Một vụ án nghiêm trọng và hy hữu vừa xảy ra tại Hải Phòng. Ngày 26/12, ông Nguyễn Văn Xìu chém hàng xóm là Nguyễn Quang Huy nguy kịch và cố thủ đòi tự sát. Đáng nói, trước đó, Huy dùng cào bổ vào mặt ông Xìu khiến ông này trọng thương và bị khởi tố tội Giết người. Tuy nhiên, Huy được cho tại ngoại và nhiều lần sang thách thức ông Xìu, cuối cùng hệ quả đau lòng là vụ án thứ 2 đã xảy ra.
Bị hại chém bị can nguy kịch
Theo thông tin ban đầu, khoảng 8h30 ngày 26/12, ông Nguyễn Văn Xìu (SN 1966, trú tại phường Lam Sơn, quận Lê Chân, TP.Hải Phòng) có xảy ra mâu thuẫn, cãi vã với ông Nguyễn Quang Huy (SN 1976), là hàng xóm. Trong lúc lời qua tiếng lại, ông Xìu vớ được con dao, lao vào chém trọng thương ông Huy. Sau đó, ông Xìu có biểu hiện tinh thần hoảng loạn, chạy vào trong nhà chốt cửa lại, dọa tự sát.
Vụ việc nhanh chóng được báo lên Công an phường Lam Sơn và Công an quận Lê Chân. Các đơn vị này đã cử tổ công tác khẩn trương có mặt tại hiện trường, phối hợp với gia đình đưa nạn nhân Huy đi cấp cứu. Đồng thời, lực lượng chức năng kiên trì tuyên truyền, vận động, thuyết phục ông Xìu không được “làm liều” và mở cửa, hợp tác với cơ quan công an.
Qua tìm hiểu được biết, trước đó, vào tháng 4/2017, do xích mích cá nhân giữa hàng xóm láng giềng với nhau, ông Xìu đã bị ông Huy dùng bồ cào bằng sắt bổ vào mặt khiến ông Xìu bị mù 1 mắt vĩnh viễn, vỡ xương quai hàm, gãy một số răng… Sau đó, ông Huy bị cơ quan CSĐT Công an TP.Hải Phòng khởi tố về tội Giết người, theo điều 93 Bộ luật Hình sự.
Tuy nhiên, bị can Huy chưa bị áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt, tạm giam. Cho đến sáng 26/12, ông Huy và ông Xìu lại xảy ra mâu thuẫn và vụ án đau lòng thứ hai đã xảy ra.
Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, luật sư Nguyễn Anh Thơm (đoàn Luật sư TP.Hà Nội) cho biết, sau khi vụ việc xảy ra từ tháng 4/2017, luật sư Thơm đã nhận bảo vệ quyền lợi miễn phí cho ông Nguyễn Văn Xìu là nạn nhân của vụ án.
“Khi bị can Huy được tại ngoại, vẫn thường sang nhà ông Xìu cãi chửi và thách thức. Sau đó, ông Xìu và gia đình nhiều lần làm đơn tố cáo bị can Huy có hành vi đe dọa, thách thức gây mâu thuẫn với bị hại và đề nghị các cơ quan tố tụng phải bắt tạm giam bị can về tội Giết người nhưng bị can vẫn được cho tại ngoại. Bản thân luật sư cũng mấy lần gửi kiến nghị bắt tạm giam bị can Huy theo Điều 88 Bộ luật Tố tụng Hình sự nhưng cơ quan tố tụng của Hải Phòng vẫn chưa áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt tạm giam đối với bị can này”, luật sư Thơm nói.
Cũng theo luật sư Thơm, sáng ngày 26/12, luật sư đang ở Hà Nội thì nhận được thông tin ông Xìu tiếp tục xảy ra mâu thuẫn với bị can Huy, do quá bức xúc nên ông Xìu cầm dao chém bị can Huy trọng thương. Đặc biệt, ông Xìu có biểu hiện hoảng loạn, cố thủ trong nhà đòi tự sát, luật sư Thơm đã lập tức về Hải Phòng.
