phạt cao nhất cũng chỉ là 12 năm tù!

Xuân Hòa