Syria và ngày bận rộn của “nhà soạn nhạc tài ba” Vladimir Putin

“Đưa các bên liên quan vào khuông nhạc”

Hôm 21/11, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tiếp Tổng thống Syria Bashar al-Assad tại Moscow và có những cuộc thảo luận cấp cao. Ngay sau cuộc gặp, ông Putin đã điện đàm với nhà lãnh đạo Mỹ Donald Trump trong gần 1 tiếng rưỡi đồng hồ.

“Chúng tôi đã nói về hòa bình tại Syria. Điều đó rất quan trọng”, TT Trump phát biểu trong một cuộc họp báo tại Nhà Trắng khi được hỏi về cuộc điện đàm với người đồng cấp Nga.

“Cuộc chiến bước vào hồi kết. Tôi nghĩ ông Putin đang thực hiện công việc của một nhà soạn nhạc đại tài, đưa tất cả các bên liên quan trong cuộc chiến này vào chung một khuông nhạc”, Peter Ford, cựu Đại sứ Anh tại Syria nói với tờ Sputnik.

Tuy nhiên, ông Ford cho hay, cuộc đàm phán song phương Nga-Syria dường như chỉ là quá trình thông tin liên lạc thông thường giữa hai bên, bởi ông không thấy bất kỳ “sự khác biệt cơ bản” nào trong lập trường của Damascus và Moscow về việc kết thúc xung đột.

Ford dự đoán tiến trình hòa đàm Astana sẽ được dẫn đầu bởi Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran nhằm tạo điều kiện cho các cuộc đàm phán giữa Chính phủ Syria và các nhóm phiến quân đối lập. Từ đó, một thể chế mới sẽ được hình thành mà trong đó các phiến quân đối lập nhận được một vài sự nhượng bộ từ chính quyền Assad, ví dụ như vị trí trong bộ máy nhà nước.

Nhưng đó sẽ chỉ là phương án cuối cùng, bởi quân đội Chính phủ Syria đang nỗ lực hết sức để giành chiến thắng trên mặt trận quân sự, vì vậy những nhóm đối lập sẽ ít có cơ hội. “Kế hoạch mới sẽ có hình dạng tương tự như kế hoạch trong quá khứ”, Ford nói.

Ông Putin cũng đã thảo luận với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Hai nhà lãnh đạo nói về con đường “hướng tới mở rộng hợp tác vì lợi ích chung trong nhiều lĩnh vực, trong đó có cả những trao đổi về công tác an ninh, tình báo”, văn phòng báo chí Điện Kremlin cho biết.

Hơn nữa, họ cũng trao đổi quan điểm về triển vọng phát triển tình hình tại Trung Đông, chủ yếu là trong bối cảnh giai đoạn cuối của cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố toàn cầu tại Syria.

Đó thực sự là một ngày bận rộn của Tổng thống Nga Putin với các nhà lãnh đạo thế giới. Sau khi trao đổi với nhà lãnh đạo Israel, ông chủ Điện Kremlin tiếp tục điện đàm với Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi về “đánh giá của Nga với những diễn biến mới nhất trong tình hình Syria”, và về phương thức diệt trừ những phần tử khủng bố còn sót lại.

Ông Putin cũng trao đổi những vấn đề tương tự với nhà vua Saudi Arabia Salman. Từ lâu, Saudi tích cực thúc đẩy việc loại bỏ ông Assad khỏi tương lai Syria, nhưng đối với chuyên gia Ford, điều đó dường như sẽ nhanh chóng biến mất khỏi tính toán của Saudi.

Cuộc chiến thực sự đang kết thúc?

“Thật thú vị khi điều mà chúng ta nói với nhau ở đây là một Chính phủ thời hậu chiến tranh, hậu bạo lực, những cuộc đàm phán cho một chính quyền thực sự ở Syria. Đó là chính quyền có thể có sự có mặt của lực lượng đối lập, và đó là kết quả của những cuộc đàm phán đa phương. Đó là bản chất của Syria, nhưng truyền thông Mỹ thậm chí chẳng đưa tin”, John Kiriakou, chuyên gia Trung Đông 14 năm làm việc tại Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) nói.

Một khả năng là truyền thông Mỹ đã quá quen thuộc với giọng điệu “Assad phải ra đi”, và khi điều đó bị phớt lờ trong những giải pháp hòa bình Syria thì họ tìm cách im lặng.

Còn chuyên gia phân tích an ninh quốc tế Mark Sleboda cho hay ông vẫn cảm thấy hoài nghi về kết quả của cuộc chiến sắp tới. Theo chuyên gia, bức tranh mà ông Ford vẽ ra phía trên là của những người theo “chủ nghĩa đắc ý”.

“Nhiều khả năng xung đột Syria vẫn tiếp diễn. Không nghi ngờ gì về việc cuộc xung đột này sẽ kéo dài thêm cả thập kỷ nữa. Vẫn còn những vùng lãnh thổ của Syria do IS kiểm soát. Toàn bộ tỉnh Idlib đang nằm trong tay Al-Qaeda, dưới sự kiểm soát của Al-Nusra Front”, Sleboda nói.

Hiện Al-Nusra Front (nhánh tại Syria của Al-Qaeda) đang chiếm vùng lãnh thổ kề Idlib ở Bắc Syria và được hỗ trợ bởi Thổ Nhĩ Kỳ. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan “không có ý định khác vào lúc này”, nên theo chuyên gia, cuộc chiến còn lâu nữa mới kết thúc.

“Chúng ta đều hy vọng có thể đạt được một thỏa thuận chính trị giữa Chính phủ Syria với các bên được Mỹ ủy nhiệm tại cuộc chiến này, những lực lượng hiện đang chiếm nhiều dải đất ở phía Đông Syria”, chuyên gia nói. Nhưng ông cũng khẳng định “chính sách của chính quyền Donald Trump cũng không rõ ràng như chính sách của người tiền nhiệm Obama trong suốt 6 năm qua”.

Xem thêm: Trung Quốc tiết lộ tên lửa ICBM đa đầu đạn có thể tấn công “mọi nơi trên thế giới”