Osprey là loại máy bay có thể cất và hạ cánh như trực thăng.
Trong một diễn biến khác, Thượng viện Hoa Kỳ ngày 30/7 (giờ Việt Nam) thông qua với tỷ lệ áp đảo Nghị quyết 167 kêu gọi giải pháp hòa bình cho các tranh chấp ở Biển Đông và Biển Hoa Đông.
Nghị quyết yêu cầu Thượng viện Mỹ lên án hành động đe dọa, áp bức, và dùng võ lực để dành chủ quyền ở Biển Đông và Biển Hoa Đông.
Nghị quyết do Thượng nghị sĩ Robert Menendez, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, bảo trợ thúc giục các nước có tuyên bố chủ quyền tại hai vùng biển này nhanh chóng hình thành và thông qua một bộ quy tắc ứng xử để tránh xung đột.
Nghị quyết 167 dẫn ra nhiều vụ việc nguy hiểm liên quan đến các hành động của Bắc Kinh tại Biển Đông và Biển Hoa Đông. Trong số này có vụ tàu Trung Quốc cắt cáp tàu thăm dò của Việt Nam, việc Bắc Kinh phát hành bản đồ chính thức xác nhận chủ quyền theo đường lưỡi bò 9 đoạn ở Biển Đông và thành lập cái gọi là thành phố Tam Sa.
Thượng nghị sĩ Menendez cho biết Hoa Kỳ sẽ can thiệp vào các cuộc tranh chấp qua đường lối ngoại giao.
Ông Menendez nói với lịch sử giao tiếp lâu nay tại khu vực, Mỹ hết sức quan tâm đến việc hợp tác với tất cả các bên để phát triển, thực thi, và duy trì trật tự dựa trên luật lệ tại đây. Và việc này, theo Chủ tịch Menendez, được bắt đầu bằng cách ủng hộ-khuyến khích một giải pháp hòa bình và đưa vào hoạt động các cơ chế hữu hiệu để xử lý tranh chấp làm ảnh hưởng đến ổn định khu vực.
Cùng lúc đó, Tư lệnh Không quân Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương tuyên bố các hành động gây hấn của Bắc Kinh hầu dành chủ quyền có nguy cơ là những sự tính toán sai lầm, nhưng đồng thời cũng giúp Washington củng cố các mối quan hệ với các nước trong khu vực.
Reuters dẫn phát biểu của Tướng Herbert Carlisle hôm 29/7 nói rằng mỗi một hành động của Bắc Kinh đều dẫn tới các hậu quả không mong muốn cùng nhiều hiệu ứng kéo theo sau.
Không quân Mỹ sẽ gia tăng đáng kể sự hiện diện khắp Thái Bình Dương trong năm nay bằng cách phái chiến đấu cơ đến Thái Lan, Ấn Độ, Singapore và Úc. Đây được xem là một phần của chiến lược chuyển trọng tâm của Mỹ sang châu Á - Thái Bình Dương.
Những máy bay này có thể bắt đầu hiện diện tại căn cứ của Lực lượng Không quân Hoàng gia Úc (RAAF) tại Darwin vào năm tới trước khi di chuyển đến một căn cứ khác của RAAF gần đó.
Theo tướng Carlisle, việc triển khai trên chỉ là sự khởi đầu của kế hoạch tăng cường hiện diện của không quân Mỹ tại châu Á. Ngoài Úc, Mỹ dự định sẽ đưa chiến đấu cơ đến căn cứ không quân Changi East ở Singapore, căn cứ không quân Korat ở Thái Lan và một địa điểm ở Ấn Độ. Ngoài ra, máy bay quân sự Mỹ nhiều khả năng còn có mặt ở Philippines, Indonesia và Malaysia.
Theo tạp chí Foreign Policy (Mỹ), ý tưởng đằng sau sự điều động nói trên khá đơn giản: Bao vây Trung Quốc với lực lượng của Mỹ và các đồng minh, tương tự những gì phương Tây làm với Liên Xô thời chiến tranh lạnh.
Các quan chức Mỹ cho đến giờ vẫn khẳng định họ không tìm cách khống chế Trung Quốc mà đang làm việc với nước này nhằm duy trì sự ổn định trong khu vực. Dù vậy, những gì mà quân đội Mỹ dự định làm ở châu Á - Thái Bình Dương trong thời gian tới dường như cho thấy điều ngược lại.
Cũng theo tướng Carlisle, những yêu sách chủ quyền lãnh thổ “hung hăng” của Trung Quốc đang tiềm ẩn nguy cơ "tính toán sai lầm" nhưng cũng đồng thời tạo điều kiện cho Washington tăng cường quan hệ với các nước trong khu vực. Ông nhận định: “Sự hung hăng của Bắc Kinh có thể dẫn đến tính toán sai lầm. Đó là điều chúng tôi nghĩ đến hằng ngày”. Ông e ngại một số hành động của Trung Quốc có thể châm ngòi cho sự đáp trả lớn hơn. “Đây là một môi trường phức tạp và hay thay đổi. Mỗi hành động đều dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường trước và những ảnh hưởng lâu dài” - ông nhận định.
Cùng lúc đó, theo ông Carlisle, những động thái của Trung Quốc đang giúp Mỹ mở rộng quan hệ trong khu vực, rõ nét nhất là việc tăng cường hợp tác quân sự với Philippines. Ông cho biết: “Một số hành động của họ (Trung Quốc) đã đưa Mỹ và những bạn bè mình đến gần nhau hơn”. Theo ông, các đồng minh có thể không mua thiết bị quốc phòng từ nhà cung cấp Mỹ nhưng họ vẫn muốn Washington tăng cường hiện diện để làm đối trọng với Bắc Kinh.
Ông Carlisle khẳng định thêm rằng Mỹ sẽ tiếp tục chuyển trọng tâm sang châu Á bất chấp việc ngân sách quốc phòng đang bị cắt giảm mạnh. Cho đến giờ, một nửa số chiến đấu cơ F-22 của Mỹ đang có mặt ở khu vực Thái Bình Dương. Bên cạnh đó, Mỹ sẽ phái máy bay do thám không người lái Global Hawks đến khu vực này. Châu Á dự kiến cũng là khu vực đầu tiên Mỹ triển khai chiến đấu cơ thế hệ mới F-35 do Tập đoàn Lockheed Martin Corp chế tạo. Hãng tin Reuters hôm 30-7 đưa tin Lockheed Martin và Lầu Năm Góc đã đạt thỏa thuận về các đơn hàng đặt mua 71 chiếc F-35 có khả năng tránh được sự theo dõi của radar, trị giá hơn 7 tỉ USD.
Vẫn theo lời Tư lệnh Carlisle, trong một số trường hợp, các đồng minh của Mỹ ở khu vực có thể ngưng mua thiết bị quốc phòng từ các nhà cung cấp không phải là Hoa Kỳ và muốn Washington tăng cường sự hiện diện nhiều hơn như lực lượng đối trọng với Trung Quốc.
Tướng Carlisle cho biết Lầu năm góc đang nỗ lực gia tăng việc luân phiên các binh sĩ Mỹ xuyên suốt khu vực châu Á nhiều như mức ở châu Âu trong thời Chiến tranh lạnh.
Phong Nhĩ
