Cuối cùng, họ cho rằng sự kiện đó đang đem đến cho một số những người phản kháng một phương thức thành công trong việc lật đổ các chính quyền độc tài, đồng thời đưa đến lời nhắc nhở cho những người khác cái giá mà họ sẽ phải trả.
Đối với Syria, đã hơn 7 tháng trong sự bế tắc giữa những người phản kháng và chế độ của tổng thống Bashar al-Assad, cái chết của ông Gadhafi cho thấy một kết quả của sự can thiệp quân sự - điều mà những người nổi dậy tại Syria và cộng đồng quốc tế cho đến giờ vẫn nhìn nhận rằng quốc gia này là trung tâm của khu vực.
Những hình ảnh như thế này liệu còn tái lặp tại Trung Đông
Cái chết của ông Gadhafi đến giữa lúc Tunisia đang chuẩn bị cho các cuộc bầu cử vào ngày Chủ Nhật, nơi mà những người phản kháng đã lật đổ nhà lãnh đạo Arập đầu tiên. Không giống với trận chiến đẫm máu tại Libya, những người nổi dậy tại Tunisia đã nhanh chóng trục xuất vị tổng thống của mình với rất ít sự đổ máu. Tại Ai Cập, các cuộc đụng độ bằng bạo lực tiếp tục đe dọa sự chuyển tiếp quyền lực quân sự. Những con đường mà ba quốc gia tiến tới nền dân chủ sẽ sớm vạch ra những kế hoạch cho sự thay đổi chính trị trong khu vực.
Cuộc xung đột tại Libya đã thu hút sự quan tâm của những người Arập trên toàn khu vực.
Hôm thứ năm, một số người đã nói rằng cảnh tượng ghi lại khoảnh khắc cuối cùng của ông Gadhafi được truyền đi trên các kênh truyền hình vệ tinh của Arập đang gây ra những sự sửng sốt và hoang mang. Đối với hàng nghìn người phản kháng đang đối mặt với bạo lực trên các đường phố của Syria và Yemen, những “đóng góp” của truyền hình – bao gồm cả hình ảnh cái xác được coi là của ông Gadhafi bị kéo lê trên đường phố - đã cho thấy sự “yếu ớt” của những con người mà họ luôn cho là những người đàn ông quyền lực không thể lay chuyển được của khu vực.
“Ba kẻ độc tài bị lật đổ trong vòng 10 tháng tại Bắc Phi, và có thể sẽ thêm hai người nữa sẽ bị lật đổ trong khu vực – đó là điều phi thường”, ông Salman Shaikh - giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Brookings Doha, đồng thời là một chuyên gia cố vấn tại Qatar nói.
Các nhà hoạt động chính trị đã tuyên truyền một bức tranh biếm họa về hình ảnh của năm nhà lãnh đạo trong khu vực với việc đánh một dấu “X” màu đỏ trong bức ảnh chân dung những người đứng đầu của Tunisia, Ai Cập và giờ đây là Libya. Bức biếm họa cũng cho thấy xu hướng của người họa sĩ đang kéo cây bút vẽ của mình hướng về phía Tổng thống Syria Bashar al – Assad và Tổng thống Yemen Ali Abdullah Saleh.
Tại Syria, nơi mà các phần tử nổi dậy thời gian gần đây đã gia tăng các hành động bạo lực thì việc ông Gadhafi bị lật đổ giống như là liều thuốc kích thích đối với những người nổi dậy và là sự khắc nghiệt đối với các quan chức bị lật đổ, các chuyên gia phân tích nhận định.
Người Syria tiếp tục cho thấy sự phấn khích khi mà họ nhìn thấy cái giá cần thiết để chiến đấu chống lại Gadhafi. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có một sự ngờ vực về bất cứ sự can thiệp nào của nước ngoài, giống như trường hợp của Iraq, và không một ai muốn điều này xảy ra, ông Ghadbian – thành viên của Hội đồng Quốc gia Syria nói.
Chí Thành