Cuối năm 2012, Sir Alex Ferguson trả lời nhiều cuộc phỏng vấn với Giáo sư Anita Elberse tại trường kinh doanh Harvard, về những yếu tố làm nên thành công của ông trong bóng đá. Dưới đây là những điểm chính của bài viết sẽ được phát hành vào tháng 10 trong tạp chí Harvard Business Review.
Bắt đầu với một nền tảng
“Ngay từ lúc đặt chân đến Manchester United, tôi chỉ nghĩ đến một điều duy nhất: xây dựng một đội bóng. Tôi muốn xây từ nền móng, trong khi 99% các HLV vừa có công việc mới chỉ nghĩ đến chiến thắng để tồn tại. Họ mang về những cầu thủ có sẵn kinh nghiệm. Ở một vài CLB, bạn chỉ cần thua liền 3 trận là lập tức bị sa thải. Trong bóng đá hiện đại, tôi không chắc có đội bóng nào đủ kiên nhẫn dành thời gian cho HLV xây dựng một đội ngũ với tầm nhìn 4 năm. Thắng một trận đấu chỉ là cái được ngắn hạn. Nói đến xây dựng một đội bóng là phải mang lại tính bền vững”.
Dám xây dựng lại đội ngũ
“Chúng tôi phân loại 3 kiểu cầu thủ: trên 30, từ 23 đến 30 và những cầu thủ trẻ. Ý tưởng là rằng những cầu thủ trẻ tương lai sẽ phát triển và đạt đến trình độ của những cựu binh. Tôi tin rằng vòng quay thành công của một đội bóng kéo dài khoảng 4 năm và sau đó cần phải có sự thay đổi. Vì vậy, chúng tôi nhìn trước trong 4 năm để ra những quyết định cần thiết. Tôi ở lại Man Utd trong một khoảng thời gian dài, và tôi có thể làm theo những kế hoạch của mình. Tôi thấy may mắn vì điều này. Điều khó khăn nhất là phải đẩy đi những cầu thủ từng được xem là xuất sắc, nhưng rồi mọi thứ sẽ được chứng minh trên sân cỏ”.
Đặt tiêu chuẩn cao và giữ cầu thủ tuân theo điều đó
“Mọi thứ chúng tôi làm là duy trì những tiêu chuẩn đặt ra cho một CLB. Điều này được áp dụng cho việc xây dựng đội hình, luyện tập, trò chuyện với cầu thủ và thi triển chiến thuật. Tôi phải nâng sự mong đợi của các học trò lên. Họ không được cảm thấy thỏa mãn hay từ bỏ. Tôi luôn nói điều này: “Nếu chúng ta đầu hàng một lần, rồi sẽ có lần thứ hai”. Tôi thường là người đầu tiên đến sân tập vào buổi sáng. Nhưng những năm cuối của sự nghiệp cầm quân, nhiều thành viên trong ban huấn luyện còn đến sớm hơn tôi.
“Tôi đặt ra tiêu chuẩn còn cao hơn bình thường đối với những ngôi sao. Những cầu thủ giỏi với cái tôi lớn không phải là vấn đề như nhiều người nghĩ. Họ cần trở thành kẻ chiến thắng bởi điều đó thỏa mãn bản ngã của họ. Tôi từng thấy Ronaldo, Beckham, Giggs, Scholes luyện tập hàng giờ liền. Họ biết rằng trở thành cầu thủ của Manchester United không phải là điều dễ dàng.”
Không bao giờ đánh mất sự kiểm soát
“Nếu một ngày, HLV của Man Utd bị các cầu thủ kiểm soát. Nếu một ngày, các cầu thủ được quyền quết định nên luyện tập như thế nào, ra sân thi đấu ra sao. Ngày đó Manchester United sẽ trở thành một đội bóng mà tôi không hề quen thuộc. Tôi sẽ không để bất kì ai có quyền cao hơn HLV. Cá tính của bạn phải mạnh hơn các cầu thủ. Nhiều lúc tôi tự hỏi rằng liệu có cầu thủ nào có tầm ảnh hưởng quá lớn lên phòng thay đồ, ảnh hưởng đến phong độ của toàn đội. Nếu điều đó xảy ra, tôi phải ra tay xử lý ngay, dù cho đó là cầu thủ giỏi nhất đi chăng nữa. Nhiều đội bóng Anh thay HLV rất nhiều lần, tạo ra quyền lực trong phòng thay đồ cho một nhóm cầu thủ. Điều này cực kỳ nguy hiểm. Nếu HLV không kiểm soát đội bóng, anh ta sẽ không trụ được lâu.”
