Theo Ancient Origins, 28 bộ hài cốt dị hình trong tình trạng hoàn hảo đáng kinh ngạc đã được tìm thấy trong động Iroungou, một hang động được mô tả là "khác thường" ở Gabon, phía tây Trung Phi. Phát hiện lần đầu tiên được công bố bởi một nhóm các nhà nghiên cứu Pháp và các nhà nghiên cứu người địa phương vào ngày 18/12/2018.
Theo nhà khảo cổ Richard Oslisly từ Cơ quan Công viên Quốc gia Gabon, người đứng đầu đoàn thám hiểm, thông thường khó để tìm được hài cốt cổ đại ở châu Phi vì đất ở đây rất chua, nhanh chóng khiến xương cốt con người phân hủy.
Hơn nữa rất khó để tiếp cận và di chuyển trong hang. Cho đến nay, chỉ có 4 cuộc thám hiểm nghiên cứu chính thức được thực hiện kể từ khi địa điểm này được phát hiện vào năm 2018. Vì thế việc khai quật được 28 bộ xương tại hang động Iroungou có ý nghĩa rất quan trọng đối với ngành khảo cổ học.
Theo các chuyên gia, tất cả những người này đều được chôn cất cùng rất nhiều đồ tùy táng thuộc dạng quý giá nhất đối với cộng đồng dân cư sống vào thế kỷ 14-15 ở nơi đây.
Một số di vật và đồ tạo tác được tìm thấy trong động Iroungou.
Các nhà khảo cổ đã thu thập được 486 đồ vật bằng sắt, 26 món bằng đồng, 127 vỏ sò biển Đại Tây Dương, 39 chiếc răng động vật có lỗ xỏ khoen... Với tộc người cổ đại này, đó là cả một kho báu khổng lồ, chứng minh những người được an táng ở đây thuộc giới tinh hoa xã hội.
Bởi vì tất cả 28 bộ xương hầu như còn nguyên vẹn, nhóm nghiên cứu cho rằng các xác chết đã được đưa vào hang động bằng cách nào đó ví dụ như được từ từ hạ xuống rồi chìm trong bóng tối trong một nghi lễ cổ xưa.
Hộp sọ với phần răng hàm đã được phẫu thuật để loại bỏ có chủ đích. Ảnh: Antiquity
Đáng chú ý, người ta tìm thấy những dấu vết kỳ lạ trên đầu lâu người quá cố. Tất cả đầu lâu của họ đều có dấu vết của sự loại bỏ nhiều chiếc răng hàm một cách có chủ đích, khiến khuôn mặt biến dạng. Chi tiết rùng rợn này thật ra lại là một kiểu... “phẫu thuật thẩm mỹ” thời cổ đại, dường như là đặc quyền của các cá nhân ưu tú.
Theo các nhà khảo cổ, chỉnh sửa cơ thể là việc cố ý thay đổi ngoại hình của một người, thường là vì lý do thẩm mỹ, tình dục hoặc tôn giáo hoặc để thể hiện lòng trung thành của một người. Không rõ chính xác cộng đồng châu Phi cổ đại này đã có chung niềm tin nào dẫn đến việc cắt xẻo khuôn mặt như vậy.
Theo bài công bố trên Antiquity, những người yên nghỉ trong Iroungoi có thể là vài thế hệ của một gia đình thủ lĩnh bộ lạc. Nói cách khác, một gia đình gồm các thủ lĩnh bộ lạc khẳng định quyền lực của họ đối với một cộng đồng, thể hiện địa vị ưu tú bằng “nụ cười không răng”.
Nhưng vì sao họ được an táng theo cách đặc biệt này và họ thuộc nền văn minh cổ đại nào, tộc người nào... vẫn còn là câu hỏi còn bỏ ngỏ.
Minh Hoa (t/h)
