Tháng 5/2011, đoàn cán bộ chuyên môn của Bảo tàng tỉnh Hòa Bình tiến hành khảo sát nghiên cứu toàn bộ dãy núi Đầu Rồng, tại khu 3, thị trấn Cao Phong, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình. Sau nhiều ngày kiên trì, miệt mài và được sự giúp đỡ nhiệt tình của chính quyền và nhân dân trong khu vực đoàn khảo sát đã bất ngờ trước phát hiện kỳ thú này.
Vách nhũ như vải lụa mềm
Lòng núi có rất nhiều hang động Cát tơ, qua quá trình khảo sát không phát hiện có dấu vết văn hóa khảo cổ. Nhưng các hang động ở đây đều rất dài có hang lên đến gần 300 mét như động Không Đáy, Thạch động Hoa Sơn và cũng tại 22 địa điểm này nhiều nơi chưa có dấu chân người đến khám phá. Sau đó, phòng Văn hóa huyện Cao Phong đã xin chỉ đạo của sở VH-TT&DL tỉnh Hòa Bình lựa chọn được 6 hang động: Động Không Đáy, Thạch động Hoa Sơn, Nhãn Long Sơn Động, Phong Sơn Động, động Thanh Thủy, hang Nước và đưa vào danh mục xếp hạng di tích danh thắng Quốc gia mang tên: Quần thể di tích danh thắng núi Đầu Rồng.
Mới đây, 6 hang động nói trên tại núi Đầu Rồng, thị trấn Cao Phong, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình đã được bộ VH-TT&DL có văn bản chính thức công nhận di tích Quốc gia.
Quần thể di tích núi Đầu Rồng mang vẻ đẹp tự nhiên do thiên tạo, bao gồm 6 điểm di tích là hang động nước. Trong đó 4 điểm là di tích hang động khô, 2 điểm di tích là hang động nước. Các động như một khu vườn Thượng Uyển mà nơi đó các loài hoa rực rỡ đã được bàn tay khéo léo của tạo hóa tạo nên. Mỗi động mang một câu chuyện cổ tích kể về tình yêu vĩnh hằng của lứa đôi; động thì như một điểm gạch nối giữa Trời và Đất; động thì như một Thiền viện với vô số của vị Phật, Thánh đang tự tại trong thế giới thần linh. Cả quần thể là một công trình hoàn chỉnh, đẹp đến mê đắm lòng người. Những nét đặc sắc ở đây là những dải nhũ lớn từ vòm trần rủ xuống giữa cung phòng.
Mỗi hang đều chứa đựng những sắc thái riêng của tự nhiên, nhưng tất cả tạo nên một quần thể độc đáo hiếm có. Tuy nhiên, do chưa được đầu tư nên lối vào hang còn khá hoang sơ. Theo cán bộ phòng Văn hóa huyện Cao Phong, nếu được đầu tư hợp lý, quần thể hang động sẽ là một điểm du lịch sinh thái độc đáo, phục vụ cho nhu cầu tham quan nghỉ mát trong tương lai.
Trả lời PV Người đưa tin, ông Phạm Văn Long, chủ tịch huyện Cao Phong (Hòa Bình) cho biết: "Ngày sau khi phát hiện quần thể hang động tại núi Đầu Rồng, Huyện ủy đã chỉ đạo các cơ quan chức năng trong huyện phối hợp với thị trấn Cao Phong xây dựng phương án bảo vệ, đồng thời chỉ đạo UBND huyện phối hợp với ngành Văn hóa và các cơ quan chức năng tỉnh khảo sát lập phương án bảo tồn, gìn giữ và đầu tư khai thác. Quần thể di tích núi Đầu Rồng hứa hẹn là một điểm du lịch kỳ thú thu hút nhiều du khách thập phương thăm quan".
Thuận Thanh