Truyền tải thông điệp đúng lúc
“Không ai thích bị chỉ trích. Đối với con người, không có gì tốt hơn khi được nghe: Làm tốt lắm. Tôi nghĩ đó là những từ hay nhất mà người ta đã nghĩ ra. Tuy nhiên thỉnh thoảng bạn cần chỉ ra những khuyết điểm khi các cầu thủ không đáp ứng được yêu cầu. Vì vậy, chỉ trích rất quan trọng. Tôi thường làm điều đó ngay sau trận đấu. Tôi không đợi đến thứ hai khi mọi thứ đã xong xuôi. Những buổi nói chuyện trước trận của tôi thường mang lại niềm tin cho học trò. Giữa trận, tôi có 8 phút để truyền tải thông điệp, nó rất quan trọng. Mọi chuyện rất dễ dàng khi đội bóng giành chiến thắng, nhưng nếu thua trận, bạn phải tạo ra ảnh hưởng. Nỗi sợ hãi là điều tôi muốn mang lại, nhưng không nên làm quá. Nếu cầu thủ suốt ngày cứ sống trong sợ hãi, họ sẽ chơi không tốt. HLV phải đóng nhiều vai tùy vào tình huống. Lúc là bác sỹ, lúc là thầy và có thể là cha.”
Chuẩn bị kỹ để giành chiến thắng
“Chiến thắng là bản năng của tôi. Không có lựa chọn nào khác. Thậm chí khi 5 cầu thủ quan trọng nhất gặp chấn thương, tôi cũng muốn giành chiến thắng. Tôi là người mạo hiểm và bạn có thể thấy cách các cầu thủ của tôi chơi bóng trong những phút cuối. Nếu đang hòa hoặc thua, tôi sẵn sàng tung thêm cầu thủ tấn công vào sân trong 15 phút cuối mà không để ý đến hàng phòng ngự. Dù thua 3-1 sau khi hòa 1-1 cũng không sao. Nhưng nếu chiến thắng 2-1, đó sẽ là một cảm giác đầy phấn khích.”
Sức mạnh của sự quan sát
“Khả năng quan sát là yếu tố cuối cùng trong hệ thống quản lý của tôi. Một buổi chiều ở Aberdeen, tôi thảo luận với trợ lý của mình, người đã chỉ ra rằng tôi không cần lúc nào cũng ra sân hướng dẫn các buổi tập. Lúc đầu tôi không đồng ý với quan điểm đó nhưng thực tâm tôi biết cậu ta nói đúng. Vì vậy, tôi đã ủy quyền hướng dẫn một số buổi tập lại cho trợ lý. Đó là điều hay nhất mà tôi từng làm. Việc đó không làm giảm sự kiểm soát của tôi. Đứng ngoài quan sát, tôi thấy được những thay đổi trong thói quen của các cầu thủ và cho phép tôi giúp các học trò cải thiện khả năng nhiều hơn. Thỉnh thoảng tôi có thể biết họ đang gặp chấn thương mặc dù bản thân cầu thủ không biết điều đó.”
Không bao giờ dừng việc cập nhật
“Khi tôi bắt đầu nghề này, không có người đại diện cầu thủ, truyền thông cũng không đánh giá cầu thủ như những ngôi sao điện ảnh. Các sân vận động ngày càng được nâng cấp, mọi thứ trở nên hoàn chỉnh hơn và khoa học thể thao trở thành công cụ đắc lực để chuẩn bị cho các trận đấu. Những ông chủ ở Nga, Trung Đông và những vùng khác đổ tiền vào bóng đá, đặt áp lực lên các HLV. Mọi thứ đã thay đổi rất nhanh. Vì vậy, cập nhật thông tin liên tục là một bí quyết thành công".
Theo VnExpress.net
