Chiều 23/10, trước khi tiếp tục phiên xử, TAND Cấp cao tại TP.HCM đọc lệnh bắt tạm giam Nguyễn Minh Hùng (cựu Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ công ty VN Pharma) và Võ Mạnh Cường (Giám đốc công ty thương mại hàng hải quốc tế H&C) ngay trong phòng lưu phạm.
Thời điểm nói trên, cơ quan công an đã còng tay bị cáo Nguyễn Minh Hùng và Võ Mạnh Cường, đưa ra khỏi phòng xử án. Ở bên ngoài, cơ quan chức năng công bố lệnh bắt tạm giam 2 bị cáo 90 ngày. Ngay khi nghe lệnh tạm giam, bị cáo Nguyễn Minh Hùng do quá bất ngờ và choáng váng đã ngất xỉu.
Đây là tình tiết bất ngờ trong vụ án. Nhiều người tham dự phiên xử bất ngờ, không hiểu chuyện gì đang xảy ra. Cả phòng lưu phạm bỗng trở nên nhốn nháo. Nhiều người đặt ra câu hỏi: Trường hợp nào áp dụng việc bắt giữ ngay tại tòa? Thẩm quyền bắt giữ thuộc về ai?
Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, luật sư Nguyễn Anh Thơm, Trưởng văn phòng Luật sư Nguyễn Anh, đoàn Luật sư TP.Hà Nội phân tích, theo Điều 88, Bộ luật Tố tụng Hình sự 2003, việc tạm giam có thể được áp dụng đối với bị can, bị cáo trong các trường hợp phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, tội rất nghiêm trọng. Hoặc đối với tội phạm ít nghiêm trọng mà Bộ luật Hình sự quy định hình phạt tù trên 2 năm và có căn cứ cho rằng người đó có thể trốn hoặc cản trở việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc có thể tiếp tục phạm tội.
Cơ quan ra lệnh tạm giam phải kiểm tra căn cước của người bị tạm giam và thông báo ngay cho gia đình người bị tạm giam và cho chính quyền xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan, tổ chức nơi người bị tạm giam cư trú hoặc làm việc biết.
Điều 80 luật này cũng quy định thẩm quyền ra lệnh bắt bị can, bị cáo để tạm giam. Những người này gồm: Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện KSND và Viện kiểm sát quân sự các cấp; Chánh án, Phó Chánh án TAND và Toà án quân sự các cấp; Thẩm phán giữ chức vụ Chánh toà, Phó Chánh toà Tòa phúc thẩm Toà án nhân dân tối cao; Hội đồng xét xử; Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng cơ quan điều tra các cấp phải được Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn.
Người thi hành lệnh phải đọc lệnh, giải thích lệnh, quyền và nghĩa vụ của người bị bắt và phải lập biên bản về việc bắt.
Pháp luật cũng quy định không được bắt người vào ban đêm, trừ trường hợp bắt khẩn cấp, phạm tội quả tang hoặc bắt người đang bị truy nã quy định tại Điều 81 và Điều 82 của Bộ luật này.
Luật sư Thơm cũng cho biết thêm, theo Điều 79, Bộ luật Tố tụng Hình sự 2003 quy định, để kịp thời ngăn chặn tội phạm hoặc khi có căn cứ chứng tỏ bị can, bị cáo sẽ gây khó khăn cho việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc sẽ tiếp tục phạm tội, cũng như khi cần bảo đảm thi hành án thì Toà án trong phạm vi thẩm quyền tố tụng của mình hoặc người có thẩm quyền theo quy định của Bộ luật này có thể áp dụng biện pháp bắt, tạm giữ, tạm giam, cấm đi khỏi nơi cư trú, bảo lĩnh, đặt tiền hoặc tài sản có giá trị để bảo đảm.
Việt Hương