Những tuyên bố của Hoa Kỳ
Theo Reuters, Mỹ đã thể hiện lập trường hoàn toàn khác biệt về vấn đề Syria khi tuyên bố muốn loại bỏ Tổng thống Bashar al-Assad khỏi đời sống chính trị Syria.
Hôm 26/10, tại vòng đàm phán hòa bình về sự chuyển tiếp chính trị tại Syria dự kiến vào tháng 11 tại Geneva (Thụy Sỹ), Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson tuyên bố Tổng thống Syria Bashar al-Assad và gia đình ông không có vai trò trong tương lai quốc gia này.
"Mỹ muốn một đất nước Syria toàn vẹn và thống nhất mà ông Bashar al-Assad sẽ không có vai trò gì trong Chính phủ. Chính quyền của ông Assad sắp kết thúc. Vấn đề duy nhất là cách thức để đạt được điều này", Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson nói.
Khác với Nga, Mỹ cho rằng nên loại bỏ Tổng thống Bashar al-Assad khỏi đời sống chính trị Syria.
Đồng thời, ông Tillerson cho rằng, lý do duy nhất khiến cho lực lượng của Tổng thống Assad thành công trong việc đảo ngược tình thế cuộc chiến chống IS và các nhóm phiến quân khác là nhờ "sự hỗ trợ về không lực của Nga".
Động thái này của Mỹ một lần nữa cho thấy, Washington chưa bao giờ từ bỏ ý định loại ông Assad ra khỏi đời sống chính trị tại Syria.
Với tuyên bố của Ngoại trưởng Rex Tillerson, Mỹ đã cho thấy một lập trường hoàn toàn trái ngược với những gì mà nước này đã thể hiện trong thời gian qua, đó là không còn coi sự ra đi của Tổng thống al-Assad là điều kiện tiên quyết cho các cuộc đàm phán.
Hồi tháng Tư, Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc tuyên bố cách tiếp cận của Washington với Syria đã thay đổi so với chính quyền dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama.
"Chúng ta có cho rằng ông ta là sự cản trở? Có. Chúng ta có ngồi đó và tập trung vào việc lật đổ ông ta? Không", bà Nikki Haley, Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc chia sẻ khi nhắc đến Tổng thống Syria Bashar al-Assad.
Đại sứ Haley khi đó cho rằng, Washington không cần đặt trọng tâm vào ông Assad theo cách mà chính quyền trước của Mỹ đã làm.
Nhưng tình hình hiện tại đã khác. Giới phân tích nhận định, việc Mỹ đột nhiên thay đổi quan điểm về số phận của ông Assad bắt nguồn từ tình hình chiến sự đang diễn ra tại Syria, khi mà đà thắng đang nghiêng về các lực lượng ủng hộ Chính phủ Syria.
Mỹ muốn loại bỏ hòn đá ngáng đường này trong kế hoạch Trung Đông của mình và mục tiêu lật đổ chính quyền al-Assad trở thành điều mà nước này áp đặt lên Syria.
Và lập trường cứng rắn của Nga
Phát biểu của người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ ngược với lập trường của Nga.
Moscow nhiều lần nhấn mạnh, tương lai của Syria phải do chính người Syria lựa chọn. Chính phủ Nga mới đây cũng đề xuất tổ chức một đại hội dân tộc Syria với sự tham dự của tất cả các phe phái đối lập tại nước này, coi đây là cơ hội để chấm dứt khủng hoảng và xây dựng tương lai đất nước.
Ngày 27/10, Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc, ông Vasily Nebenzya đã lên tiếng cảnh báo Mỹ trước những lời bình luận về tương lai của Tổng thống Syria Bashar Assad và gia đình ông.
Nga cho rằng, tương lai của Syria phải do chính người Syria lựa chọn.
"Tôi nghĩ rằng chúng ta không nên đưa ra dự đoán về tương lai của bất cứ ai. Thời gian sẽ chứng minh ai đó có tương lai hay không", ông Nebenzya nói sau cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về Syria.
Đặc phái viên của Liên Hợp Quốc về vấn đề Syria Staffan de Mistura tuyên bố rằng, một vòng đàm phán hòa bình mới cho Syria sẽ bắt đầu được thực hiện vào tháng 11.
Chính sách của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump là tập trung tiêu diệt IS. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, khi mà cuộc chiến chống khủng bố dần đi đến hồi kết, Washington bắt đầu mặc cả về tương lai của Tổng thống Assad.
Ông Tillerson tin rằng, quá trình lật đổ ông Assad sẽ được thực hiện như là một phần của cuộc đàm phán hòa bình do Liên Hợp Quốc tổ chức. Theo Ngoại trưởng Mỹ, tiến trình hòa bình sẽ được thực thi theo hướng tổ chức một cuộc bầu cử mà ông Assad không có cơ hội thắng.
Tuy nhiên, theo quan điểm của Nga, ông Assad sẽ vẫn là Tổng thống của Syria. Nước Nga sẵn sàng cam kết cung cấp các vũ khí hạng nặng trong cuộc chiến ở Syria và sẵn sàng chấp nhận tổn thất để bảo vệ chế độ ông Assad.
Việc IS tại chiến trường Syria sụp đổ chỉ là vấn đề thời gian. Tuy nhiên, Nga và Mỹ lại có thể phải đối mặt với một nguy cơ đối đầu khác đó là những toan tính về việc tái thiết Syria cũng như tương lai chính quyền của ông Assad.
Xem thêm >> TT Putin tiết lộ những lần Nga chặn đứng hoạt động của điệp viên nước ngoài
