Philippines nên chờ đợi phán quyết cuối cùng từ Tòa trọng tài thường trực (PCA) trước khi đàm phán với Trung Quốc, nếu không các thẩm phán sẽ phải suy nghĩ lại về những gì mà Manila đang làm, Straits Times dẫn lời ông Albert del Rosario cho biết.
Cựu Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario.
Cựu Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario là người tiên phong trong vụ kiện Trung Quốc về yêu sách phi lý ở Biển Đông. Philippines đã nộp đơn kiện Trung Quốc từ năm 2013 trong khi Trung Quốc luôn từ chối tham gia vụ kiện.
Ông Ernest Bower, người đứng đầu chương trình Đông Nam Á tại Trung tâm Nghiên cứu các vấn đề Chiến lược và Quốc tế Mỹ (CSIS), cũng khuyến cáo Philippines nên cảnh giác với các cuộc đàm phán song phương vô điều kiện.
"Nếu như Philippines tìm thấy một biện pháp cùng Trung Quốc tiến về phía trước, bao gồm việc Trung Quốc cam kết từ bỏ tuyên bố về 'đường 9 đoạn', đồng thời cam kết về Bộ Quy tắc ứng xử (COC) có tính ràng buộc về pháp lý ở Biển Đông, thì lúc đó mới nên đi xa hơn". ông Bower phát biểu trước các binh sĩ và giới ngoại giao tại một căn cứ quân sự ở Manila.
Nhưng nếu không có những điều kiện đó, Philippines có thể đánh mất sự tông trọng từ các đối tác ASEAN cũng như cả đồng minh Mỹ, ông Bower nói thêm.
Hôm 7/6, Trung Quốc kêu gọi Mỹ nên đóng vai trò xây dựng, bảo vệ hòa bình ở Biển Đông trong khi Ngoại trưởng Mỹ John Kerry mong muốn các bên đối thoại và tìm kiếm giải pháp hòa bình.
Đăng Nguyễn