Từ những phát hiện về nhục thân các thiền sư Vũ Khắc Trường, Vũ Khắc Minh ở chùa Đậu, thiền sư Chuyết Chuyết ở chùa Phật Tích, PGS-TS Nguyễn Lân Cường ở Viện Khảo cổ học VN đã hé mở phần nào những bí ẩn về nghệ thuật tượng táng và thiền táng độc đáo của người Việt trong công trình nghiên cứu khoa học rất nổi tiếng về nhục thân các thiền sư của ông.
Chụp X-quang tượng táng các thiền sư?
PGS-TS Nguyễn Lân Cường kể lại: “Ngày 3/5/1983, theo yêu cầu của Văn phòng 10 Hội đồng Bộ trưởng, Viện Khảo cổ học cử một đoàn cán bộ, trong đó có tôi xuống chùa Đậu, thuộc huyện Thường Tín (nay thuộc Hà Nội) để kiểm tra tình trạng xuống cấp của gác chuông.
Lang thang vòng ra bên phải, sau dãy hành lang, thấy một chiếc am nhỏ, rêu phong mà bên ngoài cửa phủ mành tre, nhìn vào bên trong, tôi chợt giật mình vì thấy tượng một nhà sư đang ngồi thiền, đôi mắt “lim dim” như đang suy tư về cõi Phật”.
Quan sát kỹ pho tượng , bằng con mắt nghề nghiệp, PGS Cường phát hiện qua vết nứt ở trên trán có xương sọ ở bên trong, và thế là ông nảy ra ý định chụp phim X-quang để chứng minh đây là một nhục thân nguyên dạng. Nếu chứng minh được thì rõ ràng phương thức táng này nằm ngoài 5 táng thức đã có trước đây trên thế giới: địa táng hay thổ táng (chôn trong đất); hỏa táng (đốt thi hài); hải táng hay thủy táng (thả xuống nước); thiên táng hay điểu táng (cho chim ăn để được bay lên trời); huyền táng hay táng treo.
Chiều 25/5/1983, PGS-TS Cường chuyển nhục thân thiền sư Vũ Khắc Minh về khoa X-quang Bệnh viện Bạch Mai. Với sự giúp đỡ tận tình của PGS - bác sĩ Đặng Văn Ấn, bác sĩ Nguyễn Trọng Đức và các kỹ thuật viên, các ông đã tiến hành soi phần sọ, ổ ngực và ổ bụng của pho tượng. Qua màn hình, các nhà khoa học thấy toàn bộ xương sườn, xương đốt sống đổ sập xuống nằm gọn trong khoang bụng. Rõ ràng, không có chất dính giữa các xươn
