Tại buổi tọa đàm “Từ năm 2018, đóng và xử lý vi phạm BHXH như thế nào?” do Cổng thông tin Chính phủ tổ chức sáng 22/12, đại diện bộ LĐ,TB-XH, BHXH VN đã có những giải đáp thắc mắc xung quanh việc từ 1/2018, mức đóng BHXH sẽ thay đổi. Các hành vi trốn đóng BHXH của doanh nghiệp có thể bị xử lý hình sự.
Theo đó, từ 1/2018, căn cứ đóng BHXH là mức lương, phụ cấp, các khoản thu nhập bổ sung ổn định. Điều này để tránh việc người đi làm thu nhập tốt nhưng nghỉ hưu lương lại thấp do mức đóng BHXH thấp.
Thứ trưởng bộ LĐ, TB-XH Lê Quân khẳng định: “Nhiều khoản thu nhập bổ sung không được tính vào đóng BHXH như thưởng sáng kiến, ăn trưa.... Chúng tôi đánh giá mức đóng BHXH từ 1/2018 sẽ không có thay đổi gì lớn so với hiện nay”.
Một điểm mới nữa là từ năm 2018, chủ doanh nghiệp không đóng hoặc đóng không đầy đủ có thể bị phạt tù ở mức cao nhất lên đến 7 năm tù giam.
Thứ trưởng bộ LĐ, TB-XH Lê Quân cho hay, hành động trốn đóng BHXH có nhiều mức khác nhau. Như chủ doanh nghiệp nhận mức đóng 8% của người lao động nhưng giữ và không đóng cho người lao động, hoặc trốn đóng phần của doanh nghiệp…
“Chắc chắn là không hình sự hóa tất cả các hành vi trốn đóng. Theo đó, các hành vi gian dối hoặc dùng thủ đoạn để không đóng hoặc đóng không đầy đủ sẽ bị xử lý.
Chúng ta đợi Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn quy trình và rõ cụ thể thế nào là gian dối, sử dụng thủ đoạn để trốn đóng BHXH. Đây là giải pháp cuối cùng để xử lý việc cố tình trốn đóng BHXH. Giải pháp hình sự để xử lý làm gương và đảm bảo việc tôn trọng pháp luật”, Thứ trưởng Quân nói.
Theo ông Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của QH nhấn mạnh, việc đưa 3 điều luật quy định tội danh riêng đối với những hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực BHXH vào Bộ luật Hình sự là để đảm bảo công bằng giữa các doanh nghiệp trước pháp luật.
Vị Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của QH phân tích, nếu doanh nghiệp trốn đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm tự nguyện cho người lao động sẽ giúp giảm chi phí, giá thành sản phẩm, tăng sức cạnh tranh. Điều này là bất công bằng với doanh nghiệp thực hiện đầy đủ việc đóng BHXH, BHTN, BHYT cho người lao động. Việc doanh nghiệp đóng BHXH cho người lao động đầu tiên là thể hiện mối quan hệ hài hòa giữa doanh nghiệp và người lao động, để doanh nghiệp phát triển.
Ông Lợi nhấn mạnh, 3 điều luật này ra đời và có hiệu lực, tôi chắc chắn các doanh nghiệp phải thực hiện tốt hơn. “Phần đóng của doanh nghiệp là trách nhiệm xã hội của họ với người lao động. Bất khả kháng, chúng ta mới xử lý hình sự chủ sử dụng lao động”.
Theo ông Lợi, khi thiết kế luật, các cơ quan chức năng đã thiết kế điều khoản quy định rõ, doanh nghiệp nào khó khăn thực sự thì báo cáo để được xem xét.
Tại buổi tọa đàm, ông Ông Trần Đình Liệu, Phó Tổng Giám đốc BHXH VN thông tin, BHXH VN sẽ công khai minh bạch các doanh nghiệp nào đóng, doanh nghiệp nào nợ. “Chúng tôi sẽ công khai cả người lao động đóng BHXH, người lao động không đóng BHXH để chính họ biết và giám sát”.