Cũng trao đổi với PV, ông Trần Khắc Hạ, chánh thanh tra xây dựng quận Đống Đa (Hà Nội) cho biết: "Tôi cũng vừa nghe thông tin về dự thảo trên. Theo quan điểm của tôi, để dự thảo thực sự đi vào thực tế cần thỏa mãn hai yêu cầu là vừa khắc phục được vi phạm vừa giải quyết mối quan hệ với các hộ liền kề. Nếu chỉ giải quyết một mặt, tức khắc phục vi phạm mà không làm hài hòa mâu thuẫn với các hộ liền kề thì sẽ không phải là giải pháp tốt.
Nếu việc cho tồn tại phần sai phép làm ảnh hưởng đến chỉ tiêu quy hoạch của các công trình xây sau thì phải xem xét lại vì sẽ dẫn đến sự thiếu công bằng. Vi phạm trật tự xây dựng diễn biến vô cùng phức tạp, do đó phải cân nhắc từng trường hợp cụ thể, không thể áp dụng duy nhất một biện pháp xử lý cho mọi trường hợp được.
Từng nhiều năm làm công tác thanh tra xây dựng, ông Hạ cũng tỏ ra băn khoăn khi cho rằng, đề xuất này có thể tạo tâm lý dùng tiền sẽ đổi được sai phạm. Đơn giản, nếu mình làm không nghiêm, người dân sẽ ngầm hiểu rằng, cứ làm sai để rồi nộp phạt và được tồn tại. Xử lý xong công trình sai phép này sẽ lập tức mọc lên công trình sai phạm khác. Vi phạm sẽ diễn ra ngang nhiên, thậm chí cố tình chứ không phải ngấm ngầm như hiện nay. "Sự áp dụng cứng nhắc này chẳng khác gì vẽ đường cho hươu chạy, tạo điều kiện cho người dân vi phạm về xây dựng?", ông Hạ đặt câu hỏi.
Đem thắc mắc này trao đổi với lãnh đạo bộ Xây dựng, đại diện thanh tra Bộ (đề nghị giấu tên) giải thích: "Thời gian qua, các công trình, dự án vi phạm về trật tự xây dựng diễn ra khá phức tạp. Việc xử lý theo nguyên tắc xây sai là tháo dỡ, lố tầng là "cắt ngọn" rất hiếm được thực hiện. Mà nhiều khi, việc tháo dỡ cũng không phải là giải pháp hay, vừa gây lãng phí xã hội, vừa gây mâu thuẫn giữa chính quyền với nhân dân. Thậm chí nhiều chủ đầu tư đập xong vẫn có thể xin phép xây dựng lại theo đúng nội dung đó. Với những công trình như vậy đâu cần thiết phải tháo dỡ, có thể áp dụng những biện pháp linh hoạt hơn. Việc xử phạt vi phạm hành chính và phải nộp lại một phần số lợi bất hợp pháp có được là nhằm mục đích đó.
Cũng liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Duy Thắng, phó vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Xây dựng) lý giải thêm: "Dự thảo này do Thanh tra Bộ chủ trì. Không phải công trình sai phạm nào cũng được hợp thức. Những công trình sai phép, không phép nhưng phải thỏa mãn đầy đủ các tiêu chí mà dự thảo quy định mới được xem xét. Cụ thể công trình đó không vi phạm chỉ giới xây dựng, không gây ảnh hưởng các công trình lân cận, không có tranh chấp. Thêm vào đó, phải được xây dựng trên đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp, được cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh giấy phép xây dựng".
TS.Thắng cũng cho biết, đây mới chỉ là dự thảo đưa ra để lấy ý kiến đóng góp. Phía bộ Xây dựng và cơ quan soạn thảo sẽ tiếp thu những phản biện từ phía các chuyên gia, báo chí để giải trình và hoàn thiện. Mục đích cuối cùng là tìm ra những phương án tốt nhất để giải quyết bài toán sai phạm trong trật tự xây dựng, nhận được sự đồng thuận từ phía nhân dân.
Khánh - Đức