Tổng thu ngân sách Nhà nước giai đoạn 2016-2020 vượt kế hoạch đề ra

Ban hành gần 6.000 văn bản quy phạm pháp luật

Sáng 5/9 Đoàn giám sát của Quốc hội về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021” làm việc với Chính phủ và các bộ ngành.

Trình bày Báo cáo tóm tắt việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí của cả nước giai đoạn 2016-2021, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết:

Đối với việc ban hành chính sách, pháp luật liên quan đến công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, thực hiện Nghị quyết của Trung ương Đảng, Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành chương trình tổng thể của Chính phủ về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021 và hàng năm.

Chính phủ đã trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua 104 luật, pháp lệnh, nghị quyết; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành ở Trung ương đã ban hành theo thẩm quyền 5.978 văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến pháp luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, trong đó có 6 văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Về tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, báo cáo của Chính phủ đã nêu một số kết quả nổi bật trong quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước; quản lý tài sản nhà nước; quản lý, sử dụng lao động, thời gian lao động khu vực nhà nước; quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên; công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Theo đó, về thu ngân sách Nhà nước, các năm trong giai đoạn 2016-2019, thu ngân sách Nhà nước đều vượt dự toán, quy mô thu ngân sách Nhà nước bình quân đạt khoảng 25,5% GDP.

Tổng thu ngân sách Nhà nước giai đoạn 2016-2020 vượt kế hoạch 5 năm đề ra (100,4%), đây là kết quả tích cực trong điều kiện tăng trưởng kinh tế, bình quân giai đoạn 2016-2020 đạt khoảng 6%/năm. Tổng chi ngân sách Nhà nước đạt khoảng 26,9% GDP; tỷ trọng chi thường xuyên đến năm 2020 còn dưới 64% theo đúng mục tiêu Nghị quyết số 25/2016/QH14 của Quốc hội.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng khẳng định, việc lập, thẩm định, phê duyệt, phân bổ, giao thực hiện kế hoạch đầu tư công hàng năm và kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm giai đoạn 2016-2020 được tổ chức triển khai trên Hệ thống thông tin về đầu tư sử dụng vốn Nhà nước. Công tác phối hợp với các địa phương được đổi mới mạnh mẽ, giúp giảm thời gian, chi phí cho các địa phương. Vốn đầu tư nguồn ngân sách Nhà nước được bố trí theo hướng tập trung hơn, ưu tiên cho các dự án quan trọng, các chương trình mục tiêu quốc gia, các mục tiêu xóa đói giảm nghèo, cho các vùng miền núi, vùng đồng bào dân tộc, biên giới hải đảo. Đầu tư công đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội, nhiều công trình, dự án quan trọng, quy mô lớn được tập trung đầu tư hoàn thành, phát huy hiệu quả.

Về công tác giải ngân vốn đầu tư công, ngay từ đầu nhiệm kỳ, công tác này đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả, tỷ lệ giải ngân vốn ngân sách nhà nước năm 2020 đã có bước tiến bộ vượt bậc so với các năm trước, đạt 97,46% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, nâng tỷ lệ giải ngân trung bình của cả giai đoạn 2016-2020 là 83,4%.

Về quản lý, sử dụng lao động, thời gian lao động khu vực Nhà nước đối với cơ quan trực thuộc Chính phủ đã giảm 34 tổ chức. Kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính bên trong đối với cơ quan chuyên môn tuộc UBND cấp tỉnh và tương đương giảm 7 sở; tổ chức bên trong cơ quan chuyên môn cấp sở giảm 1.648 tổ chức; cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện giảm 451 tổ chức. Kết quả sắp xếp đầu mối đơn vị sự nghiệp công lập giảm 7.721 đơn vị, giảm 13,85% so với năm 2015.

Về quản lý biên chế, tinh giản biên chế, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, biên chế công chức trong các cơ quan, tổ chức hành chính nhà nước năm 2021 là 247.722 biên chế, giảm 27.530 biên chế, giảm 10,01% so với năm 2015. Số lượng người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập hưởng lương từ ngân sách Nhà nước năm 2021 giảm 11,67%, vượt mục tiêu giảm tối thiểu 10% theo Nghị quyết của Đảng. Tổng số công chức cán bộ, công chức cấp xã năm 2021 giảm 8,94% so với năm 2015; số người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ở thôn, tổ dân phố năm 2021 giảm 49,26% so với năm 2015.

Đối với công tác thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định, ngành Thanh tra đã triển khai 46.901 cuộc thanh tra, kiểm tra thực hành tiết kiệm chống lãng phí hoặc có nội dung liên quan đến thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Qua thanh tra, kiểm tra 71.207 cơ quan, đơn vị, kiến nghị trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị về xử lý hành chính 1.853 người, xử lý hình dự 53 người; kiến nghị chuyển cơ quan điều tra 320 vụ, 420 đối tượng.

Báo cáo của Chính phủ về thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm chống lãng phí trên phạm vi cả nước giai đoạn 2016-2021 cũng nêu 5 tồn tại, hạn chế và 9 giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong thời gian tới.

Chính phủ cần tăng cường kỷ luật, kỷ cương

Trình bày Báo cáo tóm tắt kết quả bước đầu giám sát chuyên đề việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Thị Phú Hà, Tổ trưởng Tổ công tác khẳng định, công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021 trên cả nước đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội được Đảng, Quốc hội đề ra. Các kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong giai đoạn này đã góp phần nâng cao hiệu quả trong quản lý, sử dụng nguồn lực cho phát triển kinh tế. Bên cạnh các kết quả đạt được, công tác thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí còn một số tồn tại, hạn chế.

Báo cáo kết quả làm việc bước đầu của Tổ công tác (Đoàn giám sát) cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương rà soát, ban hành đầy đủ các văn bản quy phạm pháp luật; tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện các Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí;

Chỉ đạo các địa phương tăng cường công tác dự báo, lập, thẩm định dự toán thu, chi ngân sách nhà nước ngay từ đầu năm đảm bảo đúng quy định của pháp luật;

Kiểm soát chặt chẽ trong việc lập, thẩm định, phân bổ dự toán ngân sách nhà nước năm 2023 và các năm sau; đánh giá và có giải pháp quyết liệt tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước tại các doanh nghiệp…

Thảo luận tại buổi giám sát, đa số thành viên Đoàn giám sát cơ bản đồng tình với nội dung báo cáo của Chính phủ, nhất trí với nhiều nội dung trong báo cáo của Tổ công tác kết quả giám sát bước đầu của Đoàn giám sát. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Vũ Thị Lưu Mai cho rằng, Báo cáo của Chính phủ đã thể hiện sự cố gắng rất lớn, cơ bản bám sát các yêu cầu của Đoàn giám sát và quy định của Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Tuy nhiên, Báo cáo của Chính phủ cần bao quát hơn, đánh giá toàn diện, sâu sắc hơn về tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm chống lãng phí trên phạm vi cả nước giai đoạn 2016-2021.

Phát biểu kết luận, Thượng tướng Trần Quang Phương – Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng Đoàn giám sát khẳng định, các ý kiến tại buổi giám sát cơ bản thống nhất với Báo cáo của Chính phủ và Tổ công tác, đề nghị Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh chỉ đạo quyết liệt hoàn chỉnh Báo cáo trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào Phiên họp tháng 9/2022. Qua 7 ý kiến với 31 vấn đề, 5 ý kiến của các bộ, ngành và ý kiến tiếp thu của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh, Đoàn giám sát đánh giá cao trách nhiệm, tinh thần cầu thị của Chính phủ và thành viên Đoàn giám sát để tiếp tục hoàn thiện báo cáo trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Khẳng định chuyên đề giám sát về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí là lĩnh vực khó, phạm vi rộng, phức tạp, liên quan đến nhiều đối tượng nên việc đánh giá nhận định cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Đoàn giám sát với Chính phủ, các bộ, ngành. Đây cũng là chuyên đề được Quốc hội, cử tri và Nhân dân cả nước quan tâm.

Để hoàn thiện báo cáo, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo hoàn thiện Báo cáo tổng quát ở tầm vĩ mô, điều hành quản lý Nhà nước về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trên phạm vi cả nước, nhằm sử dụng hiệu quả nguồn lực của đất nước, bao gồm cả nhân lực, vật lực, cơ hội phát triển. Báo cáo cần khẳng định các ưu điểm nổi bật, có dẫn chứng lĩnh vực, bộ, ngành làm tốt; chỉ ra địa phương, bộ ngành, lĩnh vực còn tồn tại, khuyết điểm, từ đó phân tích rõ nguyên nhân, trong đó đặc biệt làm rõ nguyên nhân chủ quan, quy rõ trách nhiệm trong thực hiện chính sách pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Chính phủ tiếp tục tổng hợp đầy đủ, chính xác khách quan các nội dung thông tin, số liệu theo yêu cầu của Đoàn giám sát, không để trùng lặp, mâu thuẫn, lượng hóa tối đa kết quả thực hiện; rà soát, làm rõ các chỉ tiêu thống kê số lượng danh mục văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; rà soát hệ thống tiêu chuẩn, định mức, chế độ của tất cả các ngành, lĩnh vực, từ đó đánh giá tiêu chuẩn định mức không phù hợp, đã lạc hậu.

Đối với nội dung liên quan đến giám sát chuyên đề của Quốc hội khóa XIV (14 chuyên đề), trong đó có 7 chuyên đề liên quan trực tiếp đến thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Chính phủ, Bộ Tài chính cần đánh giá kết quả và việc thực hiện kiến nghị của 7 chuyên đề giám sát để báo cáo Quốc hội. Đồng thời, Chính phủ bổ sung hai nội dung liên quan về quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách và vốn vay nước ngoài giai đoạn 2016-2021 vào Báo cáo...