Cơ quan công an cũng liên hệ và đề nghị luật sư thuyết phục ông Xìu mở cửa để phục vụ quá trình điều tra. Trên đường từ Hà Nội về Hải Phòng, luật sư Thơm liên tục điện thoại cho ông Xìu động viên, phân tích, thuyết phục ông Xìu hợp tác với cơ quan công an giải quyết vụ việc.
Sau khoảng hơn 1 giờ cố thủ trong nhà, ông Xìu đã chấp thuận mở cửa ra ngoài để lực lượng chức năng đưa lên Công an quận Lê Chân làm việc. Luật sư Thơm cũng có mặt trong quá trình công an lấy lời khai đối với ông Xìu. Ông Xìu hiện đã bị cơ quan điều tra tạm giữ.
Trách nhiệm của cơ quan tố tụng ra sao?
Luật sư Thơm phân tích, theo khoản 1, Điều 88, Bộ luật Tố tụng hình sự 2003 thì biện pháp Tạm giam có thể được áp dụng đối với bị can, bị cáo trong những trường hợp sau: Bị can, bị cáo phạm tội đặc biệt nghiêm trọng; phạm tội rất nghiêm trọng; Bị can, bị cáo phạm tội nghiêm trọng, phạm tội ít nghiêm trọng mà Bộ luật hình sự quy định hình phạt tù trên hai năm và có căn cứ cho rằng người đó có thể trốn hoặc cản trở việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc có thể tiếp tục phạm tội.
Còn theo khoản 2, Điều 88, đối với bị can, bị cáo là phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới ba mươi sáu tháng tuổi, là người già yếu, người bị bệnh nặng mà nơi cư trú rõ ràng thì không tạm giam mà áp dụng biện pháp ngăn chặn khác, trừ những trường hợp sau đây: Bị can, bị cáo bỏ trốn và bị bắt theo lệnh truy nã; Bị can, bị cáo được áp dụng biện pháp ngăn chặn khác nhưng tiếp tục phạm tội hoặc cố ý gây cản trở nghiêm trọng đến việc điều tra, truy tố, xét xử; Bị can, bị cáo phạm tội xâm phạm an ninh quốc gia và có đủ căn cứ cho rằng nếu không tạm giam đối với họ thì sẽ gây nguy hại đến an ninh quốc gia.
Như vậy, dẫn chiếu theo quy định của pháp luật, luật sư Thơm cho rằng, trong trường hợp này, bị can Huy phải bị áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt tạm giam.
“Thời gian qua, ông Xìu sống như chết, thần kinh điên loạn... Vừa mới hôm trước, ông Xìu còn đi cùng tôi lên Hà Nội giám định lại tỷ lệ thương tật và thần kinh. Vậy mà mấy hôm sau xảy ra vụ việc nghiêm trọng ... Quá đau xót cho gia đình và bản thân ông Xìu. Đây là hậu quả đau lòng khi bị can không bị bắt tạm giam”, luật sư Thơm nói.
Một cán bộ công tác lâu năm trong lĩnh vực điều tra của bộ Công an cũng cho rằng, ở vụ việc trên, cơ quan tố tụng đã có sai sót trong áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt, tạm giam bị can vì ông Huy có hành vi giết người (tội phạm đặc biệt nghiêm trọng) mà không bắt tạm giam là vi phạm Điều 79 và Điều 88 Bộ luật Tố tụng Hình sự.
Mục đích của việc áp dụng biện pháp ngăn chặn, thứ nhất là ngăn chặn tội phạm; thứ hai là ngăn chặn hành vi trốn tránh pháp luật của kẻ phạm tội. Việc không áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt, tạm giam đối với Huy là một trong những nguyên nhân dẫn đến vụ án mới.
Chí Công