Những ngày tháng Bảy âm lịch này, nhà nhà trên khắp nước Việt đều thành kính bước vào mùa Vu Lan - mùa báo hiếu. Quan niệm dân gian còn cho rằng, ngày rằm tháng bảy là ngày xá tội vong nhân nên đây cũng là thời điểm nhiều người sắm sửa mâm lễ để cúng cô hồn vất vưởng, giải trừ bớt tai nghiệp.
Sự tiếp biến của tín ngưỡng dân gian với tôn giáo ngoại nhập đã biến ngày rằm tháng Bảy trở thành dịp để mỗi người có cơ hội thể hiện đức hiếu với các bậc tiên tổ, thể hiện lòng từ bi với những cô hồn, ngạ quỷ. Thật là một truyền thống văn hóa tốt đẹp biết bao!
Nhưng cùng với sự phát triển của đời sống xã hội, những biến tướng tín ngưỡng đang làm cho con người hiện đại ngộ nhận giá trị đạo đức và cả hành vi của mình. Nào là cung tiến tiền tài vật dụng vào chùa, nào là đốt vàng mã tràn lan, nào là cúng tế mâm cao cỗ đầy, nào là chơi ngông rải tiền cho người dân tranh cướp … Đủ các trò lố mà nhiều người tin rằng, như vậy mới là hành động báo đáp tổ tiên, cúng thí cô hồn, giúp người nghèo khó.
Nhưng xưa kia, khi đức Phật giúp tôn giả Mục Kiền Liên cứu mẹ khỏi địa ngục khổ đau, ngài chỉ mong rằng chúng sinh ai muốn báo hiếu cho cha mẹ cũng nên theo cách này. Tức là nhờ pháp của chư tăng mười phương, dùng vật dụng chay tịnh và tấm lòng từ bi để cứu con người thoát kiếp ngạ quỷ.
Nào có thấy những việc giống như hậu thế chúng ta đang làm đâu? Tất nhiên mỗi thời một khác nhưng tinh thần bất diệt của ngày lễ Vu lan hay ngày Xá tội vong nhân cũng đều thế cả. Tức là hành thiện cứu người và cứu mình là quan trọng hơn cả.
Ảnh minh họa
Truyện Phật giáo kể câu chuyện như sau, khi tôn giả A Nan Đà đang ngồi trong tịnh thất thì có một con quỷ miệng lửa (diệm khẩu) hiện lên nói rằng, 3 ngày nữa tôn giả sẽ chết và hóa thành quỷ đói. Cách duy nhất để sống, đó là tôn giả phải cúng cho bọn quỷ đói thức ăn để đượ