Sự sống đang hồi sinh nơi 'thánh địa' ma túy

Cơn bão ma tuý và HIV/AIDS đã càn quét qua đây, để lại những thảm kịch đau lòng cho bao gia đình với những cuộc đời, những thân phận tủi hờn và chát đắng... Thời gian gần đây, với sự nỗ lực của chính quyền địa phương và cơ quan chức năng, Pom Loi đã dần hồi sinh sau "cơn lốc trắng". Nhiều đường dây buôn bán, vận chuyển ma túy được các đối tượng "gạo cội" tổ chức với quy mô lớn đã lần lượt bị bóc gỡ…

90% gia đình từng có người nghiện ma túy

Bản Pom Loi trước đây vốn là "rốn ma túy", là điểm nóng về tội phạm ma túy của tỉnh Điện Biên. Chỉ cách trung tâm thành phố khoảng 4km, nhưng địa thế của Pom Loi có đường biên giới kéo dài giáp nước Lào. Trước đây, tội phạm ma túy coi khu vực này là "thánh địa" để hoạt động trung chuyển ma túy vào trong nội địa.

Giờ đây, bản Pom Loi đã chuyển mình sau "cơn lốc ma túy"

Thống kê của TP.Điện Biên Phủ, những năm trước phường Nam Thanh có đến 21 phố bản với 1.831 hộ (khoảng 7 nghìn nhân khẩu). Trong đó có đến 16 phố bản là điểm nóng về tội phạm ma túy. Đáng chú ý nhất là bản Pom Loi, có gần 100 hộ, đa số là người dân tộc thiểu số trong đó 95 hộ có người nghiện ma túy…

Ông Lường Chí Ku, Trưởng bản Pom Loi cho biết: "Những năm 1994, ma túy đã cuốn hút hầu hết thanh niên trai tráng bỏ cả việc đồng áng, lên nương để tham gia vào các đường dây buôn bán hay trở thành nạn nhân của "cái chết trắng" và đệ tử "nàng tiên nâu". Trong đó các đối tượng như: Lục Thị Hoa, Hoàng Văn Tiến, Lừu Thị Xuân… được mệnh danh là những ông "trùm", bà "trùm" ma túy ở vùng biên. "Cơn lốc trắng" đã khiến không ít gia đình ở đây tan cửa nát nhà vì vấn nạn ma túy".

Ông Ku cho hay, lúc cao điểm bản Pom Loi có đến vài chục đối tượng nghiện ma túy. Có những gia đình có đến 3 - 4 người cùng nghiện. Gia đình ông Teo Văn Chơ có 5 người con thì có đến 3 đứa phải vào nhà đá vì buôn bán ma túy. Theo hồ sơ mà công an phường Nam Thanh đang nắm giữ cũng không làm người khác khỏi chạnh buồn bởi trước đây Pom Loi đã có 15 người chết vì HIV.

Những đối tượng người bản địa bị bắt hầu hết đều liên quan đến ma túy, trong đó có cả những người bị thi hành án tử hình vì buôn bán ma túy. Sau khi bị bắt, các đối tượng đều lộ rõ là những "chân rết" của các đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy với số lượng lớn. Thậm chí một số còn là đối tượng cộm cán trong các "vòi bạch tuộc" cung cấp "hàng trắng" xuyên quốc gia, liên tỉnh mà cơ quan chức năng đã triệt phá trong thời gian vừa qua.

Ông Nguyễn Văn Tăng - Đội CSĐT tội phạm về ma túy, công an tỉnh Điện Biên cho biết, tình trạng buôn bán ma túy trên địa bàn phường Nam Thanh bắt đầu "nóng" lên từ những năm đầu của thập kỷ 90 thế kỷ trước. Vào  quãng thời gian đó, công tác ngăn chặn "cơn lốc trắng" của lực lượng chức năng gặp phải không ít khó khăn, nhất là các con nghiện tham gia buôn bán ma túy lôi kéo xúi giục, thanh niên có cái nhìn không đúng về cán bộ, lực lượng chức năng chuyên trách".

Tính đến đầu năm 2013, lực lượng công an, bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên đã triệt phá và bắt giữ hàng trăm đối tượng về tội mua bán, tàng trữ chất ma túy. Với sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương, công an, quân đội, nhiều đường dây buôn bán, vận chuyển ma túy được các đối tượng cộm cán tổ chức với quy mô lớn đã lần lượt bị bóc gỡ và triệt phá.

