Cuộc khủng hoảng Tây Ban Nha đang đi đến những diễn biến mới trong tuần này, khi nhà lãnh đạo chính quyền tự trị Catalonia Carles Puigdemont cho biết sẽ sớm tuyên bố độc lập, bất chấp sự phản đối từ Madrid. Dẫu vậy, đang có một sự chia rẽ rõ ràng ở Catalonia, khi hàng trăm ngàn người bất ngờ xuống đường phản đối việc rời đi.
Hàng trăm ngàn người đã xuống đường ở Catalonia kể từ Chủ nhật tuần trước, để kêu gọi đoàn kết, bày tỏ sự phản đối của họ đối với cuộc trưng cầu dân ý độc lập hôm 1/10 vốn bị Chính phủ Tây Ban Nha và tòa án Hiến pháp cho là bất hợp pháp.
Cảnh sát ở thủ phủ Barcelona ước tính có 350.000 người đã tham dự cuộc diễu hành phản đối trên, trong khi tổ chức Societat Civil Catalana dẫn dắt cuộc biểu tình cho biết, con số người biểu tình lên đến 930.000 người.
Đây là cuộc biểu tình ủng hộ đoàn kết Tây Ban Nha lớn nhất ở xứ Catalan kể từ sau cuộc trưng cầu dân ý vào tuần trước. Cuộc khủng hoảng quốc gia Tây Ban Nha đang có những diễn biến đảo chiều đầy bất ngờ. Cầm trên tay lá cờ Tây Ban Nha và cờ xứ Catalan, người biểu tình ca ngợi hành động của Chính phủ Tây Ban Nha trong việc ngăn chặn cuộc bỏ phiếu và chỉ trích các chính trị gia địa phương đã khuyến khích ly khai khỏi Tây Ban Nha. Dòng người hô vang “Catalonia thuộc về Tây Ban Nha" và kêu gọi nhà lãnh đạo Carles Puigdemont phải từ chức.
Cuộc biểu tình vào cuối tuần trước và lan rộng trong tuần này ở trung tâm Barcelona sẽ là thách thức lớn cho quyết định giành độc lập đơn phương của chính quyền Catalonia. Trước đó, cuộc bỏ phiếu hôm 1/10 cho thấy, tỷ lệ 90% trong số 2,28 triệu người lựa chọn ly khai, mặc dù lượng cử tri đi bầu chỉ ở mức thấp 43%. Chính quyền khu vực cho biết, 770.000 cử tri tiềm năng không thể bỏ phiếu sau khi bị Cảnh sát Tây Ban Nha ngăn chặn tiếp cận các trạm bỏ phiếu.
Bình luận về các cuộc diễu hành ủng hộ thống nhất đang gây chia rẽ ở Catalonia, Raul Romeva - Bộ trưởng Ngoại giao khu tự trị nói với CNBC, tâm nguyện muốn độc lập của dân chúng nơi đây vẫn cao hơn nhiều so với việc ở lại. "6,7 năm gần đây, chúng ta có thể thấy hàng triệu người trên đường phố đòi hỏi cách tiếp cận mới về mặt chính trị mà tôi nghĩ họ xứng đáng được lắng nghe", ông Raul Romeva cho hay, đề cập tới làn sóng yêu cầu độc lập dâng cao trong vài năm qua.
"Chúng tôi đã cố gắng để có cuộc đối thoại với Chính phủ Tây Ban Nha, nhưng rất tiếc chỉ có mình chúng tôi trên bàn đàm phán", ông nói thêm.
Được biết, Chính phủ Madrid đã yêu cầu khu tự trị không được phép tuyên bố độc lập, trong khi Thủ tướng Mariano Rajoy bác bỏ lời kêu gọi hòa giải để giải quyết bế tắc với chính quyền Catalonia. Ông Rajoy nói, Madrid có thể sử dụng quyền lập hiến để đình chỉ quyền tự trị Catalonia, tổ chức bầu cử mới và ngăn chặn khu vực này tuyên bố độc lập.
Đứng giữa hai dòng nước, một số công ty Tây Ban Nha có trụ sở ở Catalonia, trong đó có các ngân hàng Sabadell và Caixabank đã chuyển trụ sở vì lo ngại ly khai trở thành sự thật. Trong khi đó, công ty năng lượng Gas Natural của Tây Ban Nha và công ty nước Agbar của Catalonia cũng tìm đến Madrid. Quyết định tháo chạy hàng loạt nói trên được cho là một đòn giáng vào nền kinh tế xứ Catalan. Các chính khách địa phương đang yêu cầu quá trình độc lập phải khẩn trương diễn ra nhằm sớm bình ổn tình hình và trấn an các doanh nghiệp.
"Tôi hy vọng sẽ không có chuyện gì xảy ra. Bởi Catalonia sẽ thiệt thòi nhiều hơn Tây Ban Nha khi doanh nghiệp tìm đường tháo chạy khỏi đây", Juliana Prats, một cư dân Barcelona tham gia biểu tình, nói. "Tôi hy vọng 40 năm hòa bình trước đó sẽ vẫn tiếp tục kéo dài".
Tốt nghiệp trường luật và làm việc cho một ngân hàng Tây Ban Nha, Marta Gimenez là một trong những người không tham gia cuộc trưng cầu dân ý độc lập. “Dĩ nhiên tôi không bỏ phiếu, vì số phiếu được tuyên bố là bất hợp pháp”, Gimenez nói. Người phụ nữ này mong muốn quê hương mình tiếp tục là một phần của châu Âu - và tin tưởng vào một Tây Ban Nha đoàn kết.
Đồng thời, Javier Mariscal, nhà thiết kế linh vật Cobi cho Thế vận hội 1992 tổ chức tại Barcelona, cho biết, ông không ủng hộ một nước cộng hòa Catalonia có chủ quyền. “Con người trên toàn bộ lãnh thổ Tây Ban Nha đều tốt đẹp và có quan hệ gia đình, văn hóa, thương mại. Hãy giữ mọi thứ ở lại”, Mariscal nói.
Nhà thiết kế này chia sẻ, mọi thứ đang đi theo một guồng quay rất ổn định. Nếu muốn ly khai, Catalonia sẽ không biết cách vận hành một quốc gia như thế nào.
Trong khi nhà hoạt động chính trị cánh tả Eduard De Vilar cho biết, ông không phản đối ý nguyện độc lập của người dân Catalan, nhưng phản đối một cuộc trưng cầu dân ý được sắp đặt vụng về và đi ngược Hiến pháp.