Tại hội thảo, tiến sĩ Trần Đình Thiên, viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam khẳng định nền kinh tế nước ta đang trong quá trình phục hồi nhưng chưa thể tăng trưởng như kỳ vọng, khi nợ xấu chưa được giải quyết và doanh nghiệp còn gặp rất nhiều khó khăn.
Ông cho rằng, để giải quyết khó khăn, doanh nghiệp cần phải thường xuyên có cách sử dụng dòng tiền hiệu quả, như vậy nguồn vốn vay từ ngân hàng mới phát huy tác dụng giúp doanh nghiệp giải quyết khó khăn.
“Thực tế hiện nay là ngân hàng không muốn cho vay mà do rủi ro quá lớn khi chất lượng kinh doanh của các doanh nghiệp chưa cao. Vì vậy nhiều chuyên gia đề xuất nên thành lập quỹ đầu tư mạo hiểm để cứu các doanh nghiệp thay vì trông chờ vào dòng tiền từ ngân hàng như hiện nay”, ông Thiên nói.
Cùng với chủ trương của ngân hàng nhà nước về giảm lãi suất cho vay thì các ngân hàng thương mại cũng đưa ra một số giải pháp tài chính cung cấp cho doanh nghiệp vừa và nhỏ như gói tài trợ vốn lưu động với lãi suất ưu đãi, giúp doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, phát triển lãi suất kinh doanh đồng thời khơi thông dòng tiền cho nền kinh tế.
Tại hội thảo, ông Nguyễn Viết Mạnh - vụ trưởng Vụ tín dụng Ngân hàng Nhà nước cho biết, đến thời điểm hiện tại, Ngân hàng Nhà nước chưa đưa quyết định cuối cùng về việc hoãn, giãn nợ để hỗ trợ các doanh nghiệp theo quyết định 780/QĐ-NHNN và trích lập dự phòng theo thông tư 02/2013/TT-NHNN.
Nếu theo đúng dự kiến, Thông tư 02 quy định việc phân loại tài sản có, trích lập dự phòng rủi ro và sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro trong hoạt động của các tổ chức tín dụng sẽ có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/6/2013.
Với việc áp dụng Thông tư 02 vào thực tế, tỉ lệ nợ xấu tại một số ngân hàng thương mại có thể sẽ tăng từ 3- 4% hiện nay lên 10-20%, thậm chí cao hơn. Tỉ lệ nợ xấu tăng cao cũng đồng nghĩa với việc các ngân hàng phải trích lập dự phòng nhiều hơn, điều kiện cho vay chặt chẽ hơn, ảnh hưởng đến khả năng cho vay đối với các doanh nghiệp và nền kinh tế.
Hệ quả, hàng loạt doanh nghiệp sẽ bị ngân hàng cắt vốn do tỉ lệ nợ xấu tăng lên, nhiều doanh nghiệp sẽ không thể trả được nợ đã vay từ các ngân hàng thương mại.
Ông Mạnh cho biết thêm, sau khi tổ chức, gặp gỡ, tiếp xúc với một số địa phương và doanh nghiệp, Ngân hàng Nhà nước đang nghiên cứu theo hướng hỗ trợ doanh nghiệp tiếp tục thực hiện Quyết định 780 về việc phân loại nợ đối với nợ điều chỉnh kỳ hạn trả nợ; gia hạn nợ để doanh nghiệp tiếp tục vay được vốn.
Tuy nhiên bên cạnh đó theo ông Mạnh, cũng có nhiều tín hiệu đáng mừng.
“Về phía ngân hàng có nhiều chính sách rõ ràng mang tính bền vững, tôi cho rằng đây là tín hiệu rất tốt, lạm phát liên quan nhiều đến nền kinh tế, tiền tệ 50%, giá cả tác động đến lạm phát rất lớn”, ông Mạnh nói.
Cùng với chủ trương của Ngân hàng Nhà nước về việc giảm lãi suất cho vay, ông Đặng Bảo Khánh, tổng giám đốc Ngân hàng Thương mại cổ phần Đông Nam Á (SeABank) cho biết, Ngân hàng này đang cung cấp cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ như: gói tài trợ vốn lưu động ưu đãi trị giá 2.000 tỷ đồng kéo dài đến hết ngày 31/12/2013 với lãi suất ưu đãi từ 9,9% năm, gói ưu đãi giao dịch tài khoản SeAPlus giảm 50% các mức phí chuyển tiền trong nước.
Theo ông Khánh, hiện thanh khoản của SeABank rất dồi dào, ngân hàng sẵn sàng hỗ trợ vốn cho doanh nghiệp. Hình thức vay tín chấp hay thế chấp còn tùy thuộc vào khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Ngoài việc hỗ trợ doanh nghiệp khu vực thành thị, SeABank hiện cũng đang chú trọng đến các hộ kinh doanh ở khu vực nông thôn với nguồn vốn vay nhỏ và chính sách lãi suất ưu đãi.
Để tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp được cải thiện trong thời gian tới, ông Thiên cho rằng, cần thay đổi ngay cơ chế điều hành lãi suất. Theo đó, nên áp trần lãi suất cho vay thay vì trần lãi suất huy động. Ngoài ra, phải tập trung nguồn tiền để giải quyết nợ xấu và phải đặt mục tiêu này lên hàng đầu.
“Theo tôi cần phải tập trung vào tái cơ cấu nhưng chỉ nên tập trung vào một vài tập đoàn chứ không nên dàn trải vì sẽ kém hiệu quả. Nâng cao việc tăng cường quản lý rủi ro và hệ thống quản trị doanh nghiệp, năng lực giám sát của các nhà quản lý và đưa ra một khuôn khổ pháp lý phù hợp”, ông Trần Đình Thiên nhấn mạnh.
Khánh An - Văn Định