Tại báo cáo gửi UBND tỉnh Quảng Bình ngày 29/3/2013, ông Lưu Minh Thành trình bày, đầu năm 2010, dự án 661 kết thúc đầu tư cho chương trình bảo vệ và trồng mới 5 triệu ha rừng.
Tại thời điểm đó, vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng đang gặp khó khăn về công tác quản lý, bảo vệ rừng. Có nguy cơ không có nguồn vốn để trả công cho lực lượng lao động và gần 100 người dân đang hợp đồng bảo vệ rừng.
> Muốn nhận máy tính bảng Google Nexus 7 không mất một xu nào, hãy vào đây!
Đầu tháng 4/2011, bà Trần Thị Trường với tư cách là Giám đốc Công ty TNHH phát triển hạ tầng lâm nghiệp Việt Nam (địa chỉ thường trú tại số 20 đường Thuận Lý, Tiểu khu 4, phường Nam Lý, TP. Đồng Hới, Quảng Bình) và ông Dương Văn Thùy, Giám đốc Công ty Lâm Trạch (tại 137 đường Trần Hưng Đạo, TP. Đồng Hới) đến liên hệ và hứa sẽ giúp Vườn tìm kiếm nguồn vốn với mức đầu tư 25 - 30 triệu đồng/ha.
Hai người này ra điều kiện phải cho họ mượn sổ đỏ của vườn Quốc gia để chứng minh với nhà tài trợ, trong vòng 60 ngày sẽ hoàn trả. Ông Thành trình bày: "Do quá tin tưởng vào người địa phương và có giấy tờ chứng minh tính hợp pháp nên ngày 19/4/2011 tôi đã giao toàn bộ 11 bìa sổ đỏ cho bà Trần Thị Trường và ông Dương Văn Thùy (sau khi giao sổ đỏ, tôi có báo cáo lại với các đồng chí trong Ban quản lý biết). Quá thời hạn 60 ngày theo thỏa thuận, tôi đã nhiều lần liên lạc và yêu cầu bà Trường, ông Thùy hoàn trả hồ sơ, nhưng tôi chỉ nhận được những lời hứa sẽ trả, kể cả họ viết giấy cam kết cuối tháng 3/2013 là hạn chót sẽ trả lại hồ sơ lại cho vườn.
Đặc biệt, giấy giao nhận hồ sơ (sổ đỏ của di sản thiên nhiên thế giới) cũng rất sơ sài. Nội dung giấy giao nhận, bà Trường không hề ghi chức vụ, và cả hai bên đều không đóng dấu của cơ quan.
Giải thích điều này, ông Thành nói: "Họ là người con em Quảng Bình, có nhà cửa đàng hoàng, với lại họ không đòi chi phí ban đầu nên không có chuyện lừa đảo đâu". "Tôi thấy có lỗi với lãnh đạo tỉnh trong quản lý hồ sơ, giấy tờ của đơn vị còn sơ hở, để cho kẻ xấu lợi dụng - Ông Lưu Minh Thành nói.
Tuy vậy, đến thời điểm này, sau 2 năm cầm cố 11 sổ đỏ của vườn Quốc gia để "chạy" dự án, ông Thành cho biết, vườn vẫn chưa nhận được một đồng nào từ phía đối tác...
Một góc Phong Nha - Kẻ Bàng. Ảnh: Như Châu.
Ngày 4/4, liên quan đến vụ 11 sổ đỏ của vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng bị mang đi cầm cố để "chạy" dự án, trao đổi với PV của một tờ báo, ông Nguyễn Hữu Hoài, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình khẳng định: "Dù có mang được sổ đỏ về thì ông Lưu Minh Thành, Giám đốc vườn Quốc gia cũng sẽ bị xem xét xử lý kỷ luật.
Ông Hoài cho biết, ngày 3/4, ông Lưu Minh Thành đã mang 11 sổ đỏ của vườn Quốc gia về UBND tỉnh báo cáo. Theo đó, ông Thành cho rằng, mình đã thu hồi đầy đủ 11 sổ đỏ về cho vườn Quốc gia theo yêu cầu của lãnh đạo tỉnh.
Tuy nhiên, ông Hoài cũng không khẳng định đó là 11 sổ đỏ thật hay giả, vì đã bị thất lạc quá lâu nên cần có sự giám định của cơ quan chức năng, mà trước hết là sở Tài nguyên&Môi trường.
Trong khi đó, tại văn bản báo cáo của ông Lưu Minh Thành lên UBND tỉnh, ông Thành thừa nhận toàn bộ hành vi sai trái của mình và thành khẩn nhận lỗi: "Tôi thấy có lỗi với lãnh đạo tỉnh trong quản lý hồ sơ, giấy tờ của đơn vị còn sơ hở, để cho kẻ xấu lợi dụng. Kính báo cáo UBND tỉnh và xin kính đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo cơ quan điều tra công an tỉnh, điều tra thu hồi lại sổ đỏ cho vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng".
Theo ông Trương An Ninh, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Quảng Bình, hành vi của ông Thành là trái nguyên tắc quản lý Nhà nước khi giao sổ đỏ cho người khác mà không hỏi ý kiến UBND tỉnh Quảng Bình.
Ông Hoài khẳng định: Hành vi của ông Thành cần được xử lý, kiểm điểm. Tuy nhiên, ông Thành là cán bộ thuộc Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý nên Tỉnh ủy sẽ xem xét xử lý trước về mặt đảng, sau đó chính quyền sẽ thực hiện các bước tiếp theo.
Chuyên mục “Thử tài tranh tụng” nêu ra vụ việc trên đây để bạn đọc cùng trao đổi. Với hành vi cầm cố sổ đỏ di sản thiên nhiên ông Thành có vi phạm pháp luật không?
Trên số báo này, báo Người đưa tin giới thiệu bài viết của tác giả Nguyễn Văn Hiếu (Hà Nội) nêu quan điểm, muốn truy cứu trách nhiệm đối với ông Thành, cơ quan chức năng cần phải làm rõ một số vấn đề.
Cần làm rõ nhiều vấn đề
Hiện nay dư luận đang quan tâm vụ việc Giám đốc vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng giao sổ đỏ di sản văn hóa cho một cá nhân không liên quan. Xung quanh vấn đề này còn nhiều điều uẩn khúc, cơ quan chức năng cần nhanh chóng giám định số sổ đỏ được coi là đã bị cầm cố.
Để quy trách nhiệm với các cá nhân, pháp nhân có liên quan cần phải làm rõ các vấn đề: Mục đích chính xác của việc cầm cố sổ đỏ? Những người có liên quan như ông Thành, bà Trường đã làm gì với những sổ đỏ đó trong suốt thời gian qua (từ tháng 4/2011). Bà Trường là nhân vật như thế nào mà có thể "chạy" được dự án? Lợi ích của các cá nhân và hậu quả của việc cầm cố trái phép số sổ đỏ của di sản?
Theo quy định tại khoản 4 Điều 13 Luật Di sản văn hóa quy định các điều cấm trong đó cấm lợi dụng việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa để thực hiện những hành vi trái pháp luật. Trước đó, UBND Quảng Bình đã có sự cảnh báo đối với hành vi lừa đảo liên quan đến hoạt động cầm cố sổ đỏ với các hộ trồng rừng tỉnh này. Việc ông Thành tự ý mang sổ đỏ giao cho cá nhân không liên quan chiếm hữu trong thời gian dài trước hết là vi phạm quy định về quản lý, bảo vệ di sản. Hơn ai hết, ông Thành phải nêu rõ quy định nào cho phép cá nhân ông có thể mang sổ đỏ giao cho người không có liên quan chiếm hữu? Ông đã có báo cáo với tập thể lãnh đạo khu di sản này chưa? Quy định nào làm căn cứ cho việc muốn thu hút đầu tư vào di sản này cần phải xuất trình sổ đỏ như ông Thành nói? Bà Trường có tư cách gì để được ông Thành trao sổ?
Nếu xác định động cơ mục đích của việc giao sổ đỏ trên để nhằm trục lợi cá nhân, xác định được hậu quả nghiêm trọng của việc này thì cần xem xét trách nhiệm của ông Thành trong quan hệ pháp luật nghiêm trọng hơn. BLHS đã có quy định đối với các trường hợp cố tình vi phạm các quy định về quản lí di tích, danh lam thắng cảnh dẫn đến hậu quả nghiêm trọng tại Điều 272. Theo đó, người nào vi phạm các quy định về bảo vệ và sử dụng các di tích lịch sử, văn hoá, danh lam, thắng cảnh gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ hai triệu đồng đến hai mươi triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm; Phạm tội trong trường hợp gây hậu quả rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm
Như vậy, để xem xét trách nhiệm pháp lý với ông Thành ở mức độ nào: Kỷ luật của cơ quan, trách nhiệm hành chính hay hình sự cần phải làm rõ những điều còn vướng mắc trên đây.
Nguyễn Văn Hiếu
