Tờ National Interest ngày 16/5 dẫn bình luận của chuyên gia Bill Hayton bác bỏ những bình luận mới đây của các nhà ngoại giao Trung Quốc về tuyên bố chủ quyền (sai trái) của nước này ở Biển Đông cũng như những luận điểm sai trái của các học giả ngoại giao Bắc Kinh trong vấn đề này.
Hayton là một Giáo sư tại Viện Nghiên cứu Chatham House, một tổ chức nghiên cứu các vấn đề quốc tế độc lập và không liên quan hoặc chịu ảnh hưởng từ bất kỳ chính phủ hoặc bất kỳ chính thể chính trị nào, và là tác giả của cuốn "Biển Đông: Cuộc đấu tranh quyền lực ở châu Á".
Những lời nói mượt mà của Trung Quốc chỉ có thể đánh lừa được những người không hiểu biết đầy đủ về sự kiện chứ không phải là các quốc gia Đông Nam Á đang phải đối mặt với sự gia tăng "sự quyết đoán" của Trung Quốc ở Biển Đông trong 7 năm qua.
Theo ông Hayton, Bắc Kinh đang cố gắng tạo dựng một hình ảnh đáng mến, loan truyền với thế giới rằng họ là một "nhân tố đạo đức" ở Biển Đông và nguyên do của những rắc rối trong khu vực này đến từ việc Mỹ lừa bịp, dụ dỗ các nước Philippines, Việt Nam, Malaysia.
Từ London đến Jakarta, Hayton đã nghe rất nhiều câu chuyện về việc việc các quan chức Trung Quốc đang tìm kiếm các cuộc hội đàm với các nhà ngoại giao Đông Nam Á để truyền bá hình ảnh của mình.
Bắc Kinh nỗ lực thuyết phục Brunei, Lào và Campuchia ủng hộ lập trường của mình trong tranh chấp Biển Đông. Tuy nhiên, theo Hayton, thật không may cho Bắc Kinh là Campuchia và Lào đã ngay lập tức bác bỏ tuyên bố, trong khi Brunei thì im lặng.
Gần đây, Phó Oánh - Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Trung Quốc và Ngô Sĩ Tồn - Chủ tịch Viện Nghiên cứu Biển Đông Trung Quốc cũng đã có những bài viết dài trên trang National Interest, trong đó đưa ra những luận điểm nhằm bênh vực lập trường của Bắc Kinh cũng như tuyên bố chủ quyền (phi pháp) của nước