Hai lần "dính" nàng tiên nâu
Từ đầu bản Có (xã Chiềng Xôm, TP. Sơn La), khi biết chúng tôi hỏi thăm nhà anh Lò Văn Thoan, bà con trong bản đều biết rất rõ về anh. Họ nói với chúng tôi "cứ đi vào, khi nào nhìn thấy ngôi nhà hai tầng khang trangp nhất thì đó là nhà anh Thoan". Quả thật, ngôi nhà tầng mới xen giữa những ngôi nhà cấp 4 lợp mái tôn khiến chúng tôi dễ dàng tìm thấy sau nhiều đoạn đường vòng vèo.
Không giấu được niềm vui, anh Thoan bảo: "Đó là công sức của cả hai vợ chồng tôi sau gần chục năm bám rẫy, chạy hàng". Nhìn ngôi nhà khang trang, vợ chồng tíu tít, ít ai nghĩ rằng, anh Thoan từng hai lần phải đi cai nghiện ma túy.
Anh Thoan tâm sự: "Năm 2003, lúc đó tôi 22 tuổi, trong một lần đi chơi cùng bạn bè, họ hút thứ chất màu trắng và rủ tôi thử. Tôi đã thử và sau đó là một chuỗi ngày gia đình tôi đau khổ. Không biết bao nhiêu lần tôi lén lút đi chơi ma túy sau mỗi lần đó, một bao lúa lại được vác ra chợ. Mế và mọi người trong nhà đã nhiều lần phải khóc vì tôi".
Sau chuỗi ngày đắm chìm trong nghiện ngập, đến năm 2005 anh được công an xã phối hợp với công an thành phố tổ chức cai cắt cơn tại xã thời gian 10 ngày. Tuy nhiên, ma túy như ngấm vào máu mỗi khi gặp bạn bè rủ rê, cơn nghiện lại như con quỷ đói gào thét, anh không kiềm chế được mình nên lại tái nghiện.
Đến năm 2006, anh lập gia đình với chị Lò Thị Chung. Cũng năm đó, anh lại được đưa đi cắt cơn tại trung tâm Giáo dục cộng đồng thành phố trong vòng ba tháng. Anh tâm sự: "Đây là khoảng thời gian khó khăn nhất, mỗi lần thèm thuốc con người như "điên dại". Lúc đó tôi chỉ nghĩ hoặc là có thuốc hoặc là chết. Nhưng khi cơn nghiện qua đi, tôi lại nghĩ về tương lai phía trước của mình với hình ảnh vợ và những đứa bé. Nếu tôi vẫn nghiện, tương lai tôi và gia đình sẽ đi về đâu?".
Anh Lò Văn Thoan giờ đã trở thành người làm kinh tế giỏi
Sau thời gian vật lộn điên dại cắt cơn thành công tại trung tâm cai nghiện, anh Thoan trở về với gia đình và tham gia sinh hoạt câu lạc bộ 03 (câu lạc bộ cho những người vừa đi cai nghiện về) của bản.
Anh Thoan mang cho chúng tôi xem những bản kiểm điểm tự đánh giá bản thân của anh. Những dòng chữ nguệch ngoạc với nội dung ghi lại quá trình làm việc và mục tiêu phấn đấu trong tháng. 48 bản kiểm điểm là 48 tháng đấu tranh của anh và gia đình để vượt qua cám dỗ của "cái chết trắng".
Sau gần bốn năm kiên trì, đến năm 2009 anh được ban Chỉ đạo 03 của xã Chiềng Xôm đã chứng nhận anh đủ điều kiện đưa ra khỏi danh sách quản lý của ban Chỉ đạo 03.
Thoát nghèo, làm giàu
Thoát khỏi nàng tiên nâu, anh Thoan lại vật lộn với những lo toan kinh tế cho gia đình tám nhân khẩu. Những bữa cơm hôm có thức ăn, hôm không đã từng ám ảnh cả gia đình anh. Bởi năm 2009, cả gia đình anh chỉ trông chờ nguồn thu từ lúa, ngô, khoai, sắn và chăn nuôi lợn, gà. Mỗi năm cũng chỉ được hơn 27 triệu đồng/năm, cơm có lúc còn không đủ cho cả gia đình nói gì đến ước mơ về một ngôi nhà khang trang.
Sau nhiều lần suy tính, năm 2010 anh đã bàn với gia đình, quyết định phát triển chăn nuôi và làm dịch vụ tạo thêm thu nhập. Anh mạnh dạn vay mượn cộng với vốn tự có mua được ba con bò về nuôi, tính đến nay trị giá khoảng 24 triệu đồng, ngoài ra còn nuôi thêm cá mỗi năm thu 700kg trị giá khoảng 56 triệu đồng, kết hợp với chăn nuôi lợn, gia cầm.
Số tiền tích luỹ được anh mua một máy cày cầm tay làm dịch vụ, chuyên chở vật liệu và làm đất cho bà con trong xã, thu nhập thêm vài chục triệu đồng một năm. Trừ chi phí mỗi năm gia đình anh thu nhập hơn 100 triệu đồng. Bữa cơm cho gia đình đầy đủ và ấm cúng hơn. Hai vợ chồng anh cũng có thêm điều kiện kinh tế để chăm sóc cho cậu con trai nhỏ.
Những nỗ lực phấn đấu của anh và gia đình anh được chi hội Nông dân bản Có, hội Nông dân xã Chiềng Xôm ghi nhận và bình chọn là hộ nông dân sản xuất kinh doanh giỏi cấp thành phố hai năm 2009 - 2011. Anh vinh dự được hội Nông dân tỉnh chọn làm đại biểu đi dự Hội nghị tổng kết của tỉnh ủy Sơn La về tăng cường công tác phòng chống và kiểm soát ma tuý.
Dẫn chúng tôi lên rẫy cafe 1ha đang được chăm bón chờ cho ra quả, anh Thoan phấn khởi chia sẻ về dự định tương lai của gia đình khi đã có một số vốn lớn. Anh bảo, giờ có cậu con trai, vợ và công việc ổn định, nó là động lực để anh cố gắng và nỗ lực hơn. Từ việc chạy lo cơm ăn từng bữa, giờ gia đình anh đã có chút tích lũy và anh có thêm nhiều suy tính làm ăn với những kế hoạch cho tương lai xa hơn.
Đỗ Thơm - Sơn Nữ