Anh Quàng Văn Hanh tâm sự: Nhiều khi nghĩ lại cảnh bị ma túy hành hạ mà tôi không khỏi rùng mình

Pom Loi chuyển mình sau "cơn lốc trắng"

Trước đây, để đến được bản Pom Loi - bất kỳ ai cũng thấp thỏm lo lắng không chỉ sợ người nghiện đói thuốc làm liều mà còn sợ giẫm phải bơm kim tiêm vứt rải rác từ đầu bản đến cuối bản. Tuy vậy, sau một thời gian được sự quan tâm của tổ chức đoàn thanh niên, hội phụ nữ, nông dân..., vấn nạn ma túy dần được đẩy lùi.

Ông Lù Văn Chung, Bí thư Đoàn phường Nam Thanh cho biết: "Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền mà cuộc sống, sinh hoạt của người dân theo đó đã và đang từng ngày biến chuyển. Để ngăn chặn, giảm thiểu "cơn lốc trắng", chính quyền địa phương đã chỉ đạo cho Đoàn phối hợp với các hội trong phường cho dựng các tấm biển cổ động với các nội dung khác nhau như: "Bài trừ tệ nạn ma túy"; "Nói không với ma túy"; "Kiên quyết xóa bỏ các hành vi sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy"; "Hãy dừng lại khi chưa muộn"…, ông Chung chia sẻ thêm.

Tiếp xúc với chúng tôi trong căn nhà sàn đang chuẩn bị khánh thành, anh Quàng Văn Hanh, người điển hình cai nghiện thành công bản Pom Loi tâm sự: "Trước kia do nghe theo bạn bè xấu nên tôi đã dùng thử ma túy, chỉ trong thời gian ngắn tôi đã dốc hết tài sản cầm cố lấy tiền mua thuốc, sau khi được đoàn thanh niên giúp đỡ vận động đi cai nghiện, đưa đi chữa trị, bệnh tình tôi đã dần dần ổn định".

"Tôi sẽ không bao giờ quên được hình ảnh anh ấy nằm trên giường bệnh mà vật vã đau đớn vì thèm thuốc. Hồi đó, cứ mỗi lần lên cơn thèm thuốc là anh ấy dặn vợ con hãy chạy thật xa, cứ mặc anh. Có những lần tưởng không cưỡng lại nổi, anh ấy lại tự cầm dao đâm tay chảy máu để nhờ cảm giác đau đớn sẽ cắt được cơn. Đến bây giờ khi đã cai nghiện, chân tay anh vẫn chi chít những vết sẹo", chị Lò Thị Yêu, vợ anh Hanh nhớ lại.

Theo số liệu thống kê của chính quyền địa phương, hiện nay 94/94 thanh niên trong bản Pom Loi đã và đang cai nghiện. Nhiều người đã cai nghiện thành công và trở về hòa nhập với gia đình, xây dựng kinh tế. Bên cạnh đó họ cũng ký cam kết quyết tâm không tái nghiện.

Từ năm 2010 đến nay, lực lượng công an tỉnh Điện Biên, phối hợp với Đoàn thanh niên phường Nam Thanh đã tổ chức nhiều tổ công tác "cắm" tại 21 phố bản của phường, nhằm vận động đoàn viên thanh niên tham gia vào các hoạt động lành mạnh, bổ ích cho thanh niên thấy rõ tác hại của việc dùng ma túy, từ đó dần đẩy lùi ma túy ra khỏi đời sống cộng đồng.

Kết quả sau một thời gian triển khai vận động, bà con dân tộc thiểu số đã ngày một nâng cao sự nhận thức về công tác đấu tranh, bài trừ tội phạm ma túy. Tính tới nay đã có hơn 300 nguồn tin báo tố giác tội phạm tới lực lượng công an, bộ đội Biên phòng của bà con nhân dân nơi thôn bản "rốn ma túy" của thành phố này. Từ những nguồn tin trên, lực lượng chức năng đã làm rõ và ngăn chặn nhiều vụ việc liên quan đến tội phạm hình sự, ma túy trên địa bàn.

Thời gian qua, bộ mặt các thôn bản của Pom Loi đã và đang dần đổi mới. Nhờ sự quan tâm đầu tư của các cấp chính quyền, Đảng và Nhà nước, đến nay, nhiều công trình phúc lợi, hệ thống giao thông, cơ sở hạ tầng (kênh dẫn nước, công trình thủy lợi, nhà nội trú dân nuôi…) trên địa bàn đã và đang kiến dựng. Đáng chú ý, trong thời gian này, nhiều nhà tình nghĩa cũng đã được bàn giao cho các hộ dân có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trong xã.

Rời Pom Loi, xa xa thấp thoáng bóng thiếu nữ người Thái đang khoe sắc cùng hoa ban, hoa mận nơi núi rừng hùng vĩ. Dẫu phía trước vẫn còn đó những bộn bề, song Pom Loi đã đang và sẽ hồi sinh, đoạn tuyệt với "cơn lốc trắng"…

Cao Tuân