Nhân vật chúng tôi muốn nhắc đến ở đây chính là ông Hà Xuân Định (SN 1943), người cha già của hàng trăm trẻ nghèo, mồ côi tại xã Vân Từ (huyện Phú Xuyên, Hà Nội).
Ông Định, người đi “gom nhặt” những mảnh đời bất hạnh
Bị mẹ bán khi chưa tròn 13 tuổi
Tổng kết về cuộc đời mình, ông Định chỉ cười mà rằng: “Đó là một cuộc đời dâu bể mà đến tận bây giờ tôi vẫn thấy đau lòng”. Ông Định sinh ra tại một làng quê nghèo vùng trung du Vĩnh Phú (nay là tỉnh Vĩnh Phúc) trong thời buổi loạn lạc. Ngày ông chào đời cũng là lúc gia đình phải đón tin dữ. Cha ông chưa kịp thấy mặt con đã hi sinh sau một trận càn của giặc. “Đến năm mười ba tuổi, tôi mới hay tin cha mất từ một người anh họ”, ông Định chia sẻ.
Những lần chạy loạn, những cuộc di tản không ngày đêm khiến gia đình mới không thể gồng gánh ông đi cùng. Một lần nữa, ông Định lại lang thang không bến đỗ khi tuổi đời chưa tròn 15. May mắn thay, trong thời gian còn ở với gia đình bố mẹ nuôi, ông được họ cho học chữ. Bởi thế, khi phong trào kháng Nhật diễn ra, ông tích cực tham gia.
“Hồi đó, tôi được cấp trên phân công nhiệm vụ tại Ủy ban Kháng chiến hành chính miền Bắc. Một năm sau, tôi được kết nạp Đảng. Lúc đó, tôi đã òa khóc vì hạnh phúc...”, ông Định bồi hồi nhớ lại.
Chiến tranh kết thúc, người lính Hà Xuân Định lập gia đình với cô thôn nữ Nguyễn Thị Bòng tại miền quê Phú Xuyên (Hà Nội). Công việc cơ quan cùng với mái ấm gia đình đã nuôi lớn trong ông những tình cảm yêu quê hương, xóm làng, chở che những phận người bất hạnh.
Được biết, khi còn làm ở Phòng Lao động Thương binh và Xã hội huyện Phú Xuyên (Hà Nội), ông được tiếp xúc với nhiều cảnh ngộ đáng thương. Ông Định xúc động: “Người ta nói, có những phút giây trong cuộc đời ngỡ rằng ngẫu nhiên mà trở thành định mệnh. Chuyện cưu mang những mảnh đời bất hạnh của tôi cũng vậy. Trời đã cho tôi gặp các bé, trời như “đày” tôi phải chăm sóc các bé đến khi trưởng thành. Nhưng tôi trân trọng việc đó”.
Đến bây giờ ông cũng không nhớ đã bao nhiêu đứa trẻ đã trưởng thành (ảnh minh họa)
Đạp xe khắp nơi tìm trẻ bất hạnh
Gần 70 tuổi, đầu đã bạc, mắt mờ nhưng hành trình của ông Định dường như vẫn chưa một lần ngơi nghỉ. Thậm chí nhiều lần lão ông còn đạp xe hàng trăm cây số đến các tỉnh lân cận như Hà Nam, Vĩnh Phúc, Nam Định... để kiếm tìm những mảnh đời bất hạnh.
Ông rong ruổi hàng tuần, gặp ai cũng hỏi thăm về những số phận cơ nhỡ. Để tiết kiệm tiền, ông không thuê nhà trọ, nhờ cậy vào sự tốt bụng của người dân địa phương. Nhưng với “ông tiên” tóc bạc, đó vẫn chưa hẳn là thử thách khó nhất. Ông kể, thử thách lớn nhất là làm sao thuyết phục lòng tin của người dân. Không ít người nghi ngờ ông lừa lấy con của họ đem bán nên nhất định không giao cho người lạ. Sau đó, ông phải nhờ đến chính quyền địa phương “bảo lãnh” thì mới có thể hoàn thành tâm nguyện.
Về đất Phú Xuyên, nhắc đến ông Định, người ta đều truyền nhau danh xưng “ông tiên của những đứa trẻ bất hạnh”. Danh xưng dù không được chính phong, nhưng lại ngự trị trong tiềm thức của người dân trong làng. Đặc biệt là với lớp người trưởng thành nhờ vào vòng tay của ông và những đứa trẻ vẫn đang được ông chuyên cần, chăm sóc.
Có những người giờ đây đã trưởng thành, lập gia đình. Thậm chí đứa trẻ bất hạnh ngày nào giờ đây đã mở được công ty riêng, gây dựng cơ nghiệp ngay tại làng như gia đình anh Trọng, chị Thanh, anh Nam... Ai biết được, ngày xưa chúng là những phận đời bị bố mẹ bỏ rơi.
Hơn hai mươi năm đi “góp nhặt” những mảnh đời bất hạnh, vòng tay ông đã đón không biết bao nhiêu đứa trẻ. Cuốn sổ ông ghi chép tên những phận đời bất hạnh mỗi ngày một dày và cũng phai màu theo thời gian. Và, mái tóc người linh già cũng đã pha sương. Mặc dù sức khỏe của ông Định cũng không còn được như trước nhưng tinh thần và nhiệt huyết vẫn như thời trai trẻ.
| Mái nhà chung của 100 cảnh đời bất hạnh Tiếng lành đồn xa, mái ấm tình thương do ông dựng lên đã nhanh chóng đến với người dân nhiều vùng quê. Mái nhà đã trở thành nơi cư ngụ của gần 100 cảnh đời bất hạnh. Giờ ông Định ít phải đi hơn. Bởi vì nhiều gia đình đã chủ động điện nhờ ông giúp đỡ. Tuy vậy, khi nào nghe tin có người bất hạnh ông lại khăn gói cùng với chiếc xe đạp cũ kỹ lên đường. Ông cười mà rằng: “Không phải tất cả đều biết đến mình. Mình phải đi thêm nữa thì những đứa trẻ lang thang mới được giúp đỡ”. Ông vốn là người làng nghề Ngọ Hạ nổi tiếng với chạm khảm trai nên khi trẻ được đưa về “mái nhà chung” mau chóng được tiếp xúc và học nghề. Nhìn những đứa trẻ miệt mài với công việc, lòng ông như được thắp sáng bởi những niềm vui bình dị mà thiêng liêng. |
Anh Đức
