Mỹ vẫn cân nhắc phương án với Triều Tiên
Khả năng đổ vỡ đàm phán giữa Mỹ và Triều Tiên đang ở mức cao, sau khi Bình Nhưỡng cảnh báo sẽ rút khỏi Hội nghị Thượng đỉnh ngày 12/6 vì tuyên bố áp dụng “mô hình Lybia” của cố vấn an ninh quốc gia John Bolton.
Theo học giả Dmitry Abzalov, Chủ tịch Trung tâm Truyền thông Chiến lược (Nga), có một cuộc đối đầu về lập trường giữa Ngoại trưởng Mike Pompeo - người đang ủng hộ ý tưởng về các cuộc đàm phán với Triều Tiên và John Bolton - cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Donald Trump.
"Nhà lãnh đạo Mỹ vẫn đang cân nhắc xem lựa chọn bên nào và cân bằng các giải pháp để đưa vào kế hoạch. Hoặc là chọn phương án mang tính chiến lược dài hạn hoặc quyết định bảo vệ lợi ích cho các nhà thầu quốc phòng Mỹ", Abzalov nêu lý do.
Theo quan điểm trên, hiện trong nội bộ chính trường Mỹ vẫn phân chia thành hai luồng ý kiến về cách giải quyết cuộc khủng hoảng ở bán đảo Triều Tiên. Một bên ủng hộ các giải pháp thiết thực và hòa bình, một bên lo ngại lợi ích của Mỹ ở Đông Bắc Á sẽ bị hao tổn.
"Nếu Triều Tiên từ bỏ vũ khí hạt nhân của mình, một số dự án của Mỹ ở khu vực Thái Bình Dương sẽ mất đi tầm quan trọng”, chuyên gia Abzalov nêu quan điểm.
“Thứ nhất, Hiệp ước Chống Tên lửa Đạn đạo (ABM) ở Nhật Bản và Hàn Quốc sẽ trở nên vô dụng. Các phần trong hệ thống phòng thủ này mang đến hàng tỷ đô la cho nước Mỹ và chúng chỉ có thể gia tăng giá trị khi mối đe dọa của Bình Nhưỡng vẫn còn đó”.
Hôm 16/5, Thứ trưởng Ngoại giao Triều Tiên Kim Kye Gwan đã đưa ra một tuyên bố nói rằng Bình Nhưỡng có thể xem xét lại cuộc họp sắp tới với Tổng thống Trump sau các tuyên bố khiêu khích của giới chức Mỹ, mà đáng chú ý nhất là của cố vấn an ninh quốc gia John Bolton .
Nhân vật này đề cập đến phương án phi hạt nhân hóa theo “mô hình Lybia” để áp dụng cho lộ trình của Bình Nhưỡng.
Bình luận về vấn đề này, Alexander Vorontsov, viện Nghiên cứu Đông phương của Viện Hàn lâm Khoa học Nga (RAS) lưu ý rằng, Washington muốn Triều Tiên giải giáp vũ khí hạt nhân trước và sau đó mới được xem xét những điều kiện trao đổi.
"Triều Tiên muốn đảm bảo an ninh quốc gia và nhận thức rằng việc từ bỏ chương trình hạt nhân của nước này sẽ phải trả cái giá rất lớn", học giả nhấn mạnh. “Chính quyền Kim Jong-un không quên đất nước Lybia đã trở nên loạn lạc thế nào sau khi Muammar Gaddafi từ bỏ chương trình hạt nhân theo lời hứa của Mỹ. Không ai ở Triều Tiên muốn lặp lại số phận này”.
Theo chuyên gia Vorontsov, Bình Nhưỡng vẫn coi Mỹ là một mối đe dọa an ninh nghiêm trọng. Trong đó cuộc tập trận quân sự Mỹ-Hàn Quốc khởi động vào ngày 14/5 với hơn 300.000 quân nhân tham gia, không phải là điều mà Triều Tiên hài lòng.
Nga bước vào cứu vãn hội nghị Trump-Kim thế nào?
Giới phân tích cho rằng, nếu tình hình trở nên tồi tệ, Nga có thể phải nhập cuộc để cứu vãn hội nghị này và biến nó thành một thỏa thuận đa phương.
Chuyên gia Abzalov cho rằng, nếu tuyên bố áp dụng “mô hình Lybia” của Washington đang gợi khiến Bình Nhưỡng lo ngại, thì uy tín trong các cuộc đàm phán tiếp theo của chính quyền Trump về việc phi hạt nhân sẽ giảm đáng kể.
Trong trường hợp này, Nga có thể hoạt động như một trung gian cùng với Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc để cứu vãn niềm tin của Triều Tiên, trong khi biến cuộc đàm phán Mỹ- Triều Tiên từ song phương thành đa phương.
Đây sẽ là một thành công hoàn hảo cho Nga nếu Triều Tiên thương lượng phi hóa hạt nhân hóa không chỉ với Washington, mà còn với Bắc Kinh, Seoul và Moscow, chuyên gia này tin tưởng.
Nếu không, các cuộc đàm phán giữa Washington và Bình Nhưỡng có nguy cơ kết thúc như một thỏa thuận song phương ẩn sau hậu trường. Mọi nỗ lực của chính quyền Trump sẽ thất bại và nước Nga của Tổng thống Putin có thể bước vào và thay đổi hiện trạng.
Sau sự phẫn nộ của Triều Tiên, bộ Ngoại giao Trung Quốc đưa ra một tuyên bố kêu gọi Washington và Bình Nhưỡng sẽ "tiếp tục xây dựng lòng tin lẫn nhau, và tiến hành những nỗ lực chung để thực hiện phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên và đảm bảo hòa bình lâu dài và ổn định trong khu vực".
Ngoài ra, Trung Quốc ca ngợi những thiện chí gần đây của Triều Tiên và kêu gọi cộng đồng quốc tế thể hiện sự đồng cảm với Bình Nhưỡng.
Trước đó, trang tin tức theo dõi về Triều Tiên 38 North cung cấp hình ảnh vệ tinh ngày 7/5 xác nhận rằng, Bình Nhưỡng đang tháo dỡ địa điểm thử nghiệm hạt nhân của mình đúng như tuyên bố vài tuần trước.
Trong khi đó, tờ báo Nhật Bản Mainichi Shimbun báo tiết lộ, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng có thể tới Singapore và tham gia cuộc họp lịch sử, mặc dù phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung Quốc - ông Cảnh Sảng - từ chối bình luận về tin đồn chuyến đi.