Người ta chỉ có thể làm bậy khi chúng ta chưa nghiêm

Ông Trần Đức Thịnh, Phó Chủ tịch hội Tư vấn Khoa học Công nghệ và Quản lý TP.HCM:Có hậu quả rồi mới lo phòng chống

Về tình trạng một số người nước ngoài đến Việt Nam nhằm mục đích thực hiện những việc đầy mờ ám như đề cập ở trên, ông có đánh giá như thế nào?

Nền kinh tế của mọi quốc gia đều được bảo vệ bằng hệ thống luật pháp, như chống hàng gian, hàng giả, trốn thuế, chống bán phá giá, chống rửa tiền, chống gian lận thương mại... và có cả bộ máy kiểm tra giám sát, nhất là đối với hàng hóa xuất nhập khẩu qua biên giới.

Luật sư Nguyễn Văn Hậu.

Những hiện tượng như nêu trên, ở các nước khác thì đã bị ngăn chặn ngay từ đầu bởi sự chặt chẽ của luật pháp. Còn ở Việt Nam những hiện tượng này không được ngăn chặn kịp thời khi mới phát sinh, mà chỉ được quan tâm khi hậu quả đã đến mức nặng nề. Khi đó mới ngồi bàn phương án phòng chống.

Vì sao các đối tượng người nước ngoài đến Việt Nam bằng visa du lịch lại có thể ngang nhiên "hợp tác" làm ăn với những đối tác ở Việt Nam, thưa ông?

Trong quan hệ thương mại Quốc tế, một hợp đồng kinh tế hoặc hợp đồng xuất nhập khẩu hợp pháp, và được thực hiện đúng thủ tục qua các cơ quan chức năng, là có đủ điều kiện để phát hiện những hiện tượng bất bình thường nếu có. Cơ quan chức năng có quyền và có trách nhiệm căn cứ vào pháp luật để quyết định cho phép thực hiện hoặc ngăn chặn. 

Nông dân và tiểu thương tự do (không đăng ký kinh doanh), khi thấy có thể hoạt động sinh lợi, mà luật pháp không cấm không ngăn chặn, thì họ cứ làm.

Hậu quả của những việc làm như vậy sẽ tác động như thế nào tới việc phát triển kinh tế của các địa phương (nơi các đối tượng này hoạt động) thưa ông?

Nếu có hiện tượng mua bán bất bình thường, những hoạt động mang tính phá hoại của một số người nước ngoài đội lốt khách du lịch, với ý đồ để lại hậu quả xấu như câu hỏi đặt ra, cần có ý kiến kết luận của cơ quan chức năng. Nhưng cũng có thể tạm kết luận rằng: Người ta chỉ có thể làm bậy khi chúng ta chưa nghiêm.

Ông Trần Đức Thịnh.

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Ủy viên hội Nông dân Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Luật gia TP.HCM: Nhận diện những nguy cơ

Theo ông cần phải làm gì để tránh những vụ việc làm ăn kiểu tiềm ẩn nguy cơ gây họa này? Đặc biệt là những người sản xuất?

Để bảo đảm sự ổn định của thị trường cũng như bảo vệ người dân và doanh nghiệp trong nước, tôi cho rằng trong thời gian tới, chúng ta cần thực hiện đồng bộ các giải pháp, nhất là tăng cường khâu quản lý của Nhà nước.

Vậy theo ông cụ thể những biện pháp đó là những gì?

Thứ nhất, cần tăng cường công tác kiểm tra việc tuân thủ pháp luật về thị thực và tạm trú của người nước ngoài. Theo quy định người nước ngoài khi nhập cảnh vào Việt Nam phải có hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị thay hộ chiếu và phải có thị thực do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam cấp, trừ trường hợp miễn thị thực. Và hiện nay loại thị thực du lịch thường chỉ có thời hạn 1 tháng, hết thời hạn này người nước ngoài phải xin cấp lại thị thực mới. Do đó, các cơ quan quản lý xuất nhập cảnh, đặc biệt là phòng Quản lý xuất nhập cảnh của các địa phương cần tăng cường khâu kiểm tra việc tuân thủ pháp luật về xuất nhập cảnh đối với các đối tượng người nước ngoài. Trường hợp vi phạm cần xử lý nghiêm và trục xuất về nước.

Chúng ta không thể để xảy ra tình trạng người nước ngoài đăng ký cư trú tại Nha Trang hoặc Đà Nẵng nhưng lại tự do cư trú, mua bán tới tận Cà Mau được và đăng ký du lịch nhưng vẫn ngang nhiên mua bán, thu gom hàng hoá, hoạt động thương mại.

Vậy trách nhiệm của ngành công thương thế nào thưa ông?

Rõ ràng, phải tăng cường công tác quản lý trong lĩnh vực thương mại, tăng cường trách nhiệm của bộ Công Thương và sở Công Thương tại các địa phương. Với tư cách là cơ quan quản lý hoạt động thương mại, các cơ quan này cần phải có trách nhiệm trong kiểm tra việc tuân phủ pháp luật và xử lý các hành vi vi phạm trong lĩnh vực này, nhất là việc kiểm tra chức năng kinh doanh, tổ chức mạng lưới thu gom của các đối tượng là người nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, văn phòng đại diện của thương nhân nước ngoài.

Còn với người nông dân, ông có lời khuyên gì không?

Tôi cho rằng, người dân cần phải tỉnh táo, thận trọng trong làm ăn, giao dịch với người nước ngoài đặc biệt qua hình thức biên mậu vì hình thức này tiềm ẩn rất nhiều rủi ro.

Hà Nguyễn -  Ngọc Lài -  Chí Thanh