Ông Duterte muốn thúc đẩy vai trò của Nhật Bản ở Biển Đông

CNN dẫn lời Văn phòng Truyền thông Tổng thống Philippines (PCO) cho biết ông Duterte sẽ tới thăm Nhật Bản từ ngày 25 đến ngày 27/10 để gặp mặt Thủ tướng Nhật Shinzo Abe và các doanh nghiệp để thúc đẩy quan hệ kinh tế, ngoại giao và có thể là tìm phương hướng giải quyết các vấn đề liên quan tới Biển Đông.

Chuyến thăm của ông Duterte tới Nhật Bản diễn ra ngay sau khi ông tuyên bố ý định sẽ “chia tay” Mỹ, một đồng minh của Nhật Bản. Sau đó, ông Duterte giải thích rằng “chia tay” không có nghĩa là sẽ “cắt đứt” quan hệ với Mỹ, mà ông muốn kết thúc chính sách ngoại giao gần gũi với Washington.

Trước chuyến thăm, ông Duterte đã đưa ra một số bình luận về quan điểm của ông với vai trò Nhật Bản trong tranh chấp Biển Đông. Cây viết Ankit Panda của tờ The Diplomat cho rằng những phát ngôn của ông Duterte có đôi phần xa rời Mỹ và mang tư tưởng “châu Á là của người châu Á”. Theo đó, ông Duterte đã nhìn thấy vai trò quan trọng của Nhật Bản trong giải quyết các tranh chấp ở châu Á.

Phát biểu hôm 22/10 tại thành phố Davao, Philippines, Tổng thống đề nghị Tokyo nên đóng vai trò tích cực trong các cuộc thảo luận đa phương về vấn đề Biển Đông.

“Với chính phủ Trung Quốc, nếu đó thực sự là vấn đề, chúng ta sẽ dành một ngày để bàn thảo về nó, chỉ về vấn đề Biển Đông và không gì khác. Đó nên là một cuộc thảo luận song phương, nhưng điều đó còn tùy thuộc vào diễn biến thực tế, bởi nó cũng có thể là đa phương, và khi đó sẽ có cả Nhật Bản. Đó là những điều tôi đề xuất, trong tương lai”, Tổng thống Philippines nói.

“Những cuộc đàm phán của tôi với chính phủ Nhật Bản, đặc biệt với Thủ tướng, sẽ tập trung vào vấn đề kinh tế và tất nhiên cả những lợi ích chung. Hiện tại, lợi ích chung quan trọng nhất là vấn đề Biển Đông”, ông nói thêm.

Theo Ankit Panda, những điều ông Duterte nói trên đây rõ ràng đi ngược lại với phương pháp tiếp cận ưa thích của Trung Quốc khi đối phó với tranh chấp Biển Đông, đó là đàm phán song phương với từng bên có tranh chấp.

Bắc Kinh luôn muốn hạn chế tối đa yếu tố đa phương trong tranh chấp ở vùng biển này, lại càng không muốn thấy vai trò của Nhật Bản ở khu vực. Nhưng trong thực tế, những lời cảnh báo liên tục của Bắc Kinh trong năm nay cho thấy vai trò ngày càng rõ rệt của Nhật Bản ở Biển Đông, nơi Toyko đang tăng cường quan hệ quốc phòng và lợi ích thông qua nhiều hoạt động.

Còn việc ông Duterte liên tục đưa ra những bình luận không mấy thân thiện với Washington và có xu hướng gần gũi Bắc Kinh, theo chuyên gia, có thể là do ông đang điều chỉnh những thông điệp sao cho phù hợp với từng đối tượng người nghe khác nhau, ở những khu vực, những nước khác nhau.

Danh Tuyên