Hàng nghìn binh sĩ được triển khai dọc biên giới
Quân đội Ấn Độ mới đây triển khai thêm 2.500 binh sĩ đến khu vực bang Sikkim giáp biên giới Trung Quốc nhằm tăng cường khả năng ứng phó trong trường hợp xung đột giữa hai bên nổ ra tại cao nguyên Doklam, Times of India ngày 11/7 đưa tin.
Đây được cho là động thái phản ứng với việc Trung Quốc vừa triển khai thêm quân đến Khamba Dzong và các khu vực gần thung lũng Chumbi, nằm giữa Sikkim của Ấn Độ và Bhutan.
Cả Trung Quốc và Ấn Độ hiện duy trì khoảng 300 - 400 binh sĩ mỗi bên trong tình trạng đối mặt trực tiếp tại Sikkim và không nước nào có dấu hiệu muốn nhượng bộ bằng cách rút quân khỏi khu vực.
Căng thẳng đang dâng cao tại khu vực tranh chấp ở dãy núi Himalaya, khu vực cao nguyên Doklam do Bhutan quản lý, nhưng Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền. Ấn Độ và Bhutan tố Trung Quốc xây một con đường từ thung lũng Chumbi (bên phía Tây Tạng) sang Doklam. Bhutan đã gửi công hàm yêu cầu Trung Quốc trả lại hiện trạng còn Ấn Độ khẳng định, hành động xây đường là đơn phương thay đổi điểm giao biên giới giữa ba bên.
Binh sĩ Trung Quốc cùng một binh sĩ Ấn Độ ở biên giới giữa hai nước.
Doklam có vị trí chiến lược quan trọng với Ấn Độ, bởi nếu kiểm soát được cao nguyên này, một khi xung đột xảy ra, Trung Quốc có thể cô lập toàn bộ các bang Đông Bắc của Ấn Độ. Đây chính là đầu mối cho những tranh cãi gay gắt giữa Bắc Kinh và New Delhi những ngày qua. Bắc Kinh khẳng định, khu vực Doklam là vấn đề tranh chấp của Trung Quốc và Bhutan nên không muốn Ấn Độ can thiệp vào. Nhưng Bhutan lại đứng về phía Ấn Độ khi yêu cầu Bắc Kinh khôi phục nguyên trạng.
Có khoảng 3.000 binh sĩ của Trung Quốc và Ấn Độ được triển khai trong cuộc đối đầu “gần như trực diện” ở khu tam giác hẻo lánh này trong mấy tuần qua, báo chí Ấn Độ trích dẫn nguồn tin quân đội cho biết. Đại sứ Trung Quốc tại Ấn Độ La Triệu Huy tuyên bố, căng thẳng tại khu vực tranh chấp ở dãy núi Himalaya là đợt đối đầu nghiêm trọng nhất giữa Trung Quốc và Ấn Độ trong hơn 30 năm qua. Vụ mâu thuẫn này cho thấy, mối quan hệ căng thẳng giữa Trung Quốc và Ấn Độ khi hai nước đang chạy đua ảnh hưởng trong khu vực. Khẩu chiến đã nổ ra liên tiếp trong thời gian qua, khi mỗi bên đều cáo buộc đối phương xâm nhập lãnh thổ của mình và gây căng thẳng.
Bắc Kinh cũng xác nhận đã đóng cửa đèo Nathu La, tuyến đường được mở vào năm 2015 cho những người hành hương Ấn Độ thăm núi Kailash và hồ Manosawar của Tây Tạng, 2 địa điểm thiêng liêng đối với người Hindu giáo và Phật giáo. Căng thẳng giữa quân đội hai nước diễn ra chỉ vài ngày trước chuyến thăm của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tới Washington dường như không phải là một sự trùng hợp ngẫu nhiên. “Có rất nhiều sự mập mờ về nơi xảy ra vụ việc, thậm chí còn không rõ có phải là ở biên giới Trung - Ấn hay không”, Rajeswari Rajagopalan, thành viên quỹ Nghiên cứu Nhà quan sát ở New Delhi nhận định. Trước đây, những cuộc đụng độ tương tự ở biên giới hai nước cũng từng xảy ra giữa các chuyến thăm cấp cao của Trung Quốc và Ấn Độ.
Nguy cơ về một cuộc đụng độ
Mâu thuẫn về vấn đề tranh chấp biên giới giữa Trung Quốc và Ấn Độ đã xảy ra từ nhiều năm và dường như chưa có dấu hiệu kết thúc. Trong một cuộc kiểm tra biên giới tranh chấp Sikkim, lãnh đạo quân đội Ấn Độ Bipin Rawat cho biết nước này đã sẵn sàng cho cuộc chiến với Trung Quốc, Pakistan và cùng lúc giải quyết các mối đe dọa an ninh nội bộ.
Dẫu vậy, theo giới chuyên gia cuộc đối đầu đang diễn ra khó có khả năng leo thang thành xung đột quân sự. Theo nhà nghiên cứu tại học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc Sun Shihai, quan hệ chính trị giữa Trung Quốc và Ấn Độ đang xấu đi trong những năm gần đây khi cuộc cạnh tranh chiến lược đang diễn ra. Tuy nhiên, hai nước vẫn sẽ cố gắng hết sức để vấn đề biên giới không hủy hoại hoàn toàn quan hệ song phương.
Phát ngôn viên bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm đã gọi những nhận xét của ông Rawat là "rất vô trách nhiệm" và yêu cầu tìm hiểu "những bài học lịch sử", ý nói đến thất bại của Ấn Độ trong cuộc chiến năm 1962.
Mặc dù vậy, các nhà quan sát cho rằng, không có giải pháp nhanh chóng nào cho tranh chấp biên giới kéo dài giữa 2 nước lớn ở châu Á vì hai bên tỏ ra có rất ít động lực để chấp nhận khác biệt và mối quan tâm của nhau. “Chừng nào chưa có sự rạch ròi về đường Kiểm soát Thực tế giữa Ấn Độ và Trung Quốc, các vụ xâm phạm biên giới sẽ còn tiếp diễn trong tương lai”, Rajagopalan Panda, người đứng đầu Trung tâm Đông Á của viện Nghiên cứu và Phân tích Quốc phòng tại New Delhi nhận định.
Xem thêm >> Thủ lĩnh IS bị tiêu diệt, sẽ có kẻ nguy hiểm hơn lên thay thế
Đào Vũ